„Wróciłam, by zrozumieć, co się stało”. Ciemno, prawie noc Joanny Bator a konwencja fantastyki grozy

Abstract

Przedmiotem artykułu jest związek powieści Joanny Bator Ciemno, prawie noc z konwencją fantastyki grozy, ujawniający się w organizującym fabułę wątku odkrywania tajemnicy. Do fantastyki grozy wprost odnosi się w powieści sama narratorka, która nie tylko dąży do rozwikłania zagadki, ale też wielokrotnie podczas wypełniającego tę historię procesu odkrywania czyni refleksję nad wiedzą i poznaniem. W swoich rozważaniach wkracza ona w problematykę istotną z punktu widzenia konwencji, która „zrodziła się wtedy, gdy każdy był już w mniejszym czy większym stopniu przekonany o niemożliwości cudu” (Caillois), i która stała się miejscem ekspresji dla treści wykluczonych z powszechnie obowiązującego dyskursu.