Prawo zwyczajowe a zwyczaj: zwyczaje spadkowe włościan w II Rzeczypospolitej

Pole DC	Wartość	Język
dc.contributor.author	Jastrzębski, Robert	-
dc.date.accessioned	2025-12-29T11:53:53Z	-
dc.date.available	2025-12-29T11:53:53Z	-
dc.date.issued	2025	-
dc.identifier.citation	Miscellanea Historico-Iuridica, T. 24, Z. 2, 2025, s. 633-662	pl
dc.identifier.issn	1732-9132	-
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11320/19524	-
dc.description	Publikacja stanowi rozszerzoną wersję wystąpienia pod tym samym tytułem na ogólnopolskiej konferencji naukowej z cyklu Wiosenne Spotkania Historyków Prawa nt. „Prawo zwyczajowe czy stanowione? – 200 lat Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego”, 8 maja 2025 r., Łódź, zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.	pl
dc.description.abstract	Artykuł składa się z czterech części. Pierwsza z nich dotyczy pojęcia zwyczaju oraz prawa zwyczajowego. Autor omówił w niej teoretyczne i historycznoprawne zagadnienia, które są związane z obowiązywaniem prawa zwyczajowego, w tym instytucją desuetudo (odwyknienia), która ma również zastosowanie w przypadku obowiązywania prawa stanowionego. Kolejna część publikacji dotyczy prawa spadkowego II Rzeczypospolitej, w której czterech dawnych dzielnicach zaborczych obowiązywały odrębne systemy prawa spadkowego, tj. kodeks cywilny niemiecki, Kodeks Napoleona, kodeks cywilny austriacki i rosyjski Zbiór Praw. Trzecia część artykułu obejmuje zwyczaje spadkowe włościan, które obowiązywały w tych dzielnicach. Co istotne, zwyczaje te obejmowały około 60 procent społeczeństwa ówczesnego państwa polskiego i były często zróżnicowane regionalnie (w ramach danej dzielnicy). W podsumowaniu zwrócono uwagę na wpływ zwyczajów spadkowych włościan na strukturę gospodarstw wiejskich oraz na projekty ustaw, które dotyczyły ich niepodzielności i odrębnego dziedziczenia. Wynika z tego, że obowiązujące wówczas zwyczaje spadkowe włościan miały ogromny wpływ na układ stosunków majątkowych ludności wiejskiej. Dokładne zaś wyznaczenie granicy między zwyczajem a prawem zwyczajowym często było i jest trudne do określenia, czego przykładem były zwyczaje spadkowe włościan w II Rzeczypospolitej.	pl
dc.description.abstract	The article is divided into four parts. The first addresses the concepts of custom and customary law and discusses theoretical and historical legal concepts related to the validity of customary law, including the doctrine of desuetudo (disuse), which also applies to statutory law. The second part of the article is centred around the inheritance law in the Second Polish Republic, where the four former partitioned territories operated under distinct legal regime, i.e. the German Civil Code, the Napoleonic Code, the Austrian Civil Code, and the Russian Digest of Laws. The third part examines the customary inheritance practices among the peasant population in these territories. Notably, these customary practices governed inheritance among approximately 60 percent of the population in interwar Poland, often differing significantly across regions – even within the same legal jurisdiction. The summary examines the impact of customary inheritance practices among peasants on the structure of rural holdings and legislative efforts to preserve their indivisibility and establish separate inheritance frameworks. These customary inheritance practices played a decisive role in shaping the distribution of property and wealth among the rural population. The precise delineation between custom and customary law has frequently proven difficult, both historically and today, as exemplified by the customary inheritance practices among peasants in the Second Polish Republic.	pl
dc.language.iso	pl	pl
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku	pl
dc.rights	Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)	-
