Нiзка “Iскрынкi” Янкi Брыля як мастацкае адзiнства

Abstract

Янка Брыль ахвотна вяртаўся да цыклiзацыi сваiх твораў, дасягаючы такiм чынам большай маштабнасцi выяўлення i iдэйнага зместу. У артыкуле разглядаецца яго цыкл з дзевяцi мiнiяцюр пад агульнай назвай “Iскрынкi” (1982–1994). Ён эвалюцыянiраваў з аднайменай групы чатырох лiрычных запiсаў (1989). Пры гэтым пiсьменнiк не абмежаваў сваю задуму ўзнаўленнем шэрагу эпiзодаў уласнага дзяцiнства. Чалавечым цэнтрам цыклу ён зрабiу лiрычнага героя – сына веку, носьбiта ўнiверсальных гуманiстычных iдаалаў. У якасцi цыклаўтваральных фактараў Я. Брыль выкарыстаў таксама адзiнства стылю, жанру i хранотопу, лiрычны сюжет, арганiзаваны як сiтуацыя ўспамiну, супастаўлення мiнулага i сапраўднага, сiстэму лейтматываў i скразных персанажаў.

Janka Bryl chętnie pisał swoje utwory w cyklach tworząc w ten sposób liczne treści ideowe i portrety. W artykule omówiono cykl złożony z dziewięciu miniatur pod wspólnym tytułem „Iskierki” (1982–1994), który rozwinął się ze zbioru stanowiącego cztery liryczne zapiski (1989). Pisarz nie ograniczył swego pomysłu do przedstawienia kilku epizodów z własnego dzieciństwa. W centrum cyklu znajduje się bohater liryczny – syn wieku wyznający uniwersalne idee humanistyczne. J. Bryl zastosował takie środki cyklotwórcze, jak jedność stylu, gatunku i chronotypu, liryczna treść w formie wspomnień, porównanie przeszłości z teraźniejszością, system lejtmotywów i przejrzystych bohaterów.

Yanka Bryl wrote many book series which made it possible to present an immense scale of images and ideas. The author of the article discusses a book series consisting of nine miniatures entitled “Iskorki” (1982–1994), which evolved from one collection of four lyrical notes (1989). The writer did not limit his ideas to just a few episodes of his childhood. A lyrical hero – a son of a century, a carrier of universal humanistic ideals was in the centre of the book series. Y. Bryl introduces a series forming means such as integrity of styke, genre and chronotope, lyrical plot based on memories and comparison of the past and the present, a system of leitmotifs and transparent characters.