Zastosowanie metody UTA do wspomagania podejmowania decyzji o finansowaniu startupów działalności gospodarczej

Abstract

Powodzenie ekonomiczne inwestycji w sektorze przedsiębiorstw jest obarczone różnymi czynnikami ryzyka. Ocena wniosku o udzielenie kredytu lub dofinansowanie projektu inwestycyjnego jest złożonym problemem, wymagającym wnikliwej i wielokryterialnej analizy. Przy czym zadanie jest jeszcze trudniejsze, gdy dotyczy oceny wniosków przedsiębiorstw dopiero zaczynających swoją działalność. W opracowaniu zaprezentowano autorską propozycję modelu wielokryterialnego oceny wniosków dotacyjnych oraz pożyczkowych przedsiębiorstw rozpoczynających działalność gospodarczą opartą na metodzie UTA (Utility Additive) uwzględniającą trzy kryteria: doświadczenie zawodowe osoby planującej rozpoczęcie działalności gospodarczej, ocenę biznes planu przedsięwzięcia oraz ocenę dotychczasowej współpracy z bankami wnioskodawcy. Na wstępie opisano zbiór referencyjny będący podzbiorem wariantów decyzyjnych, na którym wyznaczono preporządek zupełny na podstawie wiedzy eksperckiej. Metodę UTA wykorzystano następnie do budowy modelu, który umożliwia ocenę decyzji na całym zbiorze wariantów. Użyteczność modelu została zweryfikowana z wykorzystaniem danych z wniosków pożyczkowych w Funduszu Przyjaznym Przedsiębiorczości działającym w jednym z banków spółdzielczych w województwie podlaskim.

Companies starting their business activity have the opportunity to obtain start-up funding using various financial instruments. Due to the fact that start-ups are new entities without any history of operations, the evaluation of support applications is a difficult task and requires taking into account a large range of expert knowledge. The paper presents a multi-criteria model of evaluation of grant and loan applications submitted by companies commencing business activity, based on the UTA method. This model takes into account three criteria: professional experience of the person planning to start a business, assessment of business plan of the project, and assessment of the applicant's previous cooperation with banks. The usefulness of the model is verified using data from loan applications submitted by borrowers under the Enterprise Friendly Fund, operating in one of the cooperative banks in Podlaskie Voivodeship.