dc.rights.uri	https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl	-
dc.subject	prawo zwyczajowe	pl
dc.subject	zwyczaj	pl
dc.subject	zwyczaje spadkowe włościan	pl
dc.subject	prawo spadkowe	pl
dc.subject	II Rzeczypospolita	pl
dc.subject	customary law	pl
dc.subject	custom	pl
dc.subject	customary inheritance practices among peasants	pl
dc.subject	inheritance law	pl
dc.subject	Second Polish Republic	pl
dc.title	Prawo zwyczajowe a zwyczaj: zwyczaje spadkowe włościan w II Rzeczypospolitej	pl
dc.title.alternative	Customary Law and Custom: Customary Inheritance Practices among Peasants in the Second Polish Republic	pl
dc.type	Article	pl
dc.rights.holder	Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)	pl
dc.identifier.doi	10.15290/mhi.2025.24.02.24	-
dc.description.Email	r.jastrzebski@wpia.uw.edu.pl	pl
dc.description.Affiliation	Uniwersytet Warszawski	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 3 czerwca 1919 r. o Komisji Kodyfikacyjnej (Dz. Praw Państwa Polskiego 1919 nr 44, poz. 315).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 26 października 1921 r. w przedmiocie przepisów prawnych obowiązujących na obszarze Spisza i Orawy, należącym do Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1921 nr 89, poz. 657).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 11 maja 1922 r. o uchyleniu ograniczeń w sprawach spadkowych kobiet w Ziemi Wileńskiej i w województwach: nowogródzkiem, poleskiem i wołyńskiem, oraz w powiatach: bielskim, białostockim, białowieskim, grodzieńskim, sokólskim i wołkowyskim województwa białostockiego w brzmieniu, ustalonem nowelą z dnia 18 maja 1922 r. (Dz.U. 1922 nr 43, poz. 358).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. o prawie właściwem dla stosunków prywatnych wewnętrznych (Prawo prywatne międzydzielnicowe) (Dz.U. 1926 nr 101, poz. 580).	pl
dc.description.references	Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 26 marca 1927 r. o unormowaniu stanu prawnego w województwach: wileńskiem, nowogródzkiem, poleskiem i wołyńskiem oraz powiatach: grodzieńskim, wołkowyskim, białostockim, bielskim, i sokólskim województwa białostockiego (Dz.U. 1927 nr 31, poz. 258).	pl
dc.description.references	Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 r. o uchyleniu odrębności stanowych (Dz.U. 1927 nr 92, poz. 824).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 17 marca 1933 r. o rozporządzeniach ostatniej woli osób wojskowych (Dz.U. 1933 nr 31, poz. 262).	pl
dc.description.references	Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. – Kodeks zobowiązań (Dz.U. 1933 nr 82, poz. 598).	pl
dc.description.references	Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. – Prawo o notarjacie (Dz.U. 1933 nr 84, poz. 609).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 13 marca 1934 r. o zmianie niektórych przepisów o majątkach rodowych w województwach wschodnich (Dz.U. 1934 nr 29, poz. 236).	pl
dc.description.references	Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. – Kodeks handlowy (Dz.U. 1934 nr 57, poz. 502).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 22 lutego 1937 r. o zmianie § 2249 kodeksu cywilnego z 1896 r. (Dz.U. 1937 nr 16, poz. 102).	pl
dc.description.references	Ustawa z dnia 14 kwietnia 1937 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 r. o uchyleniu odrębności stanowych (Dz.U. 1937 nr 30, poz. 223).	pl
dc.description.references	Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 1922 r. w przedmiocie organizacji sądownictwa na Spiszu i Orawie i rozciągnięcia na ten obszar mocy obowiązującej niektórych ustaw i rozporządzeń (Dz.U. 1922 nr 90, poz. 833).	pl
dc.description.references	Projekt ustawy z 1930 r. o ograniczeniu nadmiernego podziału gruntów, wniesiony przez Ministra Reform Rolnych Witolda Staniewicza, druk sejmowy, Nr 794, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, druga kadencja (1928–1930).	pl
