Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji:
http://hdl.handle.net/11320/19055
Tytuł: | Naukowe „bojownice”. Pierwsze uczone i badaczki w Uniwersytecie Poznańskim |
Inne tytuły: | “Shefighters” in Science” First Female Scholars and Researchers at the University of Poznan |
Autorzy: | Głowacka-Sobiech, Edyta Chmura-Rutkowska, Iwona |
Słowa kluczowe: | emancypacja edukacja naukowczynie równość płci prawa kobiet emancipation equal rights education women scientis gender equality women’s rights |
Data wydania: | 2025 |
Data dodania: | 16-paź-2025 |
Wydawca: | Wydawnictwo HUMANICA Instytut Studiów Kobiecych |
Źródło: | Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 1(18), 2025, s. 71-111 |
Abstrakt: | Celem artykułu jest zaprezentowanie problematyki emancypacji przez edukację na przykładzie badanych przez nas historii pierwszych naukowczyń Uniwersytetu Poznańskiego. Celem prezentowanych badań
jest odkrycie nieznanych biografii, udokumentowanie spuścizn i śladów oraz zachowanie pamięci o pierwszych badaczkach i uczonych okresu międzywojennego, które pracowały i współtworzyły Uniwersytet Poznański – na szerszym tle walki kobiet o równe prawa do edukacji. Celem jest także popularyzacja postaci i dorobku niezwykłych kobiet, bohaterek swoich czasów, pionierek, wierzących w emancypacyjną moc nauki, edukacji i rozumu, które wpływały krajobraz społeczny Poznania oraz na II Rzeczpospolitą. The purpose of this article is to present the issue of emancipation through education on the example of the stories of the first female scholars of the University of Poznan that we have studied. The aim of the presented research is to discover unknown biographies, document legacies and traces, and preserve the memory of the first female researchers and scholars of the interwar period who worked and co-founded the University of Poznan – against the broader background of women’s struggle for equal rights to education. The goal is also to popularize the figures and achievements of extraordinary women, heroines of their time, pioneers, believers in the emancipatory power of science, education and reason, who influenced the social landscape of Poznan and the Second Republic. |
Afiliacja: | Edyta Głowacka-Sobiech - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska) Iwona Chmura-Rutkowska - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska) |
Nota biograficzna: | Edyta Głowacka-Sobiech – historyczka, romanistka, archiwistka i pedagożka, prof. UAM na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Członkini Rady Naukowej Interdyscyplinarnego Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości UAM, Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Zespołu „Gdy Nauka jest Kobietą”, Rady Naukowej „Harcerstwa. Rocznika Naukowego Muzeum Harcerstwa”, zespołu ds. równego traktowania WSE UAM oraz Zespołu Badawczego Historia Kobiet działającego w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Szczecińskiego. Współtwórczyni, kierowniczka i wykonawczyni projektów: kalendarz Entuzjastki pedagogiki i edukacji (UAM, Poznań 2017–2018), projekt „Niegodne historii”. O nieobecności i stereotypowych wizerunkach kobiet w świetle podręcznikowej narracji historycznej w gimnazjum (NCN 2011–2015) oraz projekt „Mądrość, odwaga i entuzjazm. Pierwsze uczone Uniwersytetu Poznańskiego 1919–1939” (Fund_Akcja UAM). Współzałożycielka i fundatorka Fundacji Muzeum Historii Kobiet. Iwona Chmura-Rutkowska – pedagożka, socjolożka, edukatorka antydyskryminacyjna, prof. na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autorka prac z zakresu socjologii edukacji, społecznego i kulturowego kształtowania się tożsamości płciowej, przemocy motywowanej stereotypami i uprzedzeniami, edukacji równościowej oraz studiów nad historią kobiet, m.in. Niegodne historii? (Poznań 2015 z E. Głowacką-Sobiech i I. Skórzyńską), Gender w podręcznikach (red., Warszawa 2016), Być dziewczyną – być chłopakiem i przetrwać. Płeć i przemoc w narracjach młodzieży (Poznań 2019), Naukowczynie – pierwsze kobiece kariery uniwersyteckie w Poznaniu. Wystawa (Poznań, 2021–2022). Członkini Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Zespołu Pedagogiki Młodzieży oraz Sekcji Pedagogiki Krytycznej przy KNP PAN, Rady Naukowej Interdyscyplinarnego Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości UAM, zespołu Gdy Nauka Jest Kobietą UAM. Ekspertka w Radzie ds. Kobiet w Nauce i Szkolnictwie Wyższym w MNiSW oraz Kobiet na Rynku Pracy w MRPiPS. Współzałożycielka i fundatorka Fundacji Muzeum Historii Kobiet. |
E-mail: | Edyta Głowacka-Sobiech: egs@amu.edu.pl Iwona Chmura-Rutkowska: iwona.chmura-rutkowska@amu.edu.pl |
Sponsorzy: | Projekt finansowany w II edycji konkursu FUND_AKCJA Fundacji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza oraz w ramach projektu „Gdy Nauka Jest Kobietą” UAM. |
Opis: | Projekt pt. Mądrość, odwaga i entuzjazm. Pierwsze uczone Uniwersytetu Poznańskiego (1919–1939) realizowany jest przez prof. UAM dr hab. Iwonę Chmurę-Rutkowską, prof. UAM dr hab. Edytę Głowacką-Sobiech, prof. UAM we współpracy z Kołem Naukowym Edukacji Równościowej „Emancypacja”, działającym przy Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. |
URI: | http://hdl.handle.net/11320/19055 |
DOI: | 10.15290/cnisk.2025.01.18.03 |
ISSN: | 2451-3539 |
e-ISSN: | 2543-7011 |
metadata.dc.identifier.orcid: | 0000-0003-3958-3859 0000-0002-9319-7767 |
Typ Dokumentu: | Article |
metadata.dc.rights.uri: | http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/pl/ |
Właściciel praw: | Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Polska |
Występuje w kolekcji(ach): | Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, 2025, nr 1(18) |
Pliki w tej pozycji:
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
CNISK_1_2025_E_Glowacka_Sobiech_I_Chmura_Rutkowska_Naukowe_bojownice.pdf | 2,95 MB | Adobe PDF | Otwórz |
Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL