Spór o edukację w świetle austriackiej teorii ekonomii

Abstract

Artykuł został poświęcony problemowi roli i znaczenia edukacji w gospodarce oraz kwestii kontrolowania procesu edukacji przez państwo i rynek. Autor odwołał się w tym celu do austriackiej szkoły ekonomii. W artykule podjęto też próbę: oceny działań podejmowanych w ramach polityki edukacyjnej państwa, działań przedstawicieli rynku w zakresie edukacji w Polsce, a także wyjaśnienia konsekwencji tych działań w postaci: paradoksalnej sytuacji polegającej na jednoczesnym występowaniu zjawisk przeedukowania, niskiej aktywności edukacyjnej dorosłych, luki kompetencyjnej i niedoborów kompetencji w poszczególnych zawodach. Autor zwrócił uwagę na relację między indywidualnym wymiarem edukacji, a gospodarką, wyodrębnił proces tworzenia kapitału ludzkiego z procesu edukacji, wskazał bariery w realizacji indywidualnego wymiaru edukacji w polskim systemie edukacji jak również dążenia do przezwyciężenia tych barier.

The paper is devoted to the role and importance of education in an economy and the question of controlling the process of education by the state and market. The problems are discussed in the light of the Austrian school of economics. The author also attempts to assess the steps taken by the Polish state in the field of education and to explain the consequences of these steps, especially the paradox of simultaneous occurrence of over-education, poor educational activity among adults, skill gaps and skill shortages in certain occupations. The author points out the relationship between the individual dimension of education and the economy, identifies the creation of human capital in the educational process, indicates barriers to the implementation of the individual dimension of education in the Polish educational system, and proposes ways to overcome these barriers.