Инварианты художественной репрезентации истории Алесем Аркушам: контекст современной белорусской прозы

Abstract

Вопросы культурного наследия и вопросы исторической правды были ключевыми в белорусской литературе на протяжении последних десяти лет, более того, их популярность и актуальность как для авторов, так и для читателей постоянно растет. Вместе с этим часто можно выделить множество повторяющихся мотивов и образов, появившихся в художественной литературе тех современных белорусских писателей, которые обращаются к критическому переосмыслению истории страны. С помощью таких мотивов авторы рассматривают проблемы исторической памяти, идентичности и культурной преемственности. В статье представлены «инварианты» литературного представления истории, часто определяемого исторической травмой советских и постсоветских времен.

Pytania dotyczące kulturalnej spuścizny i kwestii prawdy historycznej były kluczowe w literaturze białoruskiej w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Ich popularność i znaczenie zarówno dla autorów, jak i czytelników stale rośnie. Jednocześnie można wyróżnić wiele powtarzających się motywów i obrazów, które pojawiły się w utworach tych współczesnych białoruskich pisarzy, którzy zwracają się w kierunku krytycznej reinterpretacji historii kraju. Za pomocą takich motywów autorzy omawiają pilne problemy historycznej pamięci i ciągłości kulturowej. Artykuł przedstawia «inwarianty» literackiej reprezentacji historii, często determinowanej historyczną traumą czasów radzieckich i poradzieckich.

The questions of historical past and cultural heritage have been central in Belarusian literature over the past decades. Moreover, their importance for both authors and readers is steadily growing. At the same time, a number of recurrent motifs and images, with the help of which the authors address the urgent problems of historical memory, identity and cultural continuity have resurfaced in the fiction of contemporary Belarusian writers, who are addressing the need for a modern reinterpretation of key moments in national history. The article aims to single out “invariant” approaches to the literary representation of the national past often determined by the historical trauma of the Soviet and post-Soviet periods.