Nie ma (prawdziwej) wolności bez odpowiedzialności. O kontrowersjach wokół pojęcia wolności

Pole DC	Wartość	Język
dc.contributor.author	Bartmiński, Jerzy	-
dc.contributor.author	Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława	-
dc.date.accessioned	2020-11-19T08:48:12Z	-
dc.date.available	2020-11-19T08:48:12Z	-
dc.date.issued	2015	-
dc.identifier.citation	Odkrywanie słowa - historia i współczesność, pod red. Urszuli Sokólskiej, Białystok 2015, s. 13-38	pl
dc.identifier.isbn	978-83-7431-451-0	-
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11320/9810	-
dc.description.abstract	The article begins with a discussion of the changes in the WOLNOŚĆ (freedom) - exepriencing subject in post-1989 Poland: from a community (national freedom, independence) to an individual (personal freedom to act). Over this period, WOLNOŚĆ has been undergoing relativization. Then the focus shifts to a distinction (and juxtaposition) of WOLNOŚĆ as such and PRAWDZIWA WOLNOŚĆ (true freedom), the latter being anchored in the system of socially accepted values. The Polish WOLNOŚĆ is not so much a scholarly notion but a “cultural stereotypical concept”, whose semantics is impossible to interpret without reference to valuation and the cultural context. The semantics of wolność ‘freedom’ and samowola ‘licence, excessive liberty’ are distinguished, attention is drawn to the sociological problem of the abuse of freedom, freedom-related behaviours of Poles are treated (following Charles Peirce’s pragmatic semiotics) as the “final/dynamic interpretant” of the understanding of the word wolność, the indeparability of freedom and responsibility is underscored.	pl
dc.language.iso	pl	pl
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku	pl
dc.subject	freedom	pl
dc.subject	true freedom	pl
dc.subject	responsibility	pl
dc.subject	values	pl
dc.subject	axiolinguistics	pl
dc.subject	wolność	pl
dc.subject	prawdziwa wolność	pl
dc.subject	odpowiedzialność	pl
dc.subject	wartości	pl
dc.subject	aksjolingwistyka	pl
dc.title	Nie ma (prawdziwej) wolności bez odpowiedzialności. O kontrowersjach wokół pojęcia wolności	pl
dc.title.alternative	(True) freedom entails responsibility. Controversies around the Polish wolność (freedom)	pl
dc.type	Book chapter	pl
dc.rights.holder	© Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2015;	-
dc.description.Affiliation	Jerzy Bartmiński - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej	pl
dc.description.Affiliation	Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej	pl
dc.description.references	Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994 [tekst typiczny łaciński – 1992].	pl
dc.description.references	Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, red. Julian Krzyżanowski, t. 1–4, Warszawa 1970.	pl
dc.description.references	Narodowy Korpus Języka Polskiego, zob. http://nkjp.pl.	pl
dc.description.references	Słownik języka polskiego, red. Witold Doroszewski, t. 1–11, Warszawa 1958–1969.	pl
dc.description.references	Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, Lwów 1854–1861 [wyd. 2.].	pl
dc.description.references	Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, Słownik języka polskiego, Warszawa 1900–1927.	pl
dc.description.references	Abramowicz Maciej, 1993, Wolność, [w:] Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 147–155.	pl
dc.description.references	Abramowicz Maciej, Karolak Ireneusz, 1991, Wolność i libert´e w języku polskim i francuskim, „Język a Kultura”, t. 3, 1991, s. 51–59.	pl
dc.description.references	Anonimus Andrzej, 1999, Nie nadaje się na żołnierza, to jeszcze szczeniak. Tajna historia II wojny światowej, Poznań: „Druk” [http://www.andrzej-anonimus.com/pl/index.html, dostęp: 2015-01-10].	pl
dc.description.references	Antosiak Aneta, 2003, Obraz wolności w czasopiśmie młodzieżowym „Bravo Girl”, [w:] Język w kręgu wartości, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 361–381.	pl
