REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

  1. Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku
  2. Czasopisma naukowe / Journals
  3. Resocjalizacja Polska
  4. Resocjalizacja Polska, 2022, nr 24

Szukanie zaawansowane
  • Zespoły i Kolekcje


  • Zaloguj się
  • Zarejestruj się
  • Mój RUB
  • FAQ
  • Polityka
  • Regulamin
  • DOI
  • Instrukcja
  • Aspekty prawne
  • Open Access
  • Archiwum


  • Kontakt
  • O Dspace
  • Strona Biblioteki
  • Strona Uczelni



    • Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/19206
    Pełny rekord metadanych
    Pole DCWartośćJęzyk
    dc.contributor.authorModrzyński, Robert-
    dc.contributor.authorMańkowska, Anna-
    dc.contributor.authorPisarska, Agnieszka-
    dc.date.accessioned2025-11-07T07:43:39Z-
    dc.date.available2025-11-07T07:43:39Z-
    dc.date.issued2022-
    dc.identifier.citationResocjalizacja Polska Nr 24, 2022, s. 367-385pl
    dc.identifier.issn2081-3767-
    dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/19206-
    dc.descriptionArtykuł dostępny w dwóch wersjach językowych (tłumaczenie angielskie).pl
    dc.description.abstractCelem artykułu jest przedstawienie właściwości psychometrycznych Skali Używania Ryzykownego (SUR), służącej do pomiaru nasilenia używania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych w oparciu o kryteria diagnostyczne klasyfikacji ICD-11. Badaniem objęto 1062 osoby, w tym 592 kobiety i 470 mężczyzn, o zróżnicowanym profilu socjodemograficznym. W celu weryfikacji trafności SUR, wykorzystano dwa przesiewowe narzędzia kwestionariuszowe służące do oceny używania substancji psychoaktywnych: AUDIT (Alcohol Use Disorder Identification Test) oraz DUDIT (Drug Use Disorder Identification Test). Przy określaniu rzetelności SUR zastosowano metodę analizy zgodności wewnętrznej. Przeprowadzone badania ukazały wysoką trafność i rzetelność SUR oraz ujawniły jednoczynnikowy charakter konstruowanego narzędzia. Trafność kryterialną obliczono poprzez korelację danych uzyskanych w SUR z wynikami kwestionariuszy AUDIT (kobiety: r = .92, p < .01; mężczyźni: r = .89, p < .01) oraz DUDIT (kobiety: r = .50, p < .01; mężczyźni: r = .49, p < .01). Współczynniki rzetelności wewnętrznej (alfy Cronbacha) w grupie kobiet i mężczyzn wyniosły odpowiednio .94 i .97, zaś wskaźniki rzetelności międzypołówkowej (z korektą Spearmana-Browne’a) dla skali SUR: .90 oraz .95. SUR jest narzędziem przesiewowym, które może być z powodzeniem wykorzystywane w praktyce klinicznej. Konstrukcja kwestionariusza umożliwia trafną i szybką ocenę zachowania osób badanych w kierunku ryzykownego używania substancji psychoaktywnych. Właściwości Skali pozwalają również na wychwycenie osób z podejrzeniem zespołu uzależnienia.pl
    dc.language.isoplpl
    dc.publisherFundacja Pedagogiumpl
    dc.rightsLicencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC-BY)pl
    dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by/4.0/-
    dc.subjectryzykowne używanie substancjipl
    dc.subjectalkoholpl
    dc.subjectsubstancje psychoaktywnepl
    dc.subjectICD-11pl
    dc.subjectrisky substance usepl
    dc.subjectalcoholpl
    dc.subjectpsychoactive substancespl
    dc.titleSkala Używania Ryzykownego (SUR) – metoda przesiewowa do badania ryzykownego używania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych – charakterystyka i właściwości psychometrycznepl
    dc.title.alternativeRisky Use Scale (RUS) – a screening method for the study of risky use of alcohol and other psychoactive substances. Scale characteristics and psychometric propertiespl
