Sztuka modlitwy w doświadczeniu filokalistycznym Emiliana (Vafeidisa) Simonopetrity

Abstract

The Elder Aimilianos defines prayer as charisma, heavenly joyful meeting and communion of God with a man. The art of prayer in the Philokalia experience of the elder is dependent of the state of our mind. It should be clean, deprived of any extraneous content in waiting for the coming of God. Real prayer rejects all sadness and pusillanimity. There are following frames, in which prayer can come into being: peace, silence, peace of mind, absolute calmness and being silent. In fact, prayer is not done by a man itself. It is only begun by a man, only wanted by a man. That is Holy Spirit, who fills it. Prayer is our everyday life obligation. One may say about a success during prayer, only when it becomes our place of refuge. In his teaching, the Elder distinguishes between internal and external factors, which have influence on prayer. First of them are: condition of our spirit and its relationship with God. In that case, prayer is a homily of the mind, breath of the spirit, bowing to God. The second factors are: knowledge about various ways of prayer, necessary to the mystical inspiration of the Holy Spirit. We are talking here about participation in Divine Liturgy, constant prayer, Jesus prayer, praying rule, consideration in concentration and silence. Prayer is not isolated itself, but is closely related to participation in services, thanksgiving, vigil, in order to overcome the bodily passions. At the same time, the elder warns, that prayer does not become a reason for isolation, because in that case, it will be lying and insincere. Prayer is not mental work, which is tiresome, but it is full of dynamism directed to God.

Starzec Emilian określa modlitwę charyzmą, niebiańskim radosnym spotkaniem i komunią Boga z człowiekiem. Sztuka modlitwy w doświadczeniu filokalistycznym starca jest uzależniona od stanu naszego umysłu, który powinien być czysty, pozbawiony wszelkiej obcej treści w oczekiwaniu przyjścia Boga. Prawdziwa modlitwa odrzuca wszelki smutek i małoduszność, zaś ramki prawa w których może zaistnieć są określane przez pokój, ciszę, spokój ducha, absolutne wyciszenie i milczenie. W rzeczywistości modlitwa nie jest czymś, co czyni sam człowiek, jedynie to rozpoczyna, tego pragnie, ale wypełnia ją Duch Święty. Modlitwa jest naszą powszednią powinnością życiową. O sukcesie podczas modlitwy możemy mówić wówczas, gdy stanie się naszym miejscem schronienia. W swym nauczaniu starzec rozróżnia czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, które mają wpływ na modlitwę. Do pierwszych zalicza stan naszego ducha i jego związek z Bogiem, zaś modlitwę określa mianem homilii umysłu, oddechem ducha, pokłonem oddawanym Bogu. Do drugich zalicza wiedzę o różnych sposobach modlitwy, niezbędną do mistycznego natchnienia przez Ducha Świętego. Takimi są uczestnictwo w liturgii Bożej, modlitwa nieustanna, jezusowa i własna, reguła modlitewna, rozważania w skupieniu i wyciszeniu. Modlitwa nie izoluje się sama w sobie, ale pozostaje w ścisłym związku z uczestnictwem w nabożeństwach, dziękczynieniem, czuwaniem, w celu pokonania cielesnych namiętności. Starzec przestrzega przy tym, aby modlitwa nie stała się powodem odizolowania, ponieważ wówczas stanie się kłamliwą i nieszczerą. Modlitwa nie jest pracą umysłową która męczy, ale jest pełnią dynamizmu nakierowanego na Boga.