Specyfika rozumienia podstawowych terminów teologiczno-filozoficznych w nauczaniu Sewera z Antiochii

Abstract

This article focuses on the specific understanding of basic theological and philosophical terms of Severus of Antioch’s teaching. The author analyses such concepts as: "essence" (οὐσία), "hypostasis" (ὑπόστασις), "person" (πρόσωπον), "nature" (φύσις) and "energy" (ἐνέργεια). The research on the above terms is a necessary introduction to further study of christology of the most outstanding of the representatives of "moderate monophysism". As a result of the conducted research, the differences in the Severus of Antioch and the Diphysites’ understanding of the above-mentioned concepts were revealed. Of particular note is the interpretation of the concept of "φύσις", which for the Antiochian Patriarch is synonymous with the terms "ὑπόστασις" and "πρόσωπον". It also seems specific to interpret the term "ἐνέργεια", which, according to Severus, is not an attribute of a being, but is only a manifestation of a specific hypostasis/nature/person.

Niniejszy artykuł poświęcony jest specyfice rozumienia podstawowych terminów teologiczno-filozoficznych w nauczaniu Sewera z Antiochii. Autor analizuje w nim takie pojęcia jak: „istota” (οὐσία), „hipostaza” (ὑπόστασις), „osoba” (πρόσωπον), „natura” (φύσις) oraz „energia” (ἐνέργεια). Zbadanie powyższych terminów to niezbędny wstęp do kolejnych rozważań nad chrystologią najwybitniejszego z przedstawicieli „umiarkowanego monofizyzmu”. W efekcie przeprowadzonych badań ujawnione zostały różnice w rozumieniu wspomnianych pojęć przez Sewerem z Antiochii i dyfizytów. Na szczególną uwagę zasługuje interpretacja pojęcia „φύσις”, które dla Antiocheńskiego Patriarchy jest synonimem terminów „ὑπόστασις” oraz „πρόσωπον”. Specyficzne wydaje się być również interpretowanie terminu „ἐνέργεια”, która, według Sewera, nie jest atrybutem istoty, a jest jedynie przejawianiem się konkretnej hipostazy/natury/osoby.