    dc.typeArticlepl
    dc.rights.holderLicencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC-BY)pl
    dc.identifier.doi10.22432/pjsr.2022.24.23-
    dc.description.EmailRobert Modrzyński: modrzynski.robert@gmail.compl
    dc.description.EmailAnna Mańkowska: ania.mankowska@onet.plpl
    dc.description.EmailAgnieszka Pisarska: agnieszka.pisarska@mail.umcs.plpl
    dc.description.AffiliationRobert Modrzyński - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiejpl
    dc.description.AffiliationAnna Mańkowska - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIpl
    dc.description.AffiliationAgnieszka Pisarska - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiejpl
    dc.description.referencesArciszewska D., Czabała J. C., 2020, Psychosocial factors related to alcohol consumption among small town women seeking institutional support, „Alcoholism and Drug Addiction”, 33 (3), 203–218. DOI: 10.5114/ain.2020.101798.pl
    dc.description.referencesBagnardi V., Rota M., Botteri E., Tramacere I., Islami F., Fedirko V., Scotti L., Jenab M., Turati F., Pasquali E., Pelucchi C., Galeone C., Bellocco R., Negri E., Corrao G., Boffetta P., La Vecchia C., 2015, Alcohol consumption and site-specific cancer risk: A comprehensive dose-response meta-analysis, „British Journal of Cancer”, 112 (3), 580–593. DOI: 10.1038/bjc.2014.579.pl
    dc.description.referencesBerman A. H., Bergman H., Palmstierna T., Schlyter F., 2005, Evaluation of the Drug Use Disorders Identification Test (DUDIT) in criminal justice and detoxification settings and in a Swedish population sample, „European Addiction Research”, 11 (1), 22–31. DOI: 10.1159/000081413.pl
    dc.description.referencesCarvalho A. F., Heilig M., Perez A., Probst C., Rehm J., 2019, Alcohol use disorders, „The Lancet”, 39 (10200), 781–792. DOI: 10.1016/S0140-6736(19)31775-1.pl
    dc.description.referencesCherpitel C. J., Ye Y., Moskalewicz J., Świątkiewicz G., 2015, Does brief intervention work for heavy episodic drinking? A comparison of emergency department patients in two cultures, „Alcoholism and Drug Addiction”, 28 (3), 145–162. DOI: 10.1016/j.alkona.2015.05.001.pl
    dc.description.referencesFriesen E. L., Bailey J., Hyett S., Sedighi S., de Snoo M. L., Williams K., Barry R., Erickson A., Foroutan F., Selby P., Rosella L., Kurdyak P., 2022, Hazardous alcohol use and alcohol-related harm in rural and remote communities: a scoping review, „The Lancet Public Health”, 7 (2), 177–187. DOI: 10.1016/S2468-2667(21)00159-6.pl
    dc.description.referencesGaebel W., Zielasek J., Reed G. M., 2017, Mental and behavioural disorders in the ICD-11: concepts, methodologies, and current status, „Psychiatria Polska”, 51 (2), 169–195. DOI: 10.12740/PP/69660.pl
    dc.description.referencesGrant J. E., Chamberlain S. R., 2016, Expanding the definition of addiction: DSM-5 vs. ICD-11, „CNS Spectrums”, 21 (4), 300–303. DOI: 10.1017/S1092852916000183.pl
    dc.description.referencesGriswold M. G., Fullman N., Hawley C., Arian N., Zimsen S. R. M., Tymeson H. D., Venkateswaran V., Tapp A. D., Forouzanfar M. H., Salama J. S., Abate K. H., Abate D., Abay S. M., Abbafati C., Abdulkader R. S., Abebe Z., Aboyans V., Abrar M. M., Acharya P. … Gakidou E., 2018, Alcohol use and burden for 195 countries and territories, 1990–2016: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016, „The Lancet”, 392 (10152), 1015–35. DOI: 10.1016/S0140-6736(18)31310-2.pl
    dc.description.referencesHeinz A. J., Beck A., Meyer-Lindenberg A., Sterzer P., Heinz A., 2011, Cognitive and neurobiological mechanisms of alcohol-related aggression, „Nature Reviews. Neuroscience”, 12 (7), 400–413. DOI: 10.1038/nrn3042.pl
    dc.description.referencesKing D. L., Billieux J., Mueller K., Delfabbro P. H., 2022, Clinical interventions for technology-based problems, „Mental Health in a Digital World”, 19, 435–457. DOI: 10.1016/B978-0-12-822201-0.00016-2.pl
    dc.description.referencesKlimkiewicz A., Jasińska A., 2018, Zdrowotne następstwa rekreacyjnego używania kannabinoidów, „Psychiatria”, 15 (2), 88–92.pl
    dc.description.referencesKlimkiewicz A., Jakubczyk A., Mach A., Abramowska M., Serafin P., Szczypiński J., Demkow M., Wojnar M., 2020, Psychometric Properties of the Polish version of the Drug-Use Disorders Identification Test, „European Addiction Research”, 26 (3), 131–140. DOI: 10.1159/000506156.pl
    dc.description.referencesKlimkiewicz A., Jakubczyk A., Mach A., Abramowska M., Szczypiński J., Berent D., Skrzeszewski J., Witkowski G., Wojnar M., 2021, Psychometric properties of the polish version of the Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT), „Drug and Alcohol Dependence”, 218 (1), 108427. DOI:10.1016/j.drugalcdep.2020.108427.pl
    dc.description.referencesKościńska E., 2016, Zachowania ryzykowne seniorów – uwarunkowania, profilaktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.pl
    dc.description.referencesKroch S., Radomska M., Krzyżanowska-Kierepka E., Szkolnicka B., Kamenczak A., Rakus A., 2001, Rozpoznanie uzależnienia alkoholowego przy pomocy kwestionariuszy CAGE i SAAST w wybranych populacjach terapeutycznych, „Przegląd Lekarski”, 58, 263–266.pl
    dc.description.referencesLivingston G., Huntley J., Sommerlad A., Ames D., Ballard C., Banerjee S., Brayne C., Burns A., Cohen-Mansfield J., Cooper C., Costafreda S. G., Dias A., Fox N., Gitlin L. N., Howard R., Kales H. C., Kivimäki M., Larson E. B., Ogunniyi A., Mukadam N., 2020, Dementia prevention, intervention, and care: 2020 report of the Lancet Commission, „The Lancet”, 396 (10248), 413–446. DOI: 10.1016/S0140-6736(20)30367-6.pl
    dc.description.referencesMajcherczyk A., Głowik T., 2011, Krótkie interwencje wobec skazanych nadużywających substancji psychoaktywnych, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, 70, 111–138.pl
    dc.description.referencesModrzyński R., 2019, Zaburzenia związane z używaniem alkoholu – propozycje zmian w klasyfikacji ICD-11, „Polskie Forum Psychologiczne”, 24 (3), 324–333. DOI: 10.14656/PFP20190304.pl
    dc.description.referencesMoehring A., Rumpf H. J., Hapke U., Bischof G., John U., Meyer C., 2019, Diagnostic performance of the Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT) in detecting DSM-5 alcohol use disorders in the general population, „Drug and Alcohol Dependence”, 204, 107530. DOI: 10.1016/j.drugalcdep.2019.06.032.pl
    dc.description.referencesMossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (red.), 2012, Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Termedia Wydawnictwa Medyczne.pl
    dc.description.referencesNoorbakhsh S., Shams J., Faghihimohamadi M., Zahiroddin H., Hallgren M., Kallmen H., 2018, Psychometric properties of the Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT) and prevalence of alcohol use among Iranian psychiatric outpatients, „Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy”, 13, 5. DOI: 10.1186/s13011-018-0141-x.pl
