Osobiste doświadczenia edukacyjne jako czynnik kształtujący motywację i rozwój zawodowy studentów pedagogiki wczesnoszkolnej

Abstract

Celem artykułu jest analiza znaczenia osobistych doświadczeń edukacyjnych w kształtowaniu motywacji do podjęcia studiów pedagogicznych oraz ich wpływu na rozwój zawodowy studentek kierunku edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna. Badanie przeprowadzono wśród 49 studentek ostatniego roku niestacjonarnych studiów pedagogicznych, wykorzystując kwestionariusz ankiety z pytaniami zamkniętymi i otwartymi. Wyniki wskazują, że istotnymi przesłankami studiów pedagogicznych są pasja do pracy z dziećmi, chęć zaangażowania w działalność edukacyjną oraz perspektywa stabilnego zatrudnienia. Istotną rolę w kształtowaniu motywacji i zaangażowania zawodowego odgrywają pozytywne doświadczenia edukacyjne, takie jak inspirujące relacje z nauczycielami czy doświadczenia wyniesione z praktyk zawodowych. Jednocześnie zidentyfikowano czynniki o charakterze barier, wśród których wymienia się m.in. ryzyko wypalenia zawodowego, niski prestiż profesji oraz niewystarczające wynagrodzenie – mogące prowadzić do rezygnacji z kariery nauczycielskiej. Artykuł podkreśla potrzebę uwzględnienia mechanizmów decyzyjnych w programach kształcenia nauczycieli, jak również wdrażania reform systemowych wspierających ich rozwój zawodowy. Wyniki badań dostarczają cennych informacji pomocnych w projektowaniu działań ukierunkowanych na podnoszenie prestiżu zawodu nauczyciela.

The aim of this article is to examine the impact of personal educational experiences on the motivation and professional development of students in early childhood education pedagogy. The study was conducted among 49 female final-year students specializing in early childhood and preschool education, utilizing an online survey containing questions about their motivation for choosing their studies, personal educational experiences, and factors influencing the continuation or abandonment of a teaching career. The results indicate that the decision to undertake pedagogical studies is the result of a complex combination of intrapersonal, interpersonal, and pragmatic factors, among which personal educational experiences – such as positive relationships with teachers and practical experiences – play a key role. Positive experiences enhance internal motivation and engagement in professional development, while barriers such as professional burnout and insufficient remuneration may discourage the continuation of a teaching career. The article underscores the need to support students through mentoring programs, systemic reforms in education, and further research to better understand motivational mechanisms.