Ekologia głęboka a edukacja. W poszukiwaniu nowego paradygmatu

Abstract

Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie podstawowych założeń tzw. głębokiej ekologii. Twierdzę, że skrupulatne i uważne wyciągnięcie wniosków z tej koncepcji może stać się ważnym i inspirującym punktem odniesienia dla edukacji. Chodzi tu zarówno o dyskursy pedagogiczne, jak i praktykę edukacyjną. Głęboka ekologia zawiera w sobie odmienną od najbardziej utrwalonej w kulturze zachodniej koncepcję człowieka oraz jego miejsca w świecie. Odmienność ta związana jest z definiowaniem człowieka i jego relacji ze światem, powinnościami wobec środowiska, sposobem myślenia, strategią budowania tożsamości. To istotnie wpływa na koncepcję edukacji, jaką przyjmujemy.

The purpose of this text is to present the basic assumptions of deep ecology. In my view, meticulous and careful drawing of conclusions from this concept can become an important and inspiring reference point for education, both in terms of pedagogical discourses and educational practice. Deep ecology involves a concept of human and their place in the world different from the majority of concepts well-established in the Western culture. This difference is related to the definition of human and their relationship with the world, obligations towards the environment, way of thinking, and strategy of building identity. This significantly affects the concept of education that we adopt.