    dc.description.referencesPilowsky D. J., Wu L. T., 2012, Screening for alcohol and drug use disorders among adults in primary care: a review, „Substance Abuse and Rehabilitation”, 3 (1), 25–34. DOI: 10.2147/SAR.S30057.pl
    dc.description.referencesPoprawa R., 2003, Zasoby radzenia sobie ze stresem a ryzyko uzależnienia od alkoholu, [w:] Niepokoje i nadzieje współczesnego człowieka. Człowiek w sytuacji przełomu, (red.) R. Derbis, Wydawnictwo WSP w Częstochowie.pl
    dc.description.referencesPoprawa R., 2013, Pomiar stopnia zaangażowania w używanie alkoholu. Badania właściwości psychometrycznych Skali Używania Alkoholu, [w:] Wybrane zagadnienia z psychologii alkoholizmu, (red.) J. Chodkiewicz, K. Gąsior, Wydawnictwo Difin, Warszawa, 13–41.pl
    dc.description.referencesPoznyak V., Reed G. M., Medina-Mora M. E., 2018, Aligning the ICD-11 classification of disorders due to substance use with global service needs, „Epidemiology and Psychiatric Sciences”, 27 (3), 212–218. DOI: 10.1017/S2045796017000622.pl
    dc.description.referencesRao R., Creese B., Aarsland D., Kalafatis C., Khan Z., Corbett A., Ballard C., 2021, Risky drinking and cognitive impairment in community residents aged 50 and over, „Aging & Mental Health”, 12, 1–8. DOI: 10.1080/13607863.2021.2000938.pl
    dc.description.referencesRehm J., Gmel G. E., Sr., Gmel G., Hasan O. S. M., Imtiaz S., Popova S., Probst C., Roerecke M., Room R., Samokhvalov A. V., Shield K. D., Shuper P. A., 2017, The relationship between different dimensions of alcohol use and the burden of disease—An update, „Addiction”, 112 (6), 968–1001. DOI: 10.1111/add.13757.pl
    dc.description.referencesSaunders J. B., 2017, Substance use and addictive disorders in DSM-5 and ICD 10 and the draft ICD 11, „Current Opinion in Psychiatry”, 30 (4), 227–237. DOI: 10.1097/YCO.0000000000000332.pl
    dc.description.referencesSaunders J. B., Degenhardt L., Reed G. M., Poznyak V., 2019, Alcohol use disorders in ICD 11: Past, present, and future, „Alcoholism: Clinical and Experimental Research”, 43 (8), 1617–1631. DOI: 10.1111/acer.14128.pl
    dc.description.referencesSubramaniam A., Abdin E., Picco L., Pang S., Shafie S., Vaingankar J. A., Kwok K. W., Verma K., Chong S. A., 2017, Stigma towards people with mental disorders and its components – a perspective from multi-ethnic Singapore, „Epidemiology and Psychiatric Sciences”, 26 (4), 371–382. DOI: 10.1017/S2045796016000159.pl
    dc.description.referencesStewart S. H., Connors G. J., 2004, Screening for Alcohol Problems, What Makes a Test Effective?, „Alcohol Research and Health”, 28 (1), 5–16. PMCID: PMC6601653; PMID: 19006986.pl
    dc.description.referencesSuwała M., Gerstenkorn A., 2006, Rozpoznawanie problemów alkoholowych u osób w wieku powyżej 65 lat, „Gerontologia Polska”, 14 (4), 172–178.pl
    dc.description.referencesŚwiderska M., 2016, Problem alkoholowy u osób w wieku podeszłym, „Pedagogika Rodziny”, 6 (3), 113–122.pl
    dc.description.referencesTschorn M., Schulze S., Förstner B. R., Holmberg Ch., Spallek J., Heinz A., Rapp M. A., 2022, Predictors and prevalence of hazardous alcohol use in middle-late to late adulthood in Europe, „Aging & Mental Health”, DOI: 10.1080/13607863.2022.2076208.pl
    dc.description.referencesWawrzyniak S., 2020, Rola współczesnej szkoły w zakresie profilaktyki uzależnień od substancji szkodliwych, „Studia Edukacyjne”, 59, 151–172. DOI: 10.14746/se.2020.59.11pl
