Posłusznie o nieposłuszeństwie – czyli anarchista w szkole

Abstract

Nieposłuszeństwo to jedna z cech wyróżniająca grupę anarchistów spośród innych subkultur młodzieżowych. Wyróżniają ją również nastawienie do szkoły. Podstawową wartością jest tu szeroko pojmowana wolność jednostki. Analiza literatury i czasopism anarchistycznych pozwalała przypuszczać, iż uczniowie anarchiści na terenie szkoły mogą stosować różne formy oporu, kontestując władzę oraz znaczenie kultury szkolnej. Wyniki przeprowadzonych przeze mnie badań z uczniami liceów wykazały, że jest inaczej. Otóż badani przyjmują istnienie szkoły i przymus chodzenia do niej, niezależnie od stopnia zaangażowania w ruch, pragmatycznie, jako szczebel edukacji konieczny do realizacji dalszych planów życiowych. Jest ona dla nich instytucją, przez którą należy przejść najniższym kosztem. Ich krytyka szkoły i jej kultury przejawia się tylko w warstwie deklaratywnej, a nie działaniowej.

Disobedience is one of the features that distinguish anarchists from other youth subcultures. It is also characterized by the attitude towards school. The basic value here is widely understood freedom. The analysis of anarchist literature suggest that anarchist students in school may use different forms of resistance, contesting the power and the importance of school culture. The results of my research conducted among students of secondary schools, have shown otherwise. The respondents accept the existence of school and the compulsion to attend it, regardless of the degree of involvement in the movement, pragmatically, as the level of education necessary to fulfil further life plans. They perceive the school as an institution, through which one must pass at the lowest cost. Their criticism of the school and its culture manifests itself only at a declarative, not active level.