Лексикон польского пограничника (об источниках терминосистемы пограничной службы)

Abstract

Język używany przez funkcjonariuszy Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej różni się od języków innych grup zawodowych. Składa się on z wielu pojęć i terminów, a także leksyki specjalistycznej takich dziedzin jak: poligrafia, medycyna, radiometria, ekonomia i prawo. Socjolekt straży granicznej występuje zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej. Oprócz terminologii granicznej, która jest zbiorem terminów specjalistycznych, w języku funkcjonariuszy straży granicznej występuje leksyka z zakresu literackiego języka polskiego, jak i potocznego. Część języka używanego w formie ustnej charakteryzuje się potocznością, to tu tworzy się żargon, używany w komunikacji pomiędzy funkcjonariuszami i w kontakcie z podróżnymi, przekraczającymi granicę. Leksykon funkcjonariusza Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej tworzy się w wieloraki sposób. Zauważyć można zapożyczenia z różnych systemów terminologicznych, przejścia leksyki z języka literackiego i języków potocznych w socjolekt, a także procesy przekształcania się terminologicznych związków wyrazowych w pojedyncze leksemy, najczęściej o charakterze potocznym.

The language used by the officers of the Podlasie Border Guard Unit differs from the languages of other occupational groups. It consists of many terms as well as specialized lexis such as: polygraphy, medicine, radiometry, economics and law. The border guard sociolect occurs both in written and oral form. In addition to borderline terminology, which is a collection of specialized terms, there are also literary, as well as colloquial expressions from the Polish language which are used by border guards. A part of the oral language is colloquial in nature; jargon is created here. It used in communication between officers and in contact with travelers crossing the border. The lexicon of the officer of the Podlasie Border Guards is created in a variety of ways. You can notice borrowings from various terminological systems, the passages of literary and colloquial language into sociolect, and the processes of converting terminological phrases into single lexemes, which are most commonly colloquial.