    dc.description.referencesWojcieszek K. A., 2014, Niedoceniane możliwości profilaktyki – krótkie interwencje profilaktyczne: (esej profilaktyczny), „Resocjalizacja Polska”, 6, 175–181.pl
    dc.description.referencesWood A. M., Kaptoge S., Butterworth A. S., Willeit P., Warnakula S., Bolton T., Paige E., Paul D. S., Sweeting M., Burgess S., Bell S., Astle W., Stevens D., Koulman A., Selmer R. M., Verschuren W. M. M., Sato S., Njølstad I., Woodward M., … Danesh J., 2018, Risk thresholds for alcohol consumption: Combined analysis of individual--participant data for 599 912 current drinkers in 83 prospective studies, „The Lancet”, 391 (10129), 1513–1523. DOI: 10.1016/S0140-6736(18)30134-Xpl
    dc.description.referencesVerhoog S., Dopmeijer J. M., de Jonge J. M., van der Heijde C. M., Vonk P., Bovens R. H., de Boer M., Hoekstra T., Kunst A., Wiers R., Kuipers M. A., 2020, The use of the alcohol use disorders identification test–Consumption as an indicator of hazardous alcohol use among university students, „European Addiction Research”, 26 (1), 1–9. DOI: 10.1159/000503342.pl
    dc.description.referencesBabor T. F., Higgins-Biddle J. C., Saunders J. B., Monteiro M. G., 2001, AUDIT: The Alcohol Use Disorders Identification Test Guidelines for Use in Primary Care, Geneva: WHO. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67205/WHO_MSD_MSB_01.6a-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 20.10.2022).pl
    dc.description.referencesDeady M. A., 2009, Review of Screening, Assessment and Outcome Measures for Drug and Alcohol Settings, NADA, https://www.drugsandalcohol.ie/18266/1/NADA_A_Re view_of_Screening%2C_Assessment_and_Outcome_Measures_for_Drug_and_Alco hol_Settings.pdf (dostęp: 20.10.2022).pl
    dc.description.referencesProkop M., 2005, Krótka interwencja, Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, https://psychologia.edu.pl/czytelnia/51-alkohol-i-nauka/961-krotka-interwencja.html (dostęp: 20.10.2022).pl
    dc.description.referencesUnited Nations Office on Drugs and Crime (UNODC), 2021, World drug report 2021, https://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/world-drug-report-2022.html, https://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/wdr2021.html (dostęp: 20.10.2022).pl
    dc.description.referencesWorld Health Organization, 2018, Global status report on alcohol and health 2018. Geneva: WHO, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/274603/9789241565639-eng.pdf (dostęp: 20.10.2022).pl
    dc.description.referencesEuropean Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA), 2021, Europejski raport narkotykowy: Tendencje i osiągnięcia 2021, Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, https://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/13838/2021.2256_PL_03.pdf (dostęp: 20.10.2022).pl
    dc.identifier.eissn2392-2656-
    dc.description.number24pl
    dc.description.firstpage367pl
    dc.description.lastpage385pl
    dc.identifier.citation2Resocjalizacja Polskapl
    dc.identifier.orcid0000-0002-5571-9894-
    dc.identifier.orcid0000-0001-7701-7802-
    dc.identifier.orcid0000-0002-6137-9072-
    Występuje w kolekcji(ach):Resocjalizacja Polska, 2022, nr 24

    Pliki w tej pozycji:
    Plik Opis RozmiarFormat 
    RP_24_2022_R_Modrzynski_A_Mankowska_A_Pisarska_Skala_Uzywania_Ryzykownego.pdf300,14 kBAdobe PDFOtwórz
    RP_24_2022_R_Modrzynski_A_Mankowska_A_Pisarska_Risky_Use_Scale_RUS.pdf282,43 kBAdobe PDFOtwórz
    Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


    Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons