REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/19293
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorKarzarnowicz, Jarosław-
dc.date.accessioned2025-11-21T07:57:39Z-
dc.date.available2025-11-21T07:57:39Z-
dc.date.issued2025-
dc.identifier.citationStudia Wschodniosłowiańskie, T. 25, 2025, s. 162-180pl
dc.identifier.issn1642-557X-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/19293-
dc.description.abstractThis article presents a little-known ancient monument of the XVI century, the Belarusian chronicle called the Suprasl Chronicle. This name comes from the name of the town in the North-Eastern Poland, which was discovered in the 1 half of the XIX century. The chronicle was published in XVII and in XXXV volumes of the Complete Collection of Russian Chronicles. It consists of 2 large parts – all-Russian chronicle and the so-called Chronicler of the Grand Dukes of Lithuania. This chronicle is the oldest list of the Belarusian-Lithuanian protographs. The phonetic and some lexical features of the text of the chronicle were studied in order to identify the language in which it was written. This development should be recognised as a starting point for a more detailed analysis of the specific linguistic phenomena. In general, the language of the chronicle is not devoid of the Church Slavonic phonetic elements, including: the implementation of groups of type *TorT, *orT, old Church Slavonic, the implementation of the Slavic groups *tj, *dj, *ktj, traces of realisation of sonorants consonants. Such phonetic phenomena alternate with examples of the East Slavic realisation of the named phonetic phenomena, we have also introduced some South-Western dialect Belarusian language features. The influence of the Polish linguistic and lexical phenomena is of particular interest in the chronicle. They do not function as pure borrowings, but most likely the Polish influence should be recognised as a living phenomenon in the territory of the monument. From the linguistic point of view, the monument is an interesting text. It sheds light on the question of what language was used in the early BelarusianLithuanian chronicle and on the national and religious affiliation of the author of the monument. He came from the territory of South-Western Belarus, he was a Belarusian patriot of the Orthodox faith, although not very experienced in Chronicles. He used the typical Russian Chronicles language and not eschewed dialect features.pl
dc.language.isorupl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu w Białymstokupl
dc.rightsUznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)-
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/pl/-
dc.subjectдревнерусские летописиpl
dc.subjectСупрасльская летописьpl
dc.subjectлетописи белорусско‑литовскиеpl
dc.subjectдревнерусский языкpl
dc.subjectцерковнославянский языкpl
dc.subjectязыковые контакты и лексические заимствованияpl
dc.subjectold Russian chronicles,pl
dc.subjectSuprasl Chroniclepl
dc.subjectBelarusian-Ukrainian Chroniclespl
dc.subjectRussian languagepl
dc.subjectChurch Slavonic languagepl
dc.subjectinterlingual contactspl
dc.subjectlexical loanspl
dc.titleЯзыковые особенности текста Супрасльской летописиpl
dc.title.alternativeLanguage Properties of the Text of the Suprasl Chroniclepl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderUznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)pl
dc.identifier.doi10.15290/sw.2025.25.10-
dc.description.Emailj.karzarnowicz@uwb.edu.plpl
dc.description.AffiliationUniwersytet w Białymstokupl
dc.description.referencesAničènka U.V., 1969, Belaruska‑ǔkrainskiâ pisʹmova‑moǔnyâ suvâzi, Minsk. [Анiчэнка У.В., 1969, Беларуска‑ўкраiнскiя письмова‑моўныя сувязи, Минск.]pl
