REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

ASPEKTY PRAWNE



Udostępnianie utworów w RUB uwzględnia ograniczenia wynikającego z prawa autorskiego zgodnie z którym:

  • Utwory naukowe, podobnie jak utwory innego rodzaju, są przedmiotem prawa autorskiego – autorskich praw osobistych oraz autorskich praw majątkowych.
    • Autorskie prawa osobiste są niezbywalne i przysługują zawsze twórcom.
    • Autorskie prawa majątkowe przysługują co do zasady twórcom, a uprawniony może je przenosić na inne podmioty. Może też zachować prawa i zezwolić innym na korzystanie z utworu udzielając licencji.
  • Umowa o przeniesieniu praw majątkowych oraz umowa licencyjna dotyczy tylko konkretnych, wymienionych w każdej z umów pól eksploatacji.
  • W przypadku umowy o przeniesieniu autorskich praw majątkowych po zawarciu umowy prawa te przysługują jedynie nabywcy tych praw. Twórca przekazuje je nabywcy, który ma wyłączne prawo do korzystania z utworu i pobierania wynagrodzenia.
  • W przypadku licencji twórca nadal zachowuje pełnię praw, udziela jedynie licencjobiorcy zgody na wykorzystywanie utworu w pewnym zakresie, określonym przez warunki licencji. Licencja może być wyłączna i niewyłączna.
  • Prawo autorskie pozwala twórcy odstąpić od umowy lub ją wypowiedzieć ze względu na „istotne interesy twórcze”. Jeżeli jednak twórca nie jest w stanie wykazać takiego interesu, to wypowiedzenie jest możliwe na zasadach ogólnych.
  • W szczególnych przypadkach ustawa zezwala na legalne, nieodpłatne wykorzystanie utworów chronionych normalnie prawem autorskim. Jest to tak zwany dozwolony użytek,, czyli np.:
    • możliwość nieodpłatnego korzystania z utworów w określonych sytuacjach, między innymi przez instytucje naukowe i oświatowe.
    • prawo do cytatu.
    • tzw. dozwolony użytek osobisty, który dotyczy wykorzystywania utworu na własne potrzeby (bez publikacji) czy kopiowania go na użytek własny i bliskich sobie osób.

W ramach dozwolonego użytku możemy korzystać z utworów bez zgody ich twórców, ale nie może to jednak naruszać normalnego korzystania z utworu lub słusznych interesów twórcy.



Oprac. Agnieszka Gałecka-Golec, Iwona Sztabkowska