dc.description.references	Projekt ustawy z 1937 r o niepodzielnych gospodarstwach wiejskich, wniesiony przez posła Franciszka Bartczaka, druk sejmowy, Nr 343, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, czwarta kadencja (1935–1938).	pl
dc.description.references	Anc Dominik, Dziedziczenie i działy majątków rolnych, Warszawa 1916.	pl
dc.description.references	Barwiński Eugenjusz J., Prawo spadkowe obowiązujące w b. Królestwie Kongresowym w zarysie, Warszawa 1938.	pl
dc.description.references	Bekerman Józef, Kilka luźnych uwag o reformie spadkobrania włościańskiego, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1927, nr 19, 20, 21, 22, 23, s. 254–259, 269–271, 283–285, 297–302, 311.	pl
dc.description.references	Bekerman Józef, Luźne uwagi o spadkobraniu włościańskiem i jego reformie, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część V, oprac. Józef Bekerman, Józef Rafacz, Warszawa 1929, s. 39–99.	pl
dc.description.references	Bekerman Józef, Spadkobranie włościan a kryzys ekonomiczny, „Głos Sądownictwa” 1933, nr 1, s. 3–5.	pl
dc.description.references	Bobkowski Adam, Czy rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 r. (poz. 824) wyłącza możność zastosowania zwyczajów włościańskich na kresach?, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1929, nr 34, s. 524–525.	pl
dc.description.references	Bobkowski Adam, Rozkład rodziny włościańskiej na Wołyniu a zwyczaje spadkowe (osobne odbicie z „Rocznika Wołyńskiego” t. I), Równe 1930.	pl
dc.description.references	Bobkowski Adam, Stan obecny spadkobrania włościańskiego na Wołyniu i konieczność reformy, „Głos Sądownictwa” 1930, nr 2, s. 82–90.	pl
dc.description.references	Bobkowski Adam, Włościańskie zwyczaje spadkowe na Wołyniu, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część IV, Zwyczaje spadkowe włościan w czterech województwach kresowych, oprac. Adam Bobkowski, Szymon Muzykant, Kazimierz Petrusewicz, Witold Staniewicz, Warszawa 1929, s. 89–176.	pl
dc.description.references	Breyer Stefan, Niepodzielne gospodarstwa wiejskie (Uwagi do projektu p. posła Bartczaka), „Przegląd Notarialny” 1937, nr 17–18, s. 373–381.	pl
dc.description.references	Bujak Franciszek, Przedmowa, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część I, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach południowych, oprac. Karol Kowalski, Stefan i Konstanty Grzybowscy oraz Rudolf Karpiniec, Warszawa 1928, s. III–XIV.	pl
dc.description.references	Ciągwa Józef, Stan prawny na Spiszu i Orawie w latach międzywojennych, „Studia Iuridica Silesiana” 1986, nr 11, s. 120–151.	pl
dc.description.references	Dąbkowski Przemysław, Dawne prawo polskie a zadania Komisji Kodyfikacyjnej. Odczyt, wygłoszony na zamknięcie VIgo Zjazdu Prawników i Ekonomistów Polskich w Warszawie 23 maja 1920 r. w sali obrad Rady Miejskiej, Warszawa 1920.	pl
dc.description.references	Dniestrzański Stanisław, O istocie prawa zwyczajowego, „Przegląd Prawa i Administracji” 1904, s. 39–56, 81–101, 189–205.	pl
dc.description.references	Dziurzyński Tadeusz, Fenichel Zygmunt, Honzatko Mieczysław, Kodeks handlowy. Komentarz, t. II, Kraków 1936.	pl
dc.description.references	Dziurzyński Tadeusz, Fenichel Zygmunt, Honzatko Mieczysław, Kodeks handlowy. Komentarz, t. I, Kraków 1935.	pl
dc.description.references	Dziurzyński Tadeusz, Prawo zwyczajowe w przyszłej ustawie handlowej, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1929, nr 1–12, s. 356–367.	pl
dc.description.references	Fenichel Zygmunt, „Zwyczaje” w kodeksie zobowiązań, „Głos Prawa” 1934, z. 6, s. 125–132.	pl
dc.description.references	Fenichel Zygmunt, Nieuchylone a jednak nieobowiązujące, „Państwo i Prawo” 1947, nr 1, s. 42–54.	pl
dc.description.references	Fenichel Zygmunt, Prawo prywatne międzynarodowe i międzydzielnicowe, Kraków 1928.	pl
