Międzynarodowy system walutowy przyszłości

Abstract

Upadek systemu z Bretton Woods (lata siedemdziesiąte XX wieku) zapoczątkował proces odchodzenia od stosowania jednolitego systemu kursowego przez kraje członkowskie MFW. Poszczególne kraje świata zaczęły samodzielnie podejmować decyzje w odniesieniu do prowadzonej przez nie polityki kursowej, uwzględniając wyłącznie interesy narodowe. Jednak ich decyzje bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie całego międzynarodowego systemu walutowego. Z pewnością obecny międzynarodowy system walutowy nie jest pożądanym systemem walutowym przyszłości. Ma on wiele wad. Główne z nich to ciągłe zmiany kursów walut i ich pozycji rynkowej oraz wzrastający popyt na pieniądz rezerwowy, jakim jest dolar amerykański. Poważnymi problemami są: obserwowana, chroniczna nierównowaga w bilansie obrotów handlowych wielu krajów, nagłe aprecjacje i deprecjacje walut i powstawianie tzw. baniek spekulacyjnych. Obecny międzynarodowy system monetarny odznacza się dużym stopniem niestabilności. Celem artykułu jest prezentacja i ocena różnych kierunków reformowania międzynarodowego systemu walutowego, jak również nakreślenie pożądanego kierunku zmian. W artykule przedstawiono międzynarodowe systemy walutowe, które obowiązywały na świecie w przeszłości (system waluty złotej, system waluty sztabowo-złotej, system z Bretton Woods), przybliżono istotę obecnie obowiązującego międzynarodowego systemu walutowego, tzw. systemu wielodewizowego, zaprezentowano wytyczne formułowane przez różnych ekonomistów na temat kierunków reformowania międzynarodowego systemu walutowego oraz ukazano pożądany kierunek zmian.

The collapse of the international monetary system of Bretton Woods ended the period of the unified exchange rate system used by IMF countries. Individual countries of the world began to make their own decisions regarding their exchange rate policies, taking into account only national interests. Their decisions, however, directly affect the functioning of the international monetary system. The current international monetary system (or ‘non-system’) is certainly not a desirable monetary system for the future. Its disadvantages are numerous. The main ones include the high volatility of exchange rates and the increasing demand for the reserve currency, i.e. the US dollar. Moreover, there is a considerable problem with the chronic inequality of the trade balance in many countries, sudden appreciations and depreciations of currencies, and speculative bubbles. The aim of the paper is to present and assess the different directions of reforming the international monetary system, as well as to outline the desired direction of changes. The paper discusses the past and current international monetary systems (the Gold Standard, the Gold Bullion Standard, the Bretton Woods system, and the current ‘non-system’), with their advantages and drawbacks. The author reviews the different ideas for reforming the current system and indicates the one that seems to be the most appropriate.