dc.description.references	ASA – Ankieta słownika aksjologicznego. Jej podsumowanie przynosi tom JWP 2006.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, 1994, Jak zmienia się stereotyp Niemca w Polsce?, „Przegląd Humanistyczny”, 1994, nr 5, s. 81–101.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, 2001, Operatory „typowy” i „prawdziwy” w strukturze semantycznej tekstu, „Prace Filologiczne”, t. XLVI, s. 41–47.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, 2006a, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, 2006b, Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce, [w:] JWP, s. 8–35.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, 2007, Stereotypy mieszkają w języku,Lublin.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, 2014, Polskie wartości w europejskiej aksjosferze, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, S. Wasiuta, Lublin.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, Grzeszczak Monika, 2010, ODPOWIEDZIALNOŚĆ w sieci semantycznej języka polskiego (między obiektywizmem relacji prawnych a subiektywnym poczuciem obowiązku, [w:] Etnolingwistyka a leksykografia. Tom poświęcony Profesorowi Jerzemu Bartmińskiemu, red. W. Chlebda, Opole, s. 227–248.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, Grzeszczak Monika, 2014, Jak rekonstruować kanon wartości narodowych i europejskich? „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury”, t. 26, s. 21–44.	pl
dc.description.references	Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska Stanisława, 1998, Profile a podmiotowa interpretacja świata, [w:] Profilowanie w języku i w tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, s. 211–224.	pl
dc.description.references	Berlin Isajah, 1958/1991, Dwie koncepcje wolności, Warszawa, Res Publica (wydanie angielskie w 1969; tekst wygłoszony w roku 1958 jako wykład).	pl
dc.description.references	Bloomfield Leonard, 1935, Language, London.	pl
dc.description.references	Buczyńska-Garewicz, 1975, Znak, znaczenie, wartość. Szkice o filozofii amerykańskiej, Warszawa.	pl
dc.description.references	Demarolle Pierre, 2003, Semantyka a społeczeństwo. Pojęcie selekcji i preorientacji w szkolnictwie francuskim w latach 1956–1968, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 15, s. 49–61.	pl
dc.description.references	van Dijk Teun, 2003, Dyskurs polityczny i ideologia, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 15, s. 7–28.	pl
dc.description.references	Dokurno Jan, 1993, ODPOWIEDZIALNOŚĆ, [w:] Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 85–94.	pl
dc.description.references	Gadacz Tadeusz, 1991, Wolność i odpowiedzialność. Rosenzweiga i L´evinasa krytyka Heglowskiej wolności ducha, Kraków.	pl
dc.description.references	Gryshkova Irina, 2014, Leksem, pojęcie, stereotyp, koncept, znaczenie, idea – propozycja regulacji terminologicznych, [w:] Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów, 3. Problemy eksplikowania i profilowania pojęć, red. I. Bielińska-Gardziel, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura, Lublin, s. 21–50.	pl
dc.description.references	Hume Dawid, 1965, A Treatise of Human Nature, Oxford, Clarendon Press 1965 (reprint I wydania).	pl
dc.description.references	Ingarden Roman, 1972, O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, [w:] tegoż, Książeczka o człowieku, Kraków.	pl
dc.description.references	Język – wartości – polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, red. J. Bartmiński, Lublin 2006.	pl
dc.description.references	Karwatowska Małgorzata, 2010, Uczeń w świecie wartości, Lublin.	pl
dc.description.references	Kołakowski Leszek, 1991, O wypowiadaniu niewypowiedzianego: język i sacrum, „Język a Kultura”, t. 4, Wrocław, s. 53–63.	pl
dc.description.references	Kołakowski Leszek, 1993, Laik nad „Katechizmem” wymądrza, „Puls” nr 62, s. 13–22.	pl