dc.description.references	Fidlerówna Anna, Spadkobranie włościańskie na ziemiach polskich, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1939, nr 1, 2, s. 20–25, 31–38.	pl
dc.description.references	Fidlerówna Anna, Spadkobranie włościańskie według prawa niemieckiego, szwajcarskiego i projektu polskiego oraz kwestja kredytów dla spraw rodzinnych, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1939, nr 5, 6, s. 21–27, 28–35.	pl
dc.description.references	Głębocki K., Wyniki badań nad zwyczajami spadkowymi włościan w Polsce, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1929, nr 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, s. 148–149, 160–161, 176–177, 211–212, 221–222, 237–238, 253–254, 271, 288–289, 305.	pl
dc.description.references	Gołąb Stanisław, Prądy w prawoznawstwie III Rzeszy, Warszawa 1936.	pl
dc.description.references	Górnicki Leonard, Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939, Wrocław 2000.	pl
dc.description.references	Górnicki Leonard, Prawo prywatne międzydzielnicowe z 1926 r., [w:] Okresy przejściowe. Ustrój i Prawo, red. Jacek Przygodzki, Wrocław 2019, s. 163–191.	pl
dc.description.references	Górski Józef, Reforma ustawodawstwa spadkowego w odniesieniu do drobnych gospodarstw wiejskich, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1929, nr 3, s. 288–300.	pl
dc.description.references	Górski Józef, Spadkobranie gospodarstw wiejskich w województwie łódzkiem, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część III, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach centralnych (b. Królestwo Kongresowe), oprac. Józef Górski, Wacław Jaskłowski, Karol Kowalski, Jan Wasilkowski, Warszawa 1929, s. 143–183.	pl
dc.description.references	Górski Józef, Włościańskie zwyczaje spadkowe w województwach poznańskiem i pomorskiem, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część II, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach poznańskiem, pomorskiem i na Górnym Śląsku, oprac. Józef Górski, Stefan Kuczkowski, Warszawa 1929, s. 1–96.	pl
dc.description.references	Groniowski Krzysztof, Kwestia rolna w Królestwie Polskim 1871–1914, Warszawa 1966.	pl
dc.description.references	Groniowski Krzysztof, Realizacja reformy uwłaszczeniowej 1864 roku, Warszawa 1963.	pl
dc.description.references	Grzybowski Stefan M., Grzybowski Konstanty, Włościańskie zwyczaje spadkowe w obrębie krakowskiego sądu apelacyjnego (Małopolska zachodnia), [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część I, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach południowych, oprac. Karol Kowalski, Stefan i Konstanty Grzybowscy oraz Rudolf Karpiniec, Warszawa 1928, s. 95–130.	pl
dc.description.references	Grzybowski Stefan M., Niepodzielność gospodarstw włościańskich a zwyczaje spadkowe, „Przegląd Notarjalny” 1929, nr 1 i 2, s. 122–128.	pl
dc.description.references	Grzybowski Stefan M., Pojęcie spadku i dziedzica w powszechnem prawie spadkowem a w niemieckiej ustawie o zagrodach dziedzicznych, „Przegląd Sądowy” 1936, nr 10, 11, s. 309–317, 346–350.	pl
dc.description.references	Jakóbczyk Witold, Uwłaszczenie chłopów w Wielkopolsce w XIX w., Warszawa 1951.	pl
dc.description.references	Jasiński Zbigniew, Stosowanie zwyczajów w prawie spadkowem włościańskiem, „Wileński Przegląd Prawniczy” 1935, nr 1, s. 7–9.	pl
dc.description.references	Jaskłowski Wacław, O potrzebie reformy spadkobrania gospodarstw małorolnych. Opracowane na podstawie dzieła zbiorowego p. t. „Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce” wydanego przez Instytut w Puławach”, „Głos Sądownictwa” 1930, nr 7–8, 9, 10, s. 422–427, 501–506, 673–676.	pl
dc.description.references	Jaskłowski Wacław, Sprawa dziedziczenia gospodarstw wiejskich w województwie kieleckiem, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część III, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach centralnych (b. Królestwo Kongresowe), oprac. Józef Górski, Wacław Jaskłowski, Karol Kowalski, Jan Wasilkowski, Warszawa 1929, s. 85–142.	pl