dc.description.referencesČamârycki V.A., 1969, Belaruskiâ letapisy âk pomniki litaratury, Minsk. [Чамярыцкi В.А, 1969, Беларускiя летапiсы як помнiкi лiтаратуры. Мiнск.]pl
dc.description.referencesČamârycki V.A., 2007–2010, Vâlìkae Knâstva Litoǔskae. Èncyklapedyâ ǔ dvuh tamah, Mìnsk. [Чамярыцкi В.А., 2007–2010, Вялікае Княства Литоўскае. Энцыклапедыя ў двух тамах, Мінск.]pl
dc.description.referencesFrančuk V.Û., 2010, Âzyk Velikogo knâžestva Litovskogo v trudah E. F. Karskogo, E. F. Karskij i sovremennoe âzykoznanie. Materialy XII Meždnarodnyh naučnyh čtenij (Grodno, maj 2010), red. M. I. Konûškevič, A. V. Nikitevič, Grodno, s. 90–99. [Франчук В.Ю., 2010, Язык Великого княжества Литовского в трудах Е. Ф. Карского, Е. Ф. Карский и современное языкознание. Материалы XII Межднародных научных чтений (Гродно, май 2010), ред. М. И. Конюшкевич, А. В. Никитевич, Гродно.]pl
dc.description.referencesKarskij E.G., 1908, Belorusy. Âzyk belorusskogo naroda, vyp. 2 Istoričeskij očerk razvitiâ zvukov belorusсkogo narečia, Varšava, s. 81–83. [Карский E.Г., 1908, Белорусы. Язык белорусского народа, вып. 2: Исторический очерк развития звуков белорусского наречия, Варшава, с. 81–83.]pl
dc.description.referencesMâkišev V., 2008, Âzyk Litovskogo statuta 1588 goda, Krakov. [Мякишев В., 2008, Язык Литовского статута 1588 года, Краков.]pl
dc.description.referencesMâkišev V., 2014, Stoit li iskatʹ dialektnye korni oficialʹnogo âzyka Velikogo knâžestva Litovskogo, Volinʹ – Žitomirŝina, vyp. 24, Žitomir. [Мякишев В., 2014, Стоит ли искать диалектные корни официального языка Великого княжества Литовского, Волинь – Житомирщина, вып. 24, Житомир.]pl
dc.description.referencesMojsienko V.M., 2007, Ètnoâzykovaâ prinadležnostʹ rusʹkoj movy vo vremena Velikogo knâžestva Litovskogo i Reči Pospolitoj, «Slavânovedenie» 5, s. 45–64. [Мойсиенко В.М., 2007, Этноязыковая принадлежность руськой мовы во времена Великого княжества Литовского и Речи Посполитой, «Славяноведение» 5, с. 45–64.]pl
dc.description.referencesMozer M., 2002, Čto takoe prostaâ mova, „Studia Slavica Hungarica” 47 (3–4), s. 221–260. [Мозер М., 2002, Что такое простая мова?, «Studia Slavica Hungarica» 47(3–4), с. 221–260.]pl
dc.description.referencesSobolevskij A.I., 1907, Lekcii po istorii russkogo âzyka, Moskva. [Соболевский А.И., 1907, Лекции по истории русского языка, Москва.]pl
dc.description.referencesTolstoj N.I., 1998, Vzaimootnošenie lokalʹnyh tipov drevneslavânskogo literaturnogo âzyka pozdnego perioda (XVI–XVII w.), [v:] Izbrannye trudy, t. 2, Slavânskaâ literaturno‑âzykovaâ situaciâ, Moskva. [Толстой Н.И., 1998, Взаимоотношение локальных типов древнеславянского литературного языка позднего периода, [в:] Избранные труды, т. 2, Славянская литературно‑языковая ситуация, Москва.]pl
dc.description.referencesUlaŝik N.N., 1985, Vvedenie v istoriû belorussko‑litovskogo letopisaniâ, Moskva. [Улащик Н.Н. 1985, Введение в историю белорусско‑литовского летописания, Москва.]pl
dc.description.referencesPolnoe sobranie russkih letopisej, t. 1–43, Moskva 1846–2004 [Полное собрание русских летописей, т. 1–43, Москва 1846–2004.]pl
dc.description.referencesSlovarʹ russkogo âzyka XI–XVII vekov, vyp. 1–30, Moskva 1975–2015. [Словарь русского языка XI–XVII веков, Москва 1975–2015.]pl
dc.description.referencesSłownik polszczyzny XVI wieku, t. 1–37, https://spxvi.edu.pl/wersja‑cyfrowa [8.02.2025].pl
dc.description.volume25pl
dc.description.firstpage162pl
dc.description.lastpage180pl
dc.identifier.citation2Studia Wschodniosłowiańskiepl
dc.identifier.orcid0000-0002-1288-3133-
Występuje w kolekcji(ach):Artykuły naukowe (WFil)
Studia Wschodniosłowiańskie, 2025, tom 25

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
SW_25_2025_J_Karzarnowicz_Azykovye_osobennosti_teksta_Supraslskoj_letopisi.pdf247,06 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons