Odkrywanie słowa pisanego. Odbicie problemów z segmentacją fonologiczną w komunikacji pisemnej małych dzieci

Abstract

Celem artykułu jest wykazanie, że zapiski dzieci na początkowym etapie nauki pisania obrazują proces przyswajania pryncypiów pisma alfabetycznego oraz że pewne błędy w pisaniu i czytaniu odzwierciedlają problemy z segmentacją fonologiczną. Omawiane są przykłady błędów ortograficznych spowodowane niedostateczną świadomością morfologiczną, nietypową rekonstrukcją zależności między grafemem a fonemem, trudnościami z opanowaniem zasad dystrybucji pewnych grafemów, stosowaniem strategii fonetycznej, a także trudnościami w zakresie segmentacji fonologicznej. W artykule opisano badanie empiryczne przeprowadzone wśród 252 pierwszoklasistów. Jego celem było określenie najczęstszych błędów popełnianych przez dzieci na początku klasy I. Tekst kończą refleksje na temat wpływu problemów z różnicowaniem fonemów na czytanie oraz wskazówki dla rodziców i nauczycieli dotyczące kształtowania świadomości fonologicznej.

The aim of this article is to show that the children’s writings at the early stage of learning to write illustrate the process of acquisition of alphabetic writing principles, and that some errors in reading and writing reflect problems with phonological segmentation. These are examples of spelling errors caused by insufficient morphological awareness, unusual reconstruction of grapheme and phoneme correspondences, difficulties in using the rules of certain graphemes distribution, use of phonetic strategy, as well as problems with phonological segmentation. This paper also describes a study conducted among 252 primary school students from the 1st grade. The purpose was to determine the most common errors made by the children at the beginning of formal learning. The impact of the problems with phonemes analysis on reading and tips for parents and teachers on the development of the phonological awareness are ending the text.