Prasa jako narzędzie społecznej i politycznej aktywizacji kobiet w latach 1989–1992. Polska prasa dla kobiet w czasie transformacji ustrojowej

Abstract

Periodyki dla kobiet w Polsce w latach 1989–1992 stanowiły szczególny rodzaj prasy: z jednej strony skierowane były do adresata dominującego liczebnie w społeczeństwie, z drugiej zaś strony będącego dyskryminowaną mniejszością w sferze publicznej. Sytuację kobiet komplikował fakt prawnego równouprawnienia, które nie było realizowane w praktyce. Powyższe opinie znalazły odzwierciedlenie w badaniach. Wybrane do analizy tytuły prasowe: „Kobieta i Życie”, „Przyjaciółka”, „Zwierciadło” w ówczesnym okresie należały do najbardziej poczytnych czasopism w Polsce. Przemiany transformacyjne stanowiły dla nich okazję do promocji udziału kobiet w polityce, gospodarce i kulturze. Celem badania było ustalenie, czy prasa dla kobiet wykorzystała przemiany transformacyjne do aktywizacji społecznej i politycznej kobiet. W związku z tym sformułowano trzy pytania badawcze: 1) Jakie wydarzenia o charakterze politycznym wywołały zainteresowanie redakcji? 2) Jaką rolę dla kobiet dostrzegano w okresie przemian transformacyjnych? 3) W jaki sposób zachęcano kobiety do aktywność społecznej i politycznej?

The women’s press in Poland in 1989–1992 was a special kind of press: on the one hand it was addressed to the addressee dominating in numbers in society, and on the other hand it was addressed to a discriminated minority in the public sphere. The situation of women was complicated by the fact of legal equality, which was not implemented in practice. The above opinions were reflected in the research. The press titles selected for analysis: Kobieta i Życie [Woman and Life], Przyjaciółka [Best Friend], Zwierciadło [Mirror] at that time belonged to the most widely read magazines in Poland. Political transformation was an opportunity for women’s press to promote women in politics, economy and culture. The aim of the study was to determine whether the women’s press used transformations for social and political activation of women. Therefore three research questions were formulated: 1) What political events were written in the women’s press? 2) What role for women was seen during the transformation period? 3) How were women encouraged to social and political activities?