Жанрава-стылёвая адметнасць кнiгi Леона Патоцкага “Kazimierz z Truskowa, czyli Pierwszy i ostatni litewski powstaniec”

Abstract

У артыкуле разглядаецца кнiга Леона Патоцкага “Kazimierz z Truskowa, czyli Pierwszy i ostatni litewski powstaniec”, якая ўяўляе сабой дакументальна-мастацкi выклад падзей паўстання 1830–1831 гг. на Жмудзi i Лiтве. У цэнтры ўвагi пiсьменнiка – асоба легендарнага лiтоўскага паўстанца Казiмежа Трускоўскага, лёс якога прасочаны Патоцкiм з часоў баявых падзей i да апошнiх дзён жыцця героя. З улiкам кампазiцыйнай будовы, сюжэта, сiстэмы вобразаў выяўлена спецыфiка аўтарскага стылю, у аснове якога – апора на гiстарычны факт, дакумент, успамiны ўдзельнiкаў паўстання. Факталагiчная аснова кнiгi дапоўнена элементамi мастацкага асэнсавання падзей, што дазваляе разглядаць твор як узор дакументальнай прозы пiсьменнiка.

Artykuł traktuje o książce Leona Potockiego „Kazimierz z Truskowa, czyli pierwszy i ostatni litewski posłaniec”, która jest dokumentem i artystyczną relacją wydarzeń związanych z powstaniem listopadowym (1830–1831) na Żmudzi i Litwie. Pisarz koncentruje się na osobowości legendarnego litewskiego bohatera powstania Kazimierza Truskowskiego, którego losem interesował się Potocki do ostatnich dni jego życia. Autor uwzględnia strukturę kompozycyjną książki, treść, obrazy i wskazuje na specyficzne cechy stylu pisarza, jak posługiwanie się faktami historycznymi, dokumentami i wspomnieniami uczestników. Faktograficzną podstawę książki uzupełniają elementy artystycznego pojmowania wydarzeń, co pozwala stwierdzić, że utwór jest wzorem dokumentalnej prozy pisarza.

The article deals with the book written by Leon Potocki “Kazimierz z Truskowa, czyli pierwszy i ostatni litewski powstaniec” which is a documentary and artistic account of the events of the November Uprising (1830–1831) in Żmudź and Lithuania. The writer focuses on the personality of the legendary Lithuanian hero of the uprising Kazimierz Truskowski, whose fate was traced by Potocki from the time of the uprising to the last days of his life. Taking into account the compositional structure, the plot, and the system of images, the author reveals the specific features of the author’s style, which is based on historical facts, documents, and participants ‘ memories. The factual basis of the book is supplemented with elements of artistic understanding of events, which allows us to consider the work as a sample of the writer’s documentary prose.