Morfologia w kształceniu polonistycznym – wybrane problemy teoretyczne

Abstract

W artykule została podjęta problematyka nauczania morfologii w odniesieniu do treści kształcenia prezentowanych na poziomie akademickim w ramach gramatyki opisowej języka polskiego. Do tej pory teoria nauczania i uczenia się wymienionego przedmiotu, czy szerzej – kształcenia językowego, była przedmiotem zainteresowania na niższych, przedakademickich etapach edukacji. W związku z tym celem autorów jest przedstawienie opisu zjawisk morfologicznych oraz słowotwórczych (na przykładzie jednotematycznych formacji rzeczownikowych), który zapewniałby spójne pod względem terminologicznym i metodologicznym nauczanie treści obejmujących różne przedmioty mieszczące się w nurcie językoznawstwa synchronicznego. Tak sformułowany cel autorzy realizują poprzez wzbogacenie opisu zagadnień morfologicznych i słowotwórczych o elementy pragmatyki językowej. Stosują dwie metody badań naukowych: analizę i krytykę piśmiennictwa oraz analizę i konstrukcję logiczną, by pokazać możliwość powiązania nauczania gramatyki z praktyką mowną.

This paper deals with the problem of teaching morphology in relation to the content of education presented at the academic level within the framework of descriptive grammar of the Polish language. So far the theory of teaching and learning of the above mentioned subject, or more broadly – language education, has been a subject of interest at lower, pre -academic stages of education. In connection with this, the aim of the authors is to present a description of morphological and word -formation phenomena (using the example of single -theme noun formations), which would ensure consistent teaching of content in terms of terminology and methodology, covering various subjects falling within the stream of synchronic linguistics. The authors realize this goal by enriching the description of morphological and word -formation issues with elements of language pragmatics. They use two methods of scientific research, i.e. analysis and criticism of literature, and analysis and logical construction, to show the possibility of linking grammar teaching with speech practice.