Polskie adaptacje łacińskich i francuskich nazw miejscowych w Nowym wielkim dykcjonarzu Pierre’a Daneta i Dymitra Franciszka Koli

Abstract

Jedną z wielu niepoznanych i interesujących cech francusko-łacińsko-polskiego dykcjonarza Daneta-Koli jest duża frekwencja toponimów. Autor polskiej części słownika – Kola – tłumaczy nazwy własne w rozmaity sposób. W artykule przedstawiono wyniki analizy, której poddano kilkaset jednostek słownikowych, będących głównie nazwami miast francuskich i angielskich. Wyniki badań ukazują dwie najbardziej wyraziste tendencje w warsztacie translatologicznym Koli. Pierwszą jest adaptowanie nazw łacińskich, gdy w definicji toponimu zawarta jest informacja o obecności diecezji bądź archidiecezji w miejscowości nazwanej tym toponimem. Drugą stanowi widoczne odnoszenie się do znajomości i zasad języka francuskiego, nawet wtedy, gdy materiał słownikowy pochodzi z innych języków.

The considerable number of toponyms is one of the many unexplored but interesting characteristics of the Danet-Kola French-Latin-Polish dictionary. The translator – Kola – alters toponyms in different ways. This article analyses the substantial corpus of lexicographical units, mainly place names of French and English cities. The results of the research illustrate the two most noticeable tendencies of Kola’s translations. Firstly, he adapts Latin toponyms if the term denotes a place with a diocese. Secondly, Kola refers to his knowledge of French in translation, even if place names are derived from other languages.