Русское старчество как служение сверхнормативной любви Христовой

Abstract

The article presents the analysis of the phenomenon of the eldership in the Orthodox spiritual tradition interpreting this phenomenon as an anthropological mechanism of the translation of spiritual experience. Historical evolution of the eldership is reconstructed which leads to its expansion beyond the limits of the monastic and then also ecclesiastic medium. The main attention is paid to the last stage of the evolution, the Russian eldership of the 19-20th cc. The essence of this phenomenon is qualified as the supra-normative love of Christ, the perfect manifestation of which is the Redemption and the Sacrifice on the Cross of Christ. It is shown that the Russian eldership creates an original ethical formation, main principles of which are kenosis, humility and the absolute acceptance of the Other.

Artykuł analizuje fenomen instytucji starców w duchowej tradycji Prawosławia, traktując go jako antropolgiczny mechanizm translacji duchowego doświadczenia. Opisano etapy historycznej ewolucji instytucji starców, prowadzącej do rozprzestrzenienia się ich służby poza obręb środowiska mniszego, a co za tym idzie – cerkiewnego. Najwięcej uwagi poświęcono ostatniemu etapowi ewolucji – rosyjskiej instytucji starców na przełomie XIX i XX wieku. Istotą tego fenomenu jest ponadnormatywna miłość Chrystusowa, której najdoskonalszym wyrazem jest Odkupienie i Ofiara Chrystusa na Krzyżu. Ukazano, iż rosyjska instytucja starców wytworzyła specyficzny kodeks etyczny, którego głównymi założeniami są kenoza, pokora i absolutna akceptacja Innego.

Статья анализирует феномен старчества в духовной традиции Православия, трактуя его как антропологический механизм трансляции духовного опыта. Описаны этапы исторической эволюции старчества, ведущей к расширению его служения за пределы монашеской, а затем и церковной среды. Главное внимание уделяется последнему этапу эволюции – русскому старчеству 19-20вв., внутренняя суть которого определяется как сверхнормативная любовь Христова, имеющая свой совершенный образ в Искуплении и Крестной Жертве Христа. Показано, что в русском старчестве создается особая этическая формация, принципами которой являются кенозис, смирение и абсолютное принятие Другого.