Марфалогiя сюжэтнай iнтрыгi ў прозе Вацлава Ластоўскага

Abstract

Przedmiotem badań danego artykułu są fabularne struktury archetypowe w białoruskiej prozie autorskiej początku XX wieku. W tym czasie fabuła autorska, która wcześniej reprezentowała dokładne odwzorowanie i dosłowne powtórzenie gotowych (mitologicznych i folklorystycznych) wzorów zdarzeniowych, przechodzi na jakościowo nowy – „twórczy” – poziom rozwoju, zaczyna się odwołanie do transformacji twórczej uniwersaliów fabularnych. Godną uwagi wydaje się realizacja fabuły tradycyjnej w utworach Wacława Łastowskiego. Na podstawie przeprowadzonej analizy „morfologicznej” wzorów fabularnych prozy artystycznej Własta ustalone zostały procentowo najbardziej regularne i produktywne jednostki fabularne. Rozpatrywane są kwestie dynamiki wybranych grup archetypów fabularnych pod wpływem indywidualno-autorskiego podejścia twórczego.

The subject of the research is archetypical plot structures in Belarusian author prose in the beginning of the 20th century. At this time the authorly plot, which was formerly nothing but the exact reproduction and repetition of ready (mythological and folklore) eventful formulae, is shifted to a whole new – creative – level of development; the turn to creative transformation of plot universals occurs. The realization of traditional plot in works by Vatslau Lastousky is remarkable in this respect. The percentage of most regular and productive plot units is defined in the article on the basis of “morphological” analysis of plot models in the fiction by Vlast. The issues of separate groups of plot archetypes dynamics as the result of the influence of individual authorly approach are studied.