REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/4930
Tytuł: Sprawozdania z podróży muftiego Jakuba Szynkiewicza. Źródła, omówienie, interpretacja
Inne tytuły: Mufti Jakub Szynkiewicz’s travel diaries. Sources, discussion, interpretation
Les comptes-rendus de voyage du mufti Jakub Szynkiewicz. Sources, discussion, interprétation
Отчеты о путешествиях муфтия Якуба Шинкевича: источники, обсуждение, интерпретация
Müftü Jakub Szynkiewicz’in, yaptığı seyahatler hakkında raporları. İnceleme ve yorum
Autorzy: Czerwiński, Grzegorz
Redaktor(rzy): Ławski, Jarosław
Kowalski, Grzegorz
Słowa kluczowe: Jakub Szynkiewicz
Tatarzy
islam
mufti
podróżopisarstwo
reportaż
Bliski Wschód
Jugosławia
Indie
Data wydania: 2013
Data dodania: 20-gru-2016
Wydawca: Książnica Podlaska w Białymstoku
Seria: Colloquia Orientalia Bialostocensia;5
Abstrakt: This publication focuses on the works of Jakub Szynkiewicz (1884–1966), a Polish Tatar who held a PhD in Philosophy and was the Grand Mufti of Polish Muslims. The book contains Szynkiewicz’s reworked travel diaries with explanatory notes, as well as a discussion of the mufti’s works which serves as an introduction to a more in-depth analysis and interpretation of his works from a literary point of view. Jakub Szynkiewicz was a student at the Eastern Languages Faculty of Saint Petersburg University (Russia). He left university in his fourth year because of the First World War. After the war, he continued his studies in Berlin University, where he earned the title of Doctor in Philosophy. He spoke several European languages, as well as Arabic and Turkish; he carried out scientific research on Tatar- and Old Turkish literature. In December 1925, he was elected mufti, head of the Islamic faith in Poland. According to official sources, there were 5805 Muslims living in Poland in 1925 (back then, just like today, most Polish citizens were Christian). Szynkiewicz was the most important figure of the Muslim Religious Union: state representatives consulted him on issues of religion; and he had authority over all Muslim religious communities. During the Second World War he lived in Vilnius. While Hitler’s armies occupied Lithuania, Szynkiewicz was appointed mufti of Ostland (the territories east of Poland, occupied by Germany: the territories of Belarus and Lithuania), under the authority of the Grand Mufti of Jerusalem, Amin al-Husseini, who had been appointed by the German authorities as head of all Muslims living in territories occupied by the Third Reich. After the war, Szynkiewicz was evacuated to Germany, and then he moved to Egypt. Following the coup d’état that brought Gamal Nasser to power, he left for the United States. He died in 1966, having officially remained mufti of Polish Muslims until that date. Szynkiewicz’s travel diaries are not literary works in the proper sense of the term, but rather reports on his travels while on business for the Republic of Poland’s Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment, as well as for the Ministry of Foreign Affairs. Between 1926 and 1937, the mufti travelled several times to the Middle East (including visits to Egypt, Turkey, Hejaz, Syria and Palestine) and to Yugoslavia. He took part in The Universal Caliphate Congress of Cairo (1926) and in the European Muslim Congress in Geneva (1935). At the end of 1936 and beginning of 1937, he travelled to British India (Bombay and Hyderabad). While on visits abroad, Szynkiewicz met many prominent figures from the Muslim world, including Abdülmecid, the Sheikh al-Islam Muhammad al-Zawahiri, the Grand Mufti of Jerusalem Amin al-Husseini, the founder of the Wafd Party Sa’d Zaghloul Pasha ibn Ibrahim, and the Nizam of Hyderabad. The Polish mufti was also received by Arab heads of state, such as the King Ibn Saud of Hejaz (modern-day Saudi Arabia) and King Fuad I of Egypt. Szynkiewicz was also interested in the daily lives of the local people in the regions and countries he visited, and in the local rites and traditions of Muslim peoples. He also analysed colonial countries’ politics, and socio-cultural change in the Middle East. Szynkiewicz’s travel logs are not only historically valuable, but also aesthetically so, which shows the author’s literary talent and means we can consider these texts as literary works of non-fiction. The mufti’s travel diaries could therefore be worth studying, not only as far as the history of Islam in Poland and the Polish Tatars is concerned, but also as regards literary and poetic anthropology. The original narrative style allows us to assign Szynkiewicz’s texts to the category of report, travel and autobiographical prose literature. The texts included in this book were reworked based mainly on the original typescripts which the author himself created, to be found in the Central Archives of Modern Records in Warsaw, and were finished off with extracts of press articles published between the two World Wars (taken from Życie Tatarskie and from the daily press). Mufti Szynkiewicz’s texts have been reworked with explanatory notes, and a preface is included. The author of this work is Grzegorz Czerwiński. He holds a PhD from the University of Gdańsk (Poland). He is a literary researcher who has worked in Ghent University (Belgium). Currently, he is a collaborator of the Department of Philological „East-West” Research in the University of Białystok (Poland).
Le présent ouvrage est consacré à l’oeuvre de Jakub Szynkiewicz (1884–1966), Tatar polonais, docteur en philosophie et Grand Mufti des musulmans polonais. Le livre contient les comptes-rendus de voyage de Szynkiewicz, retravaillés et munis de notes, ainsi qu’une discussion autour de l’oeuvre du mufti, faisant office d’introduction à une analyse et une interprétation plus approfondie de ses oeuvres du point de vue littéraire. Jakub Szynkiewicz a étudié à la Faculté des Langues Orientales de l’Université de Saint-Pétersbourg (Russie). Il interrompit son cursus en quatrième année à cause de la Première Guerre mondiale. Après la guerre, il poursuivit ses études à l’Université de Berlin, où il obtint le titre de docteur en philosophie. Il maîtrisait plusieurs langues européennes ainsi que l’arabe et le turc ; il faisait des recherches scientifiques sur la littérature tatare et le vieux turc. En décembre 1925, il fut élu au rang de mufti, chef de la confession musulmane en Pologne. D’après les sources officielles, le nombre de musulmans vivant en Pologne s’élevait à 5805 personnes en 1925 (à l’époque, comme aujourd’hui, la majorité des citoyens polonais étaient de confession chrétienne). Szynkiewicz était la personnalité la plus importante de l’Union Religieuse Musulmane : les représentants des pouvoirs étatiques le consultaient pour les questions religieuses, toutes les communes cultuelles musulmanes lui étaient soumises. Durant la Deuxième Guerre mondiale, il était à Vilnius. Après l’occupation de la Lituanie par les armées hitlériennes, Szynkiewicz fut nommé par les pouvoirs d’occupation au poste de mufti d’Ostland (c’est-à-dire des territoires à l’est de la Pologne qui étaient occupés par l’Allemagne, les territoires de la Biélorussie et de la Lituanie) et placé sous la tutelle du Grand Mufti de Jérusalem, Amin al-Husseini, que les autorités allemandes avaient désigné à la tête de tous les musulmans des territoires occupés par le IIIe Reich. Après la guerre, Szynkiewicz fut évacué en Allemagne, et s’installa ensuite en Égypte. Quand survint le coup d’état qui amena Gamal Nasser au pouvoir, il partit aux États-Unis. Il mourut en 1966, en étant formellement resté jusqu’alors mufti des musulmans polonais. Les textes de voyage de Szynkiewicz ne sont pas des oeuvres littéraires au sens strict du terme, mais des comptes-rendus des voyages d’affaire qu’il a effectué pour le Ministère des Confessions Religieuses et de l’Instruction Publique ainsi que le Ministères des Affaires Étrangères de la République de Pologne. Entre 1926 et 1937, le mufti est parti à plusieurs reprises au Proche-Orient (entre autres en Égypte, Turquie, Hedjaz, Syrie et Palestine) et en Yougoslavie. Il prit part au Congrès général islamique du khalifat en Egypte (1926) et au Congrès européens des musulmans à Genève (1935). Au tournant des années 1936 et 1937, il entreprit un voyage en Inde britannique (Bombay et Hyderabad). Lors de ses séjours à l’étranger, Szynkiewicz fit la rencontre de personnalités éminentes du monde musulman, dont Abdülmecit, le cheikh-al-islam égyptien Mohammed al-Zawahiri, le Grand Mufti de Jérusalem Amin al--Husseini, le fondateur du parti Wafd Sa’d Zaghlul Pasha ibn Ibrahim, le nizam de Hyderabad. Le mufti polonais était également reçu en audience chez les chefs d’état arabes, comme le roi d’Hedjaz (aujourd’hui l’Arabie Saoudite) ibn Saoud, le roi d’Égypte Fouad Ier. Szynkiewicz s’intéressait en outre à la vie quotidienne des habitants des pays et régions qu’il visitait, aux rites locaux et aux traditions des peuples musulmans ; il analysait aussi la politique des états coloniaux et les changements socio-culturels au Proche-Orient. Les comptes-rendus de voyage de Szynkiewicz possèdent non seulement une valeur historique, mais aussi une valeur esthétique, ce qui témoigne du talent littéraire de l’auteur et permet de traiter ces textes aussi comme des oeuvres littéraires non fictionnelles. Les écrits de voyage du mufti peuvent donc constituer un intéressant sujet d’étude non seulement du point de vue de l’histoire de l’islam polonais et des Tatars polonais, mais également de l’anthropologie littéraire et de la poétique. La configuration originale de la narration permet de rattacher les textes de Szynkiewicz à la littérature de reportage, de voyage et à la prose autobiographique. Les textes de Szynkiewicz contenus dans le présent livre ont été pour la plupart retravaillés sur la base des tapuscrits originaux composés par l’auteur en personne, lesquels se trouvent aux Archives des Nouveaux Actes à Varsovie, ceux-ci ayant complétés par des extraits publiés dans la presse de l’entre-deux-guerres (dans Życie Tatarskie et dans la presse quotidienne). Les textes du mufti Szynkiewicz ont été retravaillés, munis de notes et précédés d’une introduction. L’auteur de ce travail d’édition est Grzegorz Czerwiński. Chercheur en littérature, docteur de l’Université de Gdańsk (Pologne), il a travaillé à l’Université de Gand (Belgique) et est actuellement collaborateur scientifique de la Chaire de Recherches Philologiques « Est-Ouest » à l’Université de Białystok (Pologne).
Настоящая книга посвящена творчеству Якуба Шинкевича (1884–1966) – доктора философии, польского татарина, Великого муфтия польских мусульман. В ней представлены не только письменные отчеты о его путешествиях, но и высказывания о его творчестве, которые можно считать началом литературного анализа и интерпретации его произведений с литературоведческих позиций. Биография автора отчетов достаточно разнообразна и интересна. Якуб Шинкевич обучался на отделении восточных языков Петербургского университета в России. На четвертом курсе пришлось прервать обучение: началась первая мировая война. Учебу он завершил уже после войны в Берлине. Там же в 1925 году ему была присвоена ученая степень доктора философии в области ориенталистики. Якуб Шинкевич владел несколькими европейскими языками, говорил на арабском и турецком языках, занимался исследованием старотурецкого языка и письменных памятников польско-литовских татар. В декабре 1925 года он был избран на должность муфтия – предводителя мусульман Польши. По официальным данным, в 1925 году в Польше проживали 5805 мусульман (в то время, как и сейчас, большинство граждан Польши были христианами). В Мусульманском религиозном обществе в Польше Якуб Шинкевич был первым лицом: по вопросам религии у него консультировались представители государственной власти, а под его началом находились все мусульманские общины Польши. Вторую мировую войну он встретил в Вильно. После захвата Литвы гитлеровскими войсками он был назначен оккупационными властями на должность муфтия Остланда – территорий восточной Польши, Литвы и Белоруссии, оккупированных немцами, и подчинялся верховному муфтию Иерусалима Амину аль-Хусейни, которого германское командование назначило предводителем всех мусульман на территориях, занятых Третьим Рейхом. После войны Якуб Шинкевич жил в Египте. Когда в стране произошел переворот и к власти пришел Гамаль Абдель Насер, он выехал в Соединенные Штаты Америки. Там же и умер в 1966 году, официально оставаясь муфтием польских мусульман. Записки о путешествиях Якуба Шинкевича – это скорее не литературные произведения в традиционном понимании, а отчеты о служебных командировках, составленные для Министерства религиозных конфессий и общественного возрождения и Министерства иностранных дел Республики Польша. В 1926–1937 годах муфтий неоднократно выезжал во многие страны Ближнего Востока – в Египет, Турцию, Хиджаз, Сирию и Палестину, и в Югославию. В 1926 он участвовал во Всемирном мусульманском конгрессе в Каире, а 1935 году – в Европейском мусульманском конгрессе в Женеве. В 1936 году Якуб Шинкевич побывал в Британской Индии – в Бомбее и Хайдарабаде. Во время своих путешествий он встречался с известными представителями мусульманского мира: с бывшим халифом Абдул-Меджидом, египетским шейх аль-исламом Мухаммедом аль-Завахири, Великим муфтием Иерусалима Амином аль-Хусейни, основателем египетской партии «Вафд» Саадом Заглулом ибн Ибрагимом, низамом Хайдарабада и многими другими известными лицами. Польский муфтий принимал участие в аудиенциях руководителей арабских государств: короля Хиджаза (сегодняшней Саудовской Аравии) Абдул-Азиза ибн Сауда и короля Египта Фуада I. Якуб Шинкевич знакомился с жизнью и бытом населения государств и регионов, которые он посетил; с местными обычаями и обрядами мусульманских народов, проживавших на этих территориях; анализировал политику колониальных государств и общественно-политические изменения, происходившие в то время на Ближнем Востоке. Его тексты ценны не только с исторической, но и эстетической точек зрения. Что уже само по себе свидетельствует о литературном таланте автора и позволяет причислить его труды к литературной журналистике. Оригинальная структура повествования текстов Якуба Шинкевича позволяет также рассматривать их наравне с репортажами и автобиографической прозой. Сохранившиеся письменные отчеты о путешествиях муфтия могут заинтересовать не только исследователей истории польского ислама и польских татар, но и специалистов в области литературной антропологии и поэтики. В книге публикуются отчеты Якуба Шинкевича, которые до настоящего времени хранятся в машинописном варианте в Архиве новых актов в Варшаве в Польше. Они дополнены интересными фактами, найденными автором книги на страницах периодических изданий межвоенного периода: «Татарской жизни» и повседневной прессы. Книга начинается с введения. Тексты печатаются с комментариями. Введение и комментарии написаны литературоведом Гжегожем Червинским, который защитил докторскую диссертацию в Гданьском университете в Польше (2007), после защиты диссертации работал в Гентском университете в Бельгии, а в настоящее сотрудничает с кафедрой филологических исследований «Восток-Запад» Белостокского университета в Польше.
Kitabımız, Polonya Tatarı Müftü Jakub Szynkiewicz’in yazarlığına adanmıştır. Jakub Szynkiewicz (1884–1966) Doğu Bilimleri Fakültesi’nde felsefe doktorası yapmıştı, Polonya Müslümanları Büyük Müftüsü idi. Kitabımızda, Szynkiewicz’in, seyahat raporlarını redakte edilmiş vedipnotlar eklenmiş halde okura sunuyoruz. Ayrıca kitap, onun yazarlığı hakkında bir incelemeyi de içermektedir. Kanımızca bu inceleme, eserleri üzerine edebi açıdan değerlendirme yapılması konusunda yararlı olacaktır. Jakub Szynkiewicz, tahsiline Sankt Petersburg Doğu Dilleri Bölümü’nde başladı. 