Stopień demoralizacji a kompetencje społeczne nieletnich przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych

Abstract

Celem prezentowanych w artykule badań było ustalenie jakie związki zachodzą pomiędzy stopniem demoralizacji (natężeniem zachowań ryzykownych i internalizacją przekonań podkulturowych) a kompetencjami społecznymi nieletnich przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych. Badania przeprowadzone zostały metodą sondażu diagnostycznego z zastosowaniem Kwestionariusza Umiejętności Społecznych (ART) A. Goldsteina oraz autorskim narzędziem do pomiaru stopnia demoralizacji. Badania przeprowadzono w 2019 roku na grupie 530 wychowanków z 12 losowo wybranych młodzieżowych ośrodków wychowawczych w kraju. Uzyskane wyniki wskazują, że istnieje słaby lecz istotny statystycznie związek pomiędzy stopniem demoralizacji nieletnich a dokonaną przez nich oceną posiadanych kompetencji społecznych. Stwierdzono ujemną korelację pomiędzy stopniem internalizacji przekonań podkulturowych a poziomem kompetencji. Nie odnotowano natomiast istotnego statystycznie związku pomiędzy natężeniem podejmowanych przez nieletnich zachowań ryzykownych a poziomem ich kompetencji społecznych. Większe znacznie w ocenie posiadanych kompetencji społecznych przez wychowanków ma stopień identyfikacji z przekonaniami podkulturowymi niż natężenie zachowań ryzykownych. Dlatego organizowanie oddziaływań ukierunkowanych na rozwijanie kompetencji społecznych wychowanków MOW powinno obejmować nie tylko kształtowanie nowych umiejętności społecznych, ale przede wszystkim zmianę negatywnych przekonań odnoszących się do obowiązujących reguł społecznych.

The aim of the research presented in the article was to determine what relationships occur between the degree of demoralization (intensity of risky behavior and internalization of subcultural beliefs) and the social competences of minors staying in youth educational centers. The research was carried out using the diagnostic survey method using the A. Goldstein Social Skills Questionnaire (ART) and an original tool to examine the degree of demoralization. The research was conducted in 2019 on a group of 530 pupils from 12 randomly selected youth educational centers in the country.The obtained results indicate that there is a weak but statistically significant relationship between the degree of demoralization of minors and their assessment of their social competences. A negative relationship exists between subcultural beliefs and the declared social competences of pupils. However, there is no connection between the intensity of risky behaviour undertaken by minors and the assessment of their social competences. Detailed analyses, however, revealed many more interesting relationships. The degree of identification with subcultural beliefs is more significant in assessing the level of social competences of pupils than the intensity of risky behavior. Therefore, organizing activities aimed at developing the social competences of pupils should include not only the development of the desired skills but above all the change of their negative beliefs about social rules and other people.