Индивидуальная эсхатология в исихазме и современном «новом гуманизме»

Abstract

The paper is dedicated to the confrontation of individual eschatology according to the Late Byzantine hesychasm with the contemporary futurological views of transhumanism, posthumanism and other related theories, doctrines, hypothesis and conceptions, which are here mentioned under the common name of “new humanisms”. The peculiarity of hesychastic theology is in its belief in a human being’s capability to perceive uncreated divine light (the Tabor Light) and divine energies in his earthly life through tacit prayer and other “smartactivities”. Such perception means the start of a Christian’s transfiguration process for future eternal life. Hesyhasm is thoroughly humanistic and could be an alternative for contemporary futurology, taking into account the acute crisis of modern secular and post-Christian humanism and humanistic values.

Artykuł poświęcony jest konfrontacji indywidualnej eschatologii według późno-bizantyjskiego hezychazmu ze współczesnymi futurologicznymi poglądami transhumanizmu, posthumanizmu i innych pokrewnych teorii, doktryn, hipotez i koncepcji, które są tutaj wymieniane pod wspólną nazwą „nowych humanizmów”. Osobliwością teologii hezychastycznej jest wiara w zdolność człowieka do postrzegania niestworzonego boskiego światła (Światła Taboru) i boskich energii w swoim ziemskim życiu poprzez cichą modlitwę i inne „inteligentne działania”. Takie postrzeganie oznacza początek procesu przemienienia chrześcijanina do przyszłego życia wiecznego. Hezychazm jest na wskroś humanistyczny i może być alternatywą dla współczesnej futurologii, biorąc pod uwagę ostry kryzys współczesnego świeckiego i postchrześcijańskiego humanizmu i wartości humanistycznych.

Статья посвящена противопоставлению индивидуальной эсхатологии поздневизантийского исихазма современным футурологическим воззрениям трансгуманизма, постгуманизма и других родственных теорий, доктрин, гипотез и концепций, объединенных здесь под общим названием "новые гуманизмы". Особенность исихастского богословия заключается в вере в способность человека воспринимать несотворенный божественный свет (Фаворский свет) и божественные энергии в своей земной жизни через молчаливую молитву и другие "умные действия". Такое восприятие означает начало процесса преображения христианина для будущей вечной жизни. Хесихазм глубоко гуманистичен и может стать альтернативой для современной футурологии, учитывая острый кризис современного секулярного и постхристианского гуманизма и гуманистических ценностей.