Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji:
http://hdl.handle.net/11320/14858
Tytuł: | Żałoba animy czy noc ciemna? Lemowska Solaris w perspektywie chrześcijańsko-psychoanalitycznej |
Autorzy: | Staroń, Ireneusz |
Słowa kluczowe: | Stanisław Lem Solaris anima wewnętrzne dziecko psychoanaliza noc ciemna chrystoformizacja |
Data wydania: | 2023 |
Data dodania: | 12-kwi-2023 |
Wydawca: | Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku Instytut Literatury |
Źródło: | Proza polska przełomu XX i XXI wieku, pod red. Dariusza Kuleszy, Białystok 2023, s. 47-66 |
Abstrakt: | Romansowo-mistyczna fabuła przedstawiona w Lemowskiej Solaris w anturażu science fiction daje się rozpatrywać jako wielka parabola o poznawaniu głębinowego ja. Tę z kolei możemy odczytywać na dwóch poziomach: psychoanalitycznym oraz chrześcijańskim. Relacja miłosna Krisa z Harey – kobietą stworzoną przez wielki ocean na obraz i podobieństwo dawnej kochanki bohatera – jawi się jako spotkanie z animą, z pierwiastkiem żeńskim męskiej psychiki. Z drugiej zaś strony licznie obecne aluzje chrystologiczne pozwalają rozumieć tę oś fabularną jako alegorię miłości Duszy-Oblubienicy i Chrystusa-Oblubieńca, co odsyła do Pieśni nad Pieśniami. Harey, decydując się na dobrowolną ofiarę ze swego życia, dąży do uwolnienia Krisa z zamkniętego pokoju pamięci, z kręgu symulakrów, co w kontekście mistycznym należy odczytywać jako możliwy początek procesu chrystoformizacji głównego bohatera. Licznie obecne w powieści obrazy akwatyczne, fabularyzowane opisy wielkiego oceanu w perspektywie wyższych układów znaczeniowych dają się rozpatrywać jako topiczne wyobrażenia praporodu i wejścia do sfery archetypów. W tym sensie świat przedstawiony Solaris w całości obrazuje wnętrze psychiki Krisa, zaś wpisana w powieść interpretacyjna wieloznaczność skłania do refleksji nad kondycją człowieka doby nowoczesnej. |
Afiliacja: | Instytut Literatury |
Nota biograficzna: | Ireneusz Staroń, (1991) doktor nauk humanistycznych, literaturoznawca, historyk literatury polskiej XX wieku, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Publikował między innymi w „Arcanach”, „Nowych Książkach”, „Pamiętniku Literackim”, „Toposie” oraz „Twórczości”. Współautor (wraz z Pauliną Subocz-Białek) książek: Nadkolory i nadaromaty. Schulz, Mueller, Blecher (2017), Nostalgiczna pieśń powrotu. O twórczości Floriana Czarnyszewicza (2020), Poza mapą. O „Nadberezyńcach” Floriana Czarnyszewicza (2020). Za tę ostatnią nominowany do Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza (2021). Od 2015 członek kapituły jury Nagrody Literackiej Czterech Kolumn. Od 2021 sekretarz redakcji kwartalnika „Nowy Napis”. |
URI: | http://hdl.handle.net/11320/14858 |
DOI: | 10.15290/PPP.XX.XXI.2023.03 |
ISBN: | 978-83-7431-754-2 |
metadata.dc.identifier.orcid: | 0000-0001-9953-8035 |
Typ Dokumentu: | Book chapter |
Właściciel praw: | © Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2023 |
Występuje w kolekcji(ach): | Książki / Rozdziały (WUwB) |
Pliki w tej pozycji:
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
I_Staron_Zaloba_animy_czy_noc_ciemna.pdf | 190,6 kB | Adobe PDF | Otwórz |
Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)