Struktura wydatków publicznych a poziom dobrobytu w wybranych krajach

Abstract

Cel – Celem opracowania jest wyodrębnienie modeli fiskalnych na podstawie struktury wydatków publicznych i porównanie ich pod względem poziomu dobrobytu społeczno-ekonomicznego. Metodologia badania – Na podstawie głównych koncepcji dobrobytu wyłoniono cztery kategorie wydatków publicznych, które następnie wykorzystano do klasyfikacji modeli fiskalnych przy pomocy analizy skupień metodą aglomeracji na grupie 26 państw OECD. Do analizy porównawczej modeli zastosowano Indeks Dobrobytu, bazujący na konstrukcji miernika rozwoju społeczno-gospodarczego HDI. Wynik – W strukturze wydatków publicznych zidentyfikowano cztery podstawowe kategorie wydatków: klasyczne, wspierające gospodarkę, inwestycje w kapitał ludzki i ochrona socjalna. Na ich podstawie wyodrębniono pięć modeli fiskalnych. Wyłoniony w toku analizy porównawczej model fiskalny o najwyższym poziomie Indeksu Dobrobytu opiera się na dominującym udziale wydatków socjalnych oraz minimalnym znaczeniu wydatków klasycznych i wspierających gospodarkę. Modele charakteryzujące się wysokim udziałem tych kategorii wydatków odznaczają się najniższym poziomem Indeksu Dobrobytu.

Goal – The aim of the study is to distinguish fiscal models based on the structure of public expenditure and compare them in terms of the level of socio-economic quality of life. Research methodology – Based on the main concepts of quality of life, four categories of public expenditure were selected, which were then used to classify fiscal models by cluster agglomeration analysis on a group of 26 OECD countries. A Quality of Life Index, based on the construction of a measure of social and economic development of HDI, was applied to the comparative analysis of the models. Score – In the structure of public expenditure, four basic expenditure categories were identified: classic, supporting the economy, investments in human capital and social protection. Based on them, five fiscal models were identified. The fiscal model of the highest level of the Quality of Life Index, selected in the course of the comparative analysis, is based on the dominating share of social expenditures and the minimal importance of classical expenditures and supporting the economy. Models characterized by a high share of these categories of expenditures have achieved by the lowest level of the Quality of Life Index.