Cuire et wypalać/wypalić dans la terminologie de la poterie/céramique

Abstract

The purpose of this paper is to analyze the verb cuire, associated primarily with the kitchen, as a term used in the field of craft (pottery/ceramics). Its meaning is then juxtaposed with the meaning of the Polish equivalents: wypalać/wypalić, which are absent in the kitchen-related terminology. The analysis will make it possible to check whether the meanings of the verbs in both languages refer back to the same extra-linguistic reality. Moreover, this study includes nominal derivatives of the verbs examined: cuisson for French and wypalanie/wypalenie for Polish. The meaning of cuire as a term used in pottery/ceramics is focused on the modification through heat as well as on the practical aspect. Wypalać/wypalić highlights both the importance of high temperature and the product’s properties: robustness and resistance. Cuisson refers to the process, just like wypalanie, a noun with two synonyms, wypalenie and wypał. The former is rarely used in the pottery/ceramics-related terminology, while the latter has an additional meaning of the product.

Le présent article a pour l’objectif d’analyser le verbe cuire, associé surtout au domaine de la cuisine, en tant que terme de l’artisanat (poterie/céramique). Son sens est confronté à celui de ses correspondants polonais : wypalać/wypalić, absents dans la terminologie de la cuisine. L’analyse vise à vérifier si les sens des verbes de deux langues renvoient à la même réalité extralinguistique. L’étude est prolongée sur les dérivés nominaux des verbes analysés : cuisson pour le français et wypalanie/wypalenie/wypał pour le polonais. Le sens de cuire comme terme de la poterie/céramique focalise sur la modification par la chaleur et l’aspect utilitaire. Wypalać/wypalić mettent en valeur l’action de la haute température et les propriétés du produit : la solidité et l’endurance. Cuisson se réfère à un processus, de même que wypalanie, qui a deux synonymes : wypalenie et wypał. Le premier est rare dans la terminologie de la poterie/céramique et le deuxième possède en plus le sens de produit.

Celem niniejszego artykułu jest analiza czasownika cuire, kojarzonego przede wszystkim z kuchnią, jako terminu z dziedziny rzemiosła (garncarstwo/ceramika). Jego znaczenie jest następnie zestawione ze znaczeniem polskich odpowiedników: wypalać/wypalić, których brak w terminologii związanej z kuchnią. Analiza umożliwi sprawdzenie, czy znaczenia czasowników z obu języków odsyłają do tej samej rzeczywistości pozajęzykowej. Badanie obejmuje również derywaty nominalne analizowanych czasowników: cuisson dla języka francuskiego i wypalanie/wypalenie/wypał dla języka polskiego. Znaczenie cuire jako terminu garncarstwa/ceramiki skupione jest na modyfikacji poprzez ciepło oraz w aspekcie użytkowym. Wypalać/wypalić podkreśla znaczenie działania wysokiej temperatury oraz właściwości produktu: solidność i odporność. Cuisson odnosi się do procesu, podobnie jak wypalanie, rzeczownik posiadający dwa synonimy – wypalenie i wypał. Pierwszy z nich stosowany jest rzadko w terminologii garncarstwa/ceramiki, natomiast drugi posiada dodatkowo znaczenie produktu.