Kontrola stanowenia i stosowania prawa finansowego przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce

Abstract

Szeroko rozumiana kontrola stanowienia i stosowania prawa finansowego przez jednostki samorządu terytorialnego (JST) w Polsce należy przede wszystkim do regionalnych izb obrachunkowych (RIO). W świetle Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej RIO są państwowymi organami nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych. Przy czym, co istotne, ustawa zasadnicza stanowi, iż nadzór sprawowany jest na podstawie kryterium legalności. Takie uregulowanie jest wynikiem przyznanej samorządom, w zakresie wykonywania zadań publicznych, niezależności od państwa. Każde z województw jest objęte właściwością terytorialną jednej z 16 funkcjonujących niezależnie od siebie izb. Kontrola sprawowana przez RIO ma charakter zewnętrzny i instytucjonalny. Jej przedmiotem jest samorządowa gospodarka finansowa, obejmująca przede wszystkim: planowanie finansowe, realizację działalności finansowej (w tym pobór dochodów i dokonywanie wydatków), ewidencje działalności finansowej (w szczególności księgi i różnego rodzaju ewidencje oraz sprawozdawczość), końcowe rozliczenie z działalności finansowej (udzielenie lub nieudzielenie absolutorium organowi wykonawczemu).