dc.description.references	Jastrzębski Robert, Dul Marek, Prawne regulacje działalności giełd towarowych w Polsce, Warszawa 2007.	pl
dc.description.references	Jastrzębski Robert, Prawo prywatne międzydzielnicowe. Zarys problematyki, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2015, t. 8, z. 3, s. 277–298.	pl
dc.description.references	Jastrzębski Robert, Zagadnienia prawne reform agrarnych na ziemiach polskich w XX wieku, [w:] Kwestia agrarna. Zagadnienia prawne i ekonomiczne, red. Przemysław Litwiniuk, Warszawa 2016, s. 17–37.	pl
dc.description.references	Karpiniec Rudolf, Włościańskie zwyczaje spadkowe na Śląsku cieszyńskim, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część I, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach południowych, oprac. Karol Kowalski, Stefan i Konstanty Grzybowscy oraz Rudolf Karpiniec, Warszawa 1928, s. 131–157.	pl
dc.description.references	Kniat Marian, Dzieje uwłaszczenia włościan w Wielkim Księstwie Poznańskim, t. I, Poznań 1939, t. II, Poznań 1949.	pl
dc.description.references	Kodeksy cywilne obowiązujące na Ziemiach Centralnych Polski włącznie z kodeksem zobowiązań wraz z ustawami, rozporządzeniami i dekretami Prezydenta Rzeczypospolitej, uzupełniającemi i związkowemi, obowiązującemi na ziemiach centralnych i na całym obszarze Państwa, tezami z orzeczeń pod odnośnemi artykułami, rozporządzeniami ministerjalnemi i wskazaniem artykułów związkowych, oprac. Edward Muszalski, Warszawa 1936.	pl
dc.description.references	Kowalski Karol, Prawne zwyczaje w zakresie wyposażenia dzieci i dziedziczenia oraz sprawa podzielności małych gospodarstw wiejskich w byłym zaborze austriackim, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część I, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach południowych, oprac. Karol Kowalski, Stefan i Konstanty Grzybowscy oraz Rudolf Karpiniec, Warszawa 1928, s. 1–93.	pl
dc.description.references	Kowalski Karol, Prawne zwyczaje w zakresie wyposażenia dzieci i dziedziczenia oraz sprawa niepodzielności małych gospodarstw wiejskich w województwie lubelskiem, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część III, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach centralnych (b. Królestwo Kongresowe), oprac. Józef Górski, Wacław Jaskłowski, Karol Kowalski, Jan Wasilkowski, Warszawa 1929, s. 185–254.	pl
dc.description.references	Kowalski Karol, Stosunki rodzinne i zwyczaje spadkowe włościan w latach 1775–1870 w świetle tabuli prowincjonalnej cyrkułów lwowskiego i samborskiego, Warszawa 1932.	pl
dc.description.references	Koźmiński Leon, Zwyczaje handlowe kupno‑sprzedaż, Warszawa 1948.	pl
dc.description.references	Kuczkowski Stefan, Zwyczaje spadkowe na Górnym Śląsku, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część II, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach poznańskiem, pomorskiem i na Górnym Śląsku, oprac. Józef. Górski, Stefan Kuczkowski, Warszawa 1929, s. 97–128.	pl
dc.description.references	Kwiecień Sebastian, Zagadnienie niepodzielności gospodarstw wiejskich na gruncie ustawodawstwa II RP, „Czasopismo Prawno‑Historyczne” 2022, t. LXXIV, z. 1, s. 193–210.	pl
dc.description.references	Langrod Jerzy Stefan, O tzw. prawie sędziowskim, „Państwo i Prawo” 1946, z. 8, s. 17–22.	pl
dc.description.references	Langrod Jerzy Stefan, Uwagi o roli zwyczaju w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 1947, z. 2, s. 19–26.	pl
dc.description.references	Lipowski Stanisław, W sprawie działów włościańskich, „Głos Sądownictwa” 1938, nr 10, s. 775–778.	pl
dc.description.references	Litwin Józef, W sprawie mocy obowiązującej niektórych ustaw przedwojennych, „Palestra” 1957, nr 1, s. 14–27.	pl
