REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/17777
Tytuł: Kobieta grzeczna na co dzień
Inne tytuły: The Well-Behaved Woman in Everyday Life
Autorzy: Gałczyńska, Alicja
Słowa kluczowe: grzeczność
Jan Kamyczek
Janina Ipohorska
kurtuazja
PRL
poradnik
savoir-vivre
politeness
courtesy
guide
Data wydania: 2024
Data dodania: 9-sty-2025
Wydawca: Wydawnictwo HUMANICA Instytut Studiów Kobiecych
Źródło: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 2(17), 2024, s. 9-30
Abstrakt: Artykuł poświęcony jest analizie poradnika Grzeczność na co dzień. Autorka przybliża postać Janiny Ipohorskiej, która znana była szerokiemu gronu odbiorców pod pseudonimem Jan Kamyczek. Pisze też o kulisach powstania jej poradnika grzecznościowego (o „Przekroju” i rubryce Demokratyczny savoir-vivre). Po II wojnie światowej kobiety coraz bardziej angażowały się w życie zawodowe, co prowadziło do istotnych zmian w ich tożsamości i relacjach społecznych. Ipohorska starała się odpowiedzieć na potrzeby nowych realiów, dostarczając praktycznych porad dotyczących życia codziennego w nowym, socjalistycznym państwie: od zachowania się na ulicy, poprzez maniery przy stole, aż po relacje damsko-męskie. W poradniku znalazły się też szczegółowe rady, jak kobieta powinna postępować w relacjach z mężczyznami, zarówno w kontekście randek, jak i codziennych interakcji. Odpowiedzi na pytania czytelniczek i czytelników „Przekroju”, potem – wersja książkowa tych porad (Grzeczność na co dzień) były ważnym narzędziem w kształtowaniu codziennych obyczajów Polaków, odzwierciedlając jednocześnie zmiany społeczne i obyczajowe tamtego okresu. Dzisiaj teksty te pozwalają zrekonstruować obraz grzecznej kobiety (Polki) tamtych czasów.
The article is devoted to the analysis of the guide Everyday Politeness by Jan Kamyczek, i.e. Janina Ipohorska. The author introduces the figure of Janina Ipohorska and writes about the background of the creation of her politeness guide (about “Prze krój” and the Democratic savoir-vivre column). After World War II, women became increasingly involved in pro fessional life, which led to significant changes in their identity and social relations. Ipohorska tried to respond to the needs of the new realities, providing practical advice on everyday life in the new, socialist country: from street behavior, through table manners, to relationships between men and women. The guide also includes detailed advice on how a woman should behave in relationships with men, both in the context of dating and everyday interactions. Ipohorska’s guide was an important tool in shaping the everyday customs of Poles, at the same time reflecting the social and moral changes of that period. Today it allows us to reconstruct the image of a polite woman (Polish woman) of those times.
Afiliacja: Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Nota biograficzna: Alicja Gałczyńska – doktor habilitowany profesor UJK, językoznawczyni, nauczycielka akademicka w Instytucie Literaturoznawstwa i Językoznawstwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Specjalizuje się w badaniach nad współczesnym językiem polskim – zwłaszcza feminatywami, językiem inkluzywnym, grzecznością językową oraz polską kulturą narzekania. Autorka kilkudziesięciu artykułów oraz książek: Akty odmowy we współczesnym języku polskim (Kielce 2003) i Od oswajania świata do jego współtworzenia. Akty nakłaniające w kontaktach dorosłych z dziećmi (Kielce 2014).
E-mail: alicja.galczynska@ujk.edu.pl
Sponsorzy: Publikacja przygotowana/dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach pro gramu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki. Jest wynikiem udzia łu w projekcie „Ośrodek Badań Historii Kobiet – kontynuacja II”.
URI: http://hdl.handle.net/11320/17777
DOI: 10.15290/cnisk.2024.02.17.01
ISSN: 2451-3539
e-ISSN: 2543-7011
metadata.dc.identifier.orcid: 0000-0001-9170-9442
Typ Dokumentu: Article
metadata.dc.rights.uri: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/pl/
Właściciel praw: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Polska
Występuje w kolekcji(ach):Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, 2024, nr 2(17)

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
CNISK_2_2024_A_Galczynska_Kobieta_grzeczna_na_co_dzien.pdf352,53 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż pełny widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons