Praktyki dyskursu antysemickiego a słowo Juliana Tuwima

Abstract

Niniejszy artykuł podejmuje analizę dyskursu antysemickiego lat międzywojennych, który nieprzypadkowo skupia się wół Juliana Tuwima, jako „modelowego” – dla radykalnej prawicy – przedstawiciela jej wykreowanych i wymyślonych na użytek ideologiczny, rzekomych wrogów – Żydów - i żydowskich poetów. Tuwim jako symbol poety żydowskiego pochodzenia, podlega wszelkim mechanizmom dyskursu nienawiści, ale też – co najważniejsze – ukazuje jego tekstowe, tekstualne uwikłanie, prowadzące do nietekstowych gestów nienawiści. Tuwim poeta, jest również Tuwimem – wirtuozem, ikoną kultury masowej, wobec której, nawet jego nieprzejednani wrogowie, nie mogą przejść obojętnie, być może dlatego atakują go tym ostrzej i bezpardonowo. Dyskurs antysemicki celowo godzi w poetów, którzy dysponują słowem i umiejętnościami jego estetycznej obróbki, modelami przemienienia go w dyskurs, który potrzebny jest totalitarnej władzy do późniejszego uruchomienia nieludzkich, pozajęzykowych, opresyjnych dla społeczeństw otwartych – gestów, które – wobec tekstowej teorii nazywam – praktykami, gdzie retoryka przekształcona zostaje w gest nienawiści. Tuwim, jako ofiara tego gestu, jednocześnie ocala – przez milczenie – własne zaatakowane przez zwolenników radykalnej prawicy, słowo.

This article analyses the anti- Semitic discourse of interwar period, which intentionally focuses on Julian Tuwim as an ideal example of a Jew and a Jewish created by the radical Right for ideological purposes. Tuwim as symbol of a poet of Jewish ancestry is the subject to hate speech but what is more important he is textually entangled which leads to non-textual gestures of hatred. Tuwim the poet is also Tuwim the virtuoso, a pop culture icon whose irreconcilable enemies cannot be indifferent to so they try to attack him more severely and ferociously. Anti- Semitic discourse is focused on poets purposely because they know how to handle words and how to works with them. So the totalitarian government needs these poets’ words to turn them into unhuman post language oppressive for open societies gestures. Gestures, which I call practice, where the ideological rhetoric is turned into the gesture of hatred. Tuwim as a victim of such gesture is at the same saved by lack of words, namely silence, and so saves the word attacked by the radical right.