dc.description.references	Malinowski Bronisław, Prawo, zwyczaj, zbrodnia w społeczności dzikich, z przedmową Czesława Znamierowskiego, Warszawa 2001.	pl
dc.description.references	Muzykant Szymon, Jeszcze o zwyczaju jako o źródle prawa włościańskiego na kresach wschodnich, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1924, nr 40, s. 613–617.	pl
dc.description.references	Muzykant Szymon, Zwyczaj, jako źródło prawa włościańskiego na kresach wschodnich, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1924, nr 35, s. 540–543.	pl
dc.description.references	Muzykant Szymon, Odrębne prawo dziedziczenia osad niepodzielnych, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1927, nr 45, s. 622–629.	pl
dc.description.references	Muzykant S., Zwyczaj czy ogólna norma prawa cywilnego, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1926, nr 26, s. 353–359.	pl
dc.description.references	Muzykant Sz., Włościańskie prawo spadkowe w województwie poleskim i 5 wschodnich powiatach wojew. białostockiego, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, cz. IV, Zwyczaje spadkowe włościan w czterech województwach kresowych, oprac. Adam Bobkowski, Szymon Muzykant, Kazimierz Petrusewicz, Witold Staniewicz, Warszawa 1929, s. 177–306.	pl
dc.description.references	Niepodzielność gospodarstw wiejskich, „Przegląd Notarialny” 1937, nr 5, 6, s. 101–104, 123.	pl
dc.description.references	Nowacki Józef, Tabor Zygmunt, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 1994.	pl
dc.description.references	Pamiętnik I Zjazdu Prawników Polskich w Wilnie 8–10. VI. 1924 r., pod red. Alfonsa Parczewskiego i Franciszka Bossowskiego, Wilno 1925.	pl
dc.description.references	Petrażycki Leon, Zagadnienia prawa zwyczajowego, tłum. Jan Sunderland, Warszawa 1938.	pl
dc.description.references	Petrusewicz Kazimierz, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach wileńskiem i nowogrodzkiem, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część IV, Zwyczaje spadkowe włościan w czterech województwach kresowych, oprac. Adam Bobkowski, Szymon Muzykant, Kazimierz Petrusewicz, Witold Staniewicz, Warszawa 1929, s. 1–70.	pl
dc.description.references	Piekarski Mieczysław, Działy spadkowe gospodarstw wiejskich (de lege ferenda), „Głos Sądownictwa” 1939, nr 7–8, s. 605–615.	pl
dc.description.references	Płaza Stanisław, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. 3. Okres międzywojenny, Kraków 2001.	pl
dc.description.references	Prawo cywilne obowiązujące w województwach centralnych. Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego. Prawo małżeńskie. Kodeks Cywilny Napoleona. Kodeks Zobowiązań. Ustawy Hipoteczne. Ustawy Związkowe, zebrał i opracował Zenon Łączyński, Warszawa 1937 (reprint: Warszawa 1997).	pl
dc.description.references	Radwański Zbigniew, Kodyfikacja prawa i procesu cywilnego, [w:] Historia Państwa i Prawa Polski 1918–1939, część II, pod red. Franciszka Ryszki, pod ogólną red. Juliusza Bardacha, Warszawa 1968, s. 148–169.	pl
dc.description.references	Radwański Zbigniew, Prawo spadkowe, [w:] Historia Państwa i Prawa Polski 1918–1939, część II, pod red. Franciszka Ryszki, pod ogólną red. Juliusza Bardacha, Warszawa 1968, s. 189–195.	pl
dc.description.references	Rafacz Józef, Włościańskie prawo spadkowe w Polsce nowożytnej, Warszawa 1929 (odbitka z „Biblioteki Puławskiej” nr 12); także w: Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część V, oprac. Józef Bekerman, Józef Rafacz, Warszawa 1929, s. 1–38.	pl
dc.description.references	Sand Henryk, Znaczenie zwyczaju handlowego, „Górnośląskie Wiadomości Gospodarcze” 1928, nr 8, 9, 10, 11, s. 15–17, 12–14, 16–17, 12–13.	pl
dc.description.references	Savigny Karol Fryderyk von O powołaniu naszych czasów do ustawodawstwa i nauki prawa, przekład i wstęp Kazimierz Opałek, Warszawa 1964.	pl
dc.description.references	Sekutowicz Bolesław, Chaos w stosunkach prawnych na kresach wschodnich, jako skutek stosowania prawa zwyczajowego przy spadkobraniu włościan, „Przegląd Notarjalny” 1929, nr 3, s. 209–218.	pl