dc.description.references	Kołakowski Leszek, 2004, Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków.	pl
dc.description.references	Król Marcin, 1989, Słownik demokracji, Kraków.	pl
dc.description.references	Król Marcin, 2004, Więcej czy mniej wolności? „Tygodnik Powszechny” nr 15 z 11.04.2004.	pl
dc.description.references	Lappo Irina, 2006, Wolność, [w:] JWP, s. 63–67.	pl
dc.description.references	Lipmann Walter, 1922, Public Opinion, New York.	pl
dc.description.references	Lyons John, 1977/1984, Semantyka, t. 1, Warszawa [wyd. ang. – 1977].	pl
dc.description.references	Madejowa Maria, 2012, Rozumienie słowa wolność wśród maturzystów, [w:] Mundus verbi in honorem Sophiae Cygal-Krupa, red. M. Pachowicz i K. Choińska, Tarnów, s. 235–247.	pl
dc.description.references	Pajdzińska Anna, 2013, Jaka wola taka dola, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 25, s. 131–141.	pl
dc.description.references	Pisarek Walery, 1994, Słysząc słowo wolność..., „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie”, z. 168, „Prace Językoznawcze” VIII, 1994, s. 169–176.	pl
dc.description.references	Putnam Hilary, 1975, Mind, Language and Reality, London.	pl
dc.description.references	Quashoff Uta, 1973, Soziales Vorurteil und Kommnikation. Eine sprachwissenschaftliche Analyse des Stereotyps, Frankfurt am Main.	pl
dc.description.references	Rosch Eleonor, 1973, On the Internal Structure of Perceptual and Semantic Categories, [w:] Moore T. E. (red.), 1973, Cognitive Development and the Acquisition of Language, Nowy Jork I Londyn, Academic Press, s. 114–144.	pl
dc.description.references	Skwarczyńska Stefania, 1965/2004, O uniwersum mowy i znaczeniu etymologii dla badań genologicznych, [w:] Współczesna polszczyzna. Wybór opracowań, t. 3. Akty i gatunki mowy, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura, Lublin 2004, s. 54–63 [przedruk rozdz. książki Wstęp do nauki o literaturze, t. 3,Warszawa 1965, s. 82–83, 348–360].	pl
dc.description.references	Stomma Ludwik, 1986, Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku, Warszawa.	pl
dc.description.references	Tischner Józef, 1992, Nieszczęsny dar wolności, „Tygodnik Powszechny” nr 46, http://www.tygodnik.com.pl/ludzie/tischner/jt1992.html [dostęp: 2015–01–10].	pl
dc.description.references	Tyszka Andrzej, 2001, O wartościach narodowych i potrzebie ich obrony, [w:] Kultura w kręgu wartości, red. L. Dyczewski OFMConv, Lublin, s. 48–66.	pl
dc.description.references	Wierzbicka Anna, 1997/2007, Understanding Cultures Through Their Key Words, New York–Oxford, Oxford Univeristy Press (rozdz. 3. Lexicon as a Key to Ethno-Philosophy, History, and Politics: „Freedom” in Latin, English, Russian, Polish, s. 125–155); przekłady polskie: Macieja Abramowicza w tomie Anny Wierzbickiej Język, umysł, kultura, Warszawa 1999, s. 490–521; Izabeli Duraj-Nowosielskiej w rozdziale 3. książki A. Wierzbickiej Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, Warszawa 2007, s. 239–294. [Cytujemy tekst w przekładzie Izabeli Duraj-Nowosielskiej w wydaniu z roku 2007].	pl
dc.description.references	Woleński Jan, 1994, Wolność w „Veritatis splendor”, „Znak” nr 1, s. 151–156.	pl
dc.description.references	Żakowski Jacek, Wahadło wolności, „Polityka” nr 11 (2949), 12.03–18.03.2014.	pl
dc.description.firstpage	13	pl
dc.description.lastpage	38	pl
dc.identifier.citation2	Odkrywanie słowa - historia i współczesność, pod red. Urszuli Sokólskiej	pl
dc.conference	Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Odkrywanie słowa - historia i współczesność", Białystok, 2-4 czerwca 2014 r.	pl
Występuje w kolekcji(ach):	Książki / Rozdziały (WUwB) Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Odkrywanie słowa - historia i współczesność", 2-4 czerwca 2014

Pliki w tej pozycji:

Plik	Opis	Rozmiar	Format
J_Bartminski_S_Niebrzegowska_Bartminska_Nie_ma_prawdziwej_wolnosci_bez_odpowiedzialnosci.pdf		249,01 kB	Adobe PDF	Otwórz

Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki