Metodologia i metodologie w badaniach pedagogicznych dla uzyskania danych obiektywnych/prawdziwych/ważnych

Abstract

W metodologii badań naukowych podstawową kategorią wydaje się być „metoda”, ściśle związana z dążeniem do osiągania zamierzonego celu badawczego, a chociaż ten termin wskazuje na pewną praktykę i wymaga konkretnych umiejętności oraz sprawności, wiąże się bardzo istotnie z przedmiotem badań i ich celowością. Jako metoda naukowa jest stosowana do oznaczenia specyficznego sposobu czy też toku badania naukowego i pozwala nam zaufać temu, co obserwujemy, jak też określić słuszność (lub fałsz) naszych wyjściowych/początkowych hipotez. W poszukiwaniach sposobów dochodzenia do adekwatnej wiedzy o świecie nie tyle poszukuje się jakiejś uniwersalnej metody naukowej, ile realizuje się badania, stosując różne metody naukowych badań, opierając je na prawdzie, obiektywności, epistemologicznej wiarygodności i adekwatności – ze zróżnicowaniem także na dziedzinę wiedzy i dyscyplinę. Pedagogika, będąc ciągle jeszcze młodą dyscyplinę, charakteryzuje się młodzieńczym dynamizmem w poszukiwaniu nowych metod i stosowanych podejść w badaniach. Oprócz metod ilościowych, stosowane są w badaniach naukowych w pedagogice także metody jakościowe czy też mieszane, gdyż złożoność samego procesu wychowania, a także pluralizm współczesnej kultury sprawiają, że wymagają one pluralistycznej metodologii i ciągłego poszukiwania jej adekwatności do badanych zjawisk, chociaż ciągle wskazana byłaby czujność wobec zagrożeń swoistej ideologizacji jednego tylko podejścia w badaniach czy jednej metody badawczej.

In the methodology of scientific research, the basic category seems to be “the method”, closely related to the pursuit of the intended research goal and, although it indicates a certain practice and requires certain skills and proficiencies, it is very significantly related to the object of research and its purposefulness. In the sense of a scientific method, it is used to signify a certain way or course of scientific inquiry and allows us to trust what we observe, as well as to determine the validity (or falsity) of our initial/starting hypotheses. In the search for ways to arrive at adequate knowledge of the world, it is not so much that some universal scientific method is sought, but that research is carried out using various methods of scientific inquiry, based on truth, objectivity, epistemological reliability and adequacy – differentiated also by field of knowledge and discipline. Pedagogy, being still a young discipline, is characterized by youthful dynamism in the search for new methods and approaches in research. In addition to quantitative methods, qualitative and mixed methods are also used in research, as required by the complexity of the process of upbringing itself, and by the pluralism of modern culture, although it would still be advisable to be vigilant against the dangers of ideologization of only one approach in research or one research method.