dc.description.references	Słomiński Adam, Prawo cywilne (obowiązujące w b. Kongresówce) w życiu (spadki i testamenty). Uwzględniony stan ustawodawstwa i judykatury na 1/I – 1936 roku, Warszawa 1936.	pl
dc.description.references	Sójka‑Zielińska Katarzyna, Prawne problemy podziału gruntów chłopskich w Galicji na tle austriackiego ustawodawstwa agrarnego, Warszawa 1966.	pl
dc.description.references	Spadkowe prawo, [w:] Encyklopedja Podręczna Prawa Prywatnego założona przez Henryka Konica, pod red. Fryderyka Zolla i Jana Wasilkowskiego, t. IV, Warszawa 1939; poszczególne części, Alfred Ohanowicz, Województwa Zachodnie, s. 2152–2178; Franciszek Bossowski, Województwa Wschodnie, s. 2178–2202; Fryderyk Zoll przy współudziale Stefana Kosińskiego, Województwa Południowe, s. 2202–2267; Eugenjusz J. Barwiński, Województwa Środkowe, s. 2268–2306.	pl
dc.description.references	Staniewicz Witold, Przyczynki do zwyczajów spadkowych włościan w województwie wileńskiem i nowogrodzkiem, [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część IV, Zwyczaje spadkowe włościan w czterech województwach kresowych, oprac. Adam Bobkowski, Szymon Muzykant, Kazimierz Petrusewicz, Witold Staniewicz, Warszawa 1929, s. 71–88.	pl
dc.description.references	StawarskaRippel Anna, Nie uchylone a jednak nieobowiązujące. O niektórych aspektach ciągłości prawnej w początkach Polski Ludowej, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2004, nr 1, s. 285–295.	pl
dc.description.references	Studnicki Franciszek, Działanie zwyczaju handlowego w zakresie zobowiązań z umowy, Kraków 1949.	pl
dc.description.references	Styś Wincenty, Rozdrabnianie gruntów chłopskich w byłym zaborze austrjackim od roku 1787 do 1931, Lwów 1934.	pl
dc.description.references	Śreniowski Stanisław, Studia nad prawem i stosunkami agrarnymi Królestwa Polskiego 1831–1864, Warszawa 1963.	pl
dc.description.references	Śreniowski Stanisław, Uwłaszczenie chłopów w Polsce, Warszawa 1956.	pl
dc.description.references	Świątkowski Henryk, Zagadnienie niepodzielności gospodarstw wiejskich, Warszawa 1938.	pl
dc.description.references	Świerzewska Wanda, Wpływ prawa na proces rozdrabniania gruntów, „Rolnictwo” 1937, t. IV, z. 2, s. 5–38.	pl
dc.description.references	Till Ernest, O prawie zwyczajowem, „Przegląd Sądowy i Administracyjny” 1877, nr 22, s. 175–177.	pl
dc.description.references	W. S., O zwyczajach spadkowych włościan w gm. Ejszyskiej pow. Lidzkiego ziemi Wileńskiej, „Tygodnik Rolniczy” 1924, nr 29–30, s. 2–3.	pl
dc.description.references	Wasilkowski Jan, Przejście gospodarstw małorolnych na zstępnych i zagadnienia reformy spadkobrania włościańskiego (województwo warszawskie oraz zachodnia część województwa białostockiego, podlegająca prawom b. Królestwa Kongresowego), [w:] Zwyczaje spadkowe włościan w Polsce, część III, Zwyczaje spadkowe włościan w województwach centralnych (b. Królestwo Kongresowe), oprac. Józef Górski, Wacław Jaskłowski, Karol Kowalski, Jan Wasilkowski, Warszawa 1929, s. 1–84.	pl
dc.description.references	Wróblewski Jerzy, Concepts of Legal System and Conceptions of Validity (Pojęcia systemu obowiązywania prawa), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 1986, nr 24, s. 3–22.	pl
dc.description.references	Wróblewski Stanisław, Komentarz do kodeksu handlowego. Część I. Zeszyt 1 (art. 1–13), Kraków 1935.	pl
dc.description.references	Wróblewski Stanisław, Postulaty prawnicze przy unormowaniu zagadnienia niepodzielności drobnych gospodarstw, „Rolnictwo” 1930, t. II, s. 47–64, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1939, nr 2, s. 1–10.	pl
dc.description.references	Ziembiński Zygmunt, Desuetudo, „Państwo i Prawo” 1994, z. 11, s. 3–8.	pl
dc.description.references	Znamierowski Czesław, Podstawowe pojęcia teorji prