Poznawczy potencjał biografii. Całożyciowa twórczość jako perspektywa doświadczenia

Abstract

Celem naukowym opracowanego zagadnienia jest ukazanie poznawczego potencjału biografii z perspektywy (cało)życiowej twórczości wybitnych kobiet polskiej nauki. Podjęte rozważania skłaniają do refleksji nad zrozumieniem biegu ludzkiego życia i jego uwarunkowań. Ukazują źródła doświadczeń życiowych oraz bogactwo ich treści. Doświadczenia życiowe obecne w biografiach stanowią również interesującą przestrzeń do analizy obszarów twórczej aktywności człowieka. Przedmiotowa analiza zawiera kilka aspektów. Dotyczą one edukacyjnego kontekstu aktywności życiowej podmiotu biograficznego, transgresyjnego potencjału doświadczeń biograficznych oraz twórczości jako perspektywy całożyciowego doświadczenia. Całokształt analizy ukazuje, w jaki sposób twórczość codzienna o charakterze subiektywnym, osobistym stała się twórczością (cało)życiową, a z perspektywy czasu i dokonań twórczością (u)znaną społecznie, docenioną wymiarze ponadczasowym. Historia życia kobiet polskiej nauki jest wyrazem potrzeby (samo)realizacji człowieka w rozwoju. Stanowi również źródło zrozumienia ich naukowych koncepcji.

The scientific goal of the discussed issue is to show the cognitive potential of biographies from the perspective of the (whole) life work of outstanding women of Polish science. The considerations encourage reflection on understanding the course of human life and its conditions. They show the sources of life experiences and the richness of their content. Life experiences present in biographies also constitute an interesting space for analyzing the areas of human creative activity. The subject analysis includes several aspects. They concern the educational context of the life activity of the biographical subject, the transgressive potential of biographical experiences, and creativity from the perspective of lifelong experience. The complete analysis of biographical experiences shows how everyday creativity of a subjective, personal nature – become (whole) life creativity – and from the perspective of time and achievements – creativity employed socially, appreciated in a timeless dimension. The life history of women of Polish science is an expression of the need for human (self-)fulfilment. It is also a source of understanding of their scientific concepts.