Wzmacnianie zasobów odpornościowych w ramach procesu usamodzielnienia wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych jako forma profilaktyki niedostosowania społecznego i marginalizacji

Abstract

Celem artykułu jest ukazanie możliwości praktycznego zastosowania znanych, potwierdzonych empirycznie teorii i modeli kształtowania zasobów odpornościowych w trakcie realizacji procesu usamodzielnienia, jako elementu prewencji niedostosowania społecznego wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. W artykule scharakteryzowano specyfikę procesu usamodzielnienia realizowanego w ramach instytucjonalnej pieczy zastępczej, zaakcentowano profilaktyczny potencjał procesu usamodzielnienia, zaprezentowano inspiracje teoretyczne mogące wpłynąć na jego efektywność i skuteczność w zakresie przeciwdziałania zagrożeniu niedostosowaniem i marginalizacją społeczną. Zaprezentowana refleksja jest wynikiem doświadczeń zawodowych, studiów teoretycznych autorki oraz prowadzonych w rzeczywistości instytucjonalnej pieczy zastępczej weryfikacji empirycznych. Wskazane idee mogą być propozycjami do podjęcia istotnych działań naprawczych w charakteryzowanym obszarze, są też niezwykle ważne z uwagi na swoją praktyczno-profilaktyczną rolę w zakresie przeciwdziałania zagrożeniu niedostosowaniem wychowanków opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze.

The aim of the article is to present the practical application of well-known, empirically validated theories and models of building resilience resources (mental immunity) during the empowerment process, as an element of preventing inadequacy among the wards of care and educational institutions (foster care). The article characterizes the specifics of the process of becoming independent within the framework of institutional foster care, highlights the preventive potential of this process, and presents theoretical inspirations that may influence its effectiveness and efficiency in counteracting the risk of social maladjustment and marginalization. The presented reflection is the result of the author’s professional experiences, theoretical studies, and empirical verifications conducted within the reality of institutional foster care. The indicated ideas can serve as inspirations for undertaking significant remedial actions in the characterized area and are also extremely important due to their practicalpreventive role in counteracting the risk of marginalization and demoralization of youths leaving care and educational institutions.