The French and Polish Versions of the Catechism of the Catholic Church: An Examination of Certain Passages of the Catechism’s teaching on the “Mysterium Ecclesiae” from a Philological and Translational Perspective

Abstract

The issue regarding whether or not a translation of a text corresponds to the original has existed since time immemorial. The book of Sirach speaks of this issue when it says: “Please, read kindly and carefully, and be forgiving for those places where it would seem to anyone that, despite our consisten work on the translation, we could not choose the right words” (Prologue 15-20). In the past quarter of a century, the Church has responded with great interest to the Catechism of the Catholic Church (CCC), which is revealed by the fact that it has been translated into various languages. Are there any differences between the first Polish edition of the CCC and its French “original”? This article attempts to answer this question by examining a few differences between the Polish and French version of the CCC’s sections on the Church, specifically numbers 770, 771, and 774. These differences may explain why people receive and respond differently to the teachings of the Catholic Church. In order to provide more sound insight, this article also refers to the Latin text of the CCC, since this is considered the standard within the Church. In addition, English, Italian and Russian versions of the CCC were also consulted in the process of conducting a comparative analysis.

Problemem zgodności przekładu z oryginałem jest zagadnieniem sięgającym niepamiętnych czasów i wciąż aktualnym. Świadczyć o tym może już mowa mędrca Pańskiego z Księgi Syracha: „Proszę więc z życzliwością i uwagą zabierać się do czytania, a wybaczyć w tych miejscach, gdzie by się komu wydawać mogło, że mimo naszej usilnej pracy nad tłumaczeniem, nie mogliśmy dobrać odpowiedniego wyrażenia” (Syr. Prolog, 15-20). Jako że Katechizm w ciągu minionego ćwierćwiecza spotkał się w Kościele z dużym zainteresowaniem dokonywano jego przekładu na różne języki. Czy istnieją różnice między pierwszym polskim wydaniem KKK a jego francuskim „oryginałem”? Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na postawione pytanie i ogranicza się wyłącznie do niektórych odnalezionych różnic w wersji polskiej i francuskiej KKK, jakie pojawiają się w „katechizmowej eklezjologii”, a które mogą mieć wpływ na odbiór treści, płynących z nauki o Kościele. Artykuł w poczynionej refleksji bazuje generalnie na trzech punktach z KKK (770, 771, 774). Dla całościowego wglądu w bogaty materiał źródłowy wszystko zostało zweryfikowane z tekstem łacińskim tzw. wydania typicznego KKK. Wielką pomocą dla analizy porównawczej tłumaczeń było także odwołanie się do tekstu angielskiego, włoskiego a także rosyjskiej wersji „Katechizmu”.