Заўвагi да перакладаў CXXXVIII санета Франчэска Петраркi ў Беларусi

Abstract

W artykule omówiono pierwszy w literackiej tradycji Białorusi przekład sonetu. Przeprowadzono analizę literaturoznawczą przekładu 138 sonetu Francesco Petrarki dokonanego przez Meletiusa Smotryckiego na język łaciński i język polski. Przedstawiono analizę porównawczą tłumaczeń Krzysztofa Kraińskiego (przekład na język łaciński i język polski), JurijaWierchowskiego (przekład na język rosyjski), Uładzimira Skarynkina (przekład na język białoruski). Wskazano na cechy wspólne i odejścia od oryginału. Zwrócono uwagę na manipulację w sferze znaczeniowej tekstu. Tłumacze (w wyniku cenzury lub samocenzury) osiągają zamierzony efekt propagandy własnych lub przytoczonych poglądów stosując szczegóły semantyczne wyrażeń synonimicznych, hiperbolizację i rozstawienie akcentów. Jednocześnie obraz autorski i stylistyka zostają zniwelowane.

The first translation of sonnet in Belarusian literary tradition is discussed. The author of the article analyzes the translation of Francesco Petrarch’s Sonnet 138 made by Meletius Smotrytsky (into Latin and Polish). Contrastive analysis of the translations made by Krzysztof Kraiński ( into Latin and Polish), Yuriy Vierkhovskiy (into Russian), Uladzimir Skarynkin (into Belarusian) is suggested. Mutual and contrastive features as well as manipulation in semantic content of the original text have been revealed. Translators (as a result of self-censorship and censorship) achieve an effect of propaganda of their opinions and opinions of others using nuances in the semantics of synonymous expressions, hyperbolization and accent positioning. Authors’ images, reflections and stylistics have been eliminated.