REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/19387
Tytuł: Konieczność jako legitymizacja działań organów państwowych w Szwajcarii
Inne tytuły: Necessity as a Legitimization of the Actions of State Bodies in Switzerland
Autorzy: Prokop, Krzysztof
Słowa kluczowe: konstytucja Szwajcarii
prawo konieczności
Rada Federalna
Zgromadzenie Federalne
stan nadzwyczajny
Swiss constitution
law of necessity
Federal Council
Federal Assembly
state of emergency
Data wydania: 2025
Data dodania: 10-gru-2025
Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Źródło: Miscellanea Historico-Iuridica, T. 24, Z. 1, 2025, s. 216-235
Abstrakt: W Szwajcarii uprawnienia nadzwyczajne organów państwowych realizowane na podstawie konstytucji, a w razie potrzeby bez podstawy konstytucyjnej, przyjmują postać prawa konieczności (Notrecht), które stanowi odpowiednik stanu nadzwyczajnego w innych państwach. Konstytucjom Konfederacji Szwajcarskiej (z 1874 roku i obecnie obowiązującej konstytucji z 1999 roku) nieznana jest bowiem instytucja stanu nadzwyczajnego w takim kształcie, jaka występuje w innych państwach europejskich. Wynika to głównie z faktu, że w dziewiętnastowiecznej Szwajcarii nie przyjął się stan oblężenia, wywodzący się z okresu rewolucji francuskiej. Zagrożenia związane z wybuchem pierwszej i drugiej wojny światowej przyczyniły się do wypracowania koncepcji konieczności, która ma legitymizować działania organów państwowych (zwłaszcza Rady Federalnej) w warunkach uzasadniających w innych państwach wprowadzenie stanu nadzwyczajnego. Dwukrotnie (w 1914 i 1939 roku) Rada Federalna otrzymała od Zgromadzenia Federalnego upoważnienie do podejmowania wszelkich koniecznych środków, również o charakterze ustawodawczym, w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa (Vollmachtenregime). Krytyka tego stanu rzeczy przyczyniła się do ulepszenia konstrukcji ustawodawstwa pilnego, dzięki któremu parlament może podejmować w razie potrzeby szybkie działania legislacyjne. Ustawodawstwo pilne znane było już w pierwotnej wersji konstytucji z 1874 roku, niemniej dopiero w roku 1949 nadano mu postać, która została przejęta w konstytucji z 1999 roku. Rada Federalna została ponadto upoważniona w obecnie obowiązującej konstytucji do wydawania rozporządzeń nadzwyczajnych.
In Switzerland extraordinary powers exercised on the basis of the constitution, and, if necessary, without a constitutional basis, have taken the form of the law of necessity (Notrecht), which is the equivalent of the state of emergency in other countries. The constitutions of the Swiss Confederation (from 1874 and the currently applicable constitution of 1999) are unknown to the institution of the state of emergency in the form that occurs in other European countries. This is mainly due to the fact that in the nineteenth-century Switzerland, the state of siege, which originated from the period of the French Revolution, was not adopted. The threats related to the outbreak of World War I and II contributed to the development of the concept of necessity, which is to legitimise the actions of state bodies (especially the Federal Council) in conditions that justify the introduction of a state of emergency in other countries. On two occasions (in 1914 and 1939) the Federal Council received authorisation from the Federal Assembly to take all the necessary measures, including legislative measures, in order to ensure state security (Vollmachtenregime). Criticism of this state of affairs contributed to the improvement of the design of urgent legislation, which enables the parliament to take rapid legislative action if necessary. Urgent legislation was already known in the original version of the constitution of 1874, but it was not until 1949 that it was given the form that was adopted in the constitution of 1999. The Federal Council was also authorised in the current constitution to issue emergency regulations.
Afiliacja: Uniwersytet w Siedlcach
E-mail: krzysztof.prokop@uws.edu.pl
URI: http://hdl.handle.net/11320/19387
DOI: 10.15290/mhi.2025.24.01.10
ISSN: 1732-9132
e-ISSN: 2719-9991
metadata.dc.identifier.orcid: 0000-0002-3447-4592
Typ Dokumentu: Article
metadata.dc.rights.uri: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl
Właściciel praw: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)
Występuje w kolekcji(ach):Miscellanea Historico-Iuridica, 2025, tom XXIV, Z. 1

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
MHI_24_1_K_Prokop_Koniecznosc_jako_legitymizacja_dzialan.pdf169,67 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż pełny widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons