Kryzys gospodarczy w latach 1979-1982 zwiastunem upadku PRL

Abstract

Cel – Artykuł wskazuje na istotne znaczenie kryzysu gospodarczego 1979-1982 dla procesu upadku narzuconego Polsce po 1944 roku systemu politycznego i ekonomicznego. Metoda badań – Artykuł napisany w oparciu o metodę historii gospodarczej, szeroko wykorzystuje dostępną literaturę przedmiotu, publikowane dokumenty władz państwowych, archiwalia, statystyki i akty prawne. Wnioski – Autor dowodzi, że koniec dekady lat siedemdziesiątych, która generalnie oceniana jest jako najlepsza w gospodarce PRL, przyniósł kryzys i trwającą cztery lata recesję. Ich przyczyny tkwiły w błędnej polityce gospodarczej ekipy Gierkowskiej i w posiadających starszy rodowód deformacjach systemu kierowania gospodarką. Kryzys lat 1979-1982 unaocznił, że system gospodarki centralnie planowanej w Polsce wyczerpał swoje możliwości i nawet zewnętrzne zasilanie kapitałowe nie było w stanie zrekompensować niskiej efektywności i marnotrawstwa występującego w „realnym socjalizmie”. Oryginalność/wartość – Artykuł stanowi wkład do ciągle żywej, zasilanej często sprzecznymi argumentami, dyskusji nad upadkiem PRL.

Purpose – The article points to the important role of the economic crisis of 1979-1982 in the process of the collapse of the political and economic system imposed on Poland after 1944. Research method – The paper written on the basis of the economic history method, makes an extensive use of the available literature on the subject, the published documents of state authorities, archives, statistics and legal acts. Results – The Author proves that the end of the seventies, which is generally considered the best period in the economy of the People’s Republic of Poland, brought about a crisis and a recession lasting four years. Their causes lay in the erroneous economic policy of the Edward Gierek’s team and in the deformations of the economy management system stemming from older times. The crisis of 1979-1982 showed that the centrally planned economy system in Poland had exhausted its possibilities and even external capital injections were not able to compensate for the low efficiency and the wastafulness in “the real socialism”. Originality /value – The article is a contribution to the still lively, often fueled by contradictory arguments, discussion on the fall of the Polish People’s Republic.