1. Dünya Savaşı patlak verince dördüncü sınıfta iken öğrenimini bıraktı. Savaştan sonra öğrenimine Berlin Üniversitesi’nde devam etti, 1925 yılında doğu bilimleri alanında felsefe doktoru oldu. Birkaç Avrupa dili dışında Arapça ve Türkçe de biliyordu. Bubağlamda Tatar edebiyatı ve Eski Türkçe üzerine çalışmaları mevcuttur. Aralık 1925’te Polonya Müftüsü seçildi. Resmi istatistiklere göre o yıl Polonyalı Müslümanların sayısı 5805 kişiydi. J. Szynkiewıcz, Müslüman Birliği’nde en nüfuzlu kişi olduğu için devlet yetkilileri Müslümanlık ile ilgili konularda ona danışırdı, Polonya sınırları içerisindeki bütün Müslüman cemaatleri ona tabiydi. Szynkiewicz, 2. Dünya Savaşını Vilna’da geçirdi. Litvanya, Alman ordusunca işgal edilince Szynkiewicz işgalci makamlar tarafından Ostland (Polonya’nın Doğu Bölgeleri ve Belarus ile Litvanya’nin Nazilerce işgal edilmiş kısımları) müftüsü olarak tayin edilip Almanların, 3. Reich tarafından işgal edilmiş topraklarda yaşayan bütün Müslümanların müftüsü ilan ettikleri Büyük Kudüs Müftüsü Amin Al-Hüsayni’ye bağlandı. Savaştan sonra Szynkiewicz Almanya’ya göç etti, daha sonraları Mısır’a yerleşti. Darbe sonucu Cemal Nasır iktidara gelince J. Szynkiewicz ABD’ye geçti. Öldüğü 1966 yılına kadar resmi olarak Polonya Müslümanlarının müftüsüydü. Szynkiewicz’in, seyahatleri ile alakalı metinleri sensu stricto edebiyat eseri değildir, daha çok resmi seyahatlerine ilişkin, Polonya Cumhuriyeti Din ve Milli Eğitim Bakanlığı için hazırlamış olduğu raporlardır. Müftü Szynkiewicz 1926–1937 yıllarında Mısır, Türkiye, Suriye ve Filistin başta olmak üzere birkaç defa Ortadoğu ülkelerine ve ayrıca Yugoslavya’ya gitti. 1926 yılında Kahire’de düzenlenen Dünya Müslümanlar Kongresi ve 1935 yılında Cenevre’deki Avrupa Müslümanlar Kongresine katıldı. 1936 sonunda Britanya Hindistanı’ın Bombay ve Haydarabat şehirlerine gitti. Seyahatlerinde eski halife Abdülmecit, Mısırlı şeyhülislam Muhammet az-Zevahiri, Büyük Kudüs Müftüsü Amin al-Hüseyni, Mısır’daki Wafd Partisi’nin kurucusu Sa’d Zağlul ve Haydarabat Nizamı başta olmak üzere önemli kişiler ile bir araya geldi, aralarında Hicaz kralı İbn Saud ve Mısır kralı I. Fuad gibi Arap ülkelerinin liderleri tarafından kabul edildi. Seyahatlerinde, ziyaret ettiği ülke ve yörelerde yaşayan insanların güncel hayatlarını, örf ve adetlerini tanıdı, sömürge devletlerinin politikalarını inceledi, Ortadoğu’da cereyan eden sosyal-kültürel değişimler üzerine tetkikler yaptı. Szynkiewicz raporları sadece tarihsel değil estetik değerlere de sahip olan metinlerdir ve yazarın edebiyatsal yeteneğine tanıklık eder, dolayısıyla kurgusal olmayan düzyazı örneği olarak kabul edilebilir. Yazıları, sadece Polonya İslamı ve Polonya Tatarları üzerine araştırmalar yapanlara değil aynı zamanda edebiyat antropolojisi ve şiir sanatını araştıranlara da yararlı olabilir. Anlatısının orijinal olması, Szynkiewicz’in metinlerini röportaj ve yolculuk edebiyatı ve otobiyografik düzyazıya dahil eder. Szynkiewicz’in kitabımızdaki metinleri, çoğunlukta yazar tarafından daktiloya çekilmiş ve halen Varşova Yeni Belgeler Arşivi’nde bulunan yazılara dayanılarak hazırlandı. Bu metinlere ayrıca “Życie Tatarskie” dergisi ve dönemin günlük gazetelerinde yayınlanmış makalelerinden eklemeler yapıldı. Müftü Szynkiewicz’in metinleri dipnotları ve önsöz ile teçhiz edildi. Yayına hazırlayan, edebiyat araştırmacısı, Gdańsk Üniversitesi’nde doktora ve sonra University of Ghent (Belcika)’de öğretim üyeliği yapan, halen Białystok (Polonya) “Doğu-Batı” Filoloji Araştırmaları Kürsüsü ile ortak çalışan Grzegorz Czerwiński’dir.
Afiliacja: Grzegorz Czerwiński - Uniwersytet w Białymstoku
URI: http://hdl.handle.net/11320/4930
ISBN: 978-83-63470-12-8
Typ Dokumentu: Book
Występuje w kolekcji(ach):Książki/Rozdziały (WFil)

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
Czerwiński_Szynkiewicz.pdf5,93 MBAdobe PDFOtwórz
Czerwiński_Szynkiewicz _OKŁADKA.pdf2,72 MBAdobe PDFOtwórz
Pokaż pełny widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)