Czy Ania jest aniołem? O percepcji wygłosowych segmentów nosowych we współczesnej polszczyźnie

Abstract

Phonetic-phonemic interpretation of ultima sounds corresponding to letters Ę, Ą is not clear. Children's notations on the stage of early writing skills prove that children hear diphtong pronuntiation in ultima, however, the interpretation of motivation of these mistakes is not clear. The article discusses the results of the experiment which aimed at examination of ways of reception of ultima groups corresponding to letters Ę and Ą. Obtained results cleary prove that the reception of researched segments is varied. Ultima segments Ą/OŁ, which are so cleary differentiated in spelling (comp. Anią - anioł), phonetics and spelling-phonics, are weakly differentiated in speaking(in isolation). Perception of sound of speech is partial, mostly dominated by the context and the attitude of a recipient and hes/her way of ascribing meaning.

Fonetyczno-fonologiczna interpretacja wygłosowych dźwięków odpowiadających literom Ę, Ą jest niejednoznaczna. Dziecięce zapisy na początkowym etapie przyswajania istoty pisma dowodzą, że dzieci słyszą w wygłosie realizację dyftongiczną, jednak interpretacja powodów powstawania tych błędów jest niejasna. W artykule omówiono rezultaty eksperymentu, którego celem było zbadania percepcji wygłosowych grup odpowiadających literom Ę i Ą. Uzyskane rezultaty dowodzą, że percepcja jest zróżnicowana. Wygłosowe segmenty Ą/OŁ, tak wyraźnie różnicowane w ortografii (por. Anią - anioł), w mowie (w izolacji) są stosunkowo słabo różnicowane. Percepcja dźwięków mowy jest częściowa, w dużej mierze zdominowana kontekstem oraz nastawieniem odbiorcy i jego sposobem przypisywania znaczenia.