Jak Niemcy obniżają koszty pracy? Efekty dystrybucyjne

Abstract

Cel – To próba wyjaśnienia swoistego paradoksu, jakim jest utrzymywanie przez Niemcy przewagi konkurencyjnej przy stosunkowo wysokich łącznych kosztach pracy. Nie ogranicza się ona do czysto ekonomicznej analizy płac jako kosztów, lecz bierze pod uwagę także koszty pozapłacowe, które system zabezpieczeń społecznych implikuje, ale może także moderować. Metoda badań – Analiza kosztów pracy polega tu na dezagregacji uwzględniającej sektory gospodarki (w części pierwszej) oraz uczestników systemu zabezpieczeń emerytalnych (w części drugiej). Przedmiotem zainteresowania są symptomatyczne efekty dystrybucyjne. Wnioski – Międzysektorowy i międzyregionalny rozkład nakładów mierzonych płacowymi kosztami pracy wyjaśnia proces „duszenia” uśrednionych (w skali całej gospodarki niemieckiej) jednostkowych kosztów pracy. Mianowicie, konkurencyjne w skali międzynarodowej branże przemysłu stymulują swoich pracowników za pomocą rosnących płac, jednocześnie neutralizując wzrost kosztów płacowych dzięki przechwytywaniu nakładów zarówno z innych sektorów gospodarki narodowej, jak i z zagranicy. Zajmują one pozycję uprzywilejowaną także w polityce reform emerytalnych, które chronią producentów przed dalszym wzrostem pozapłacowych obciążeń kosztem wzrastającego wkładu pozostałych stron systemu zabezpieczeń emerytalnych, to jest pracowników i budżetu państwa.

Purpose – Germany is successful in preserving cost advantage internationally while sustaining relatively high total labour costs. This proposal to explain the paradox does not rely on a purely economic analysis of wage costs but considers also non-wage costs which social security system implies but which can also be moderated by a systemic change. Research method – The analysis relies on separating economic sectors (part one) and on identifying particular parties within the social security system (part two). It aims at specific distributive effects. Results – The inter-sector and inter-regional inputs measured by wage costs explain how unit labour costs on average have been pressed down. Namely, competitive industries are able to stimulate their employees by rising wages, and to neutralize the wage-cost increases simultaneously by capturing inputs both from other sectors of national economy as well as from abroad. Accordingly, the „exposed” industries seem to be privileged by the policy of pension reforms which protect employers from continuous growth of non-wage costs shifting the burden of contribution to old-age security onto employees and state budget. Thus, the findings go further than Dustmann et al. who served as inspiration for this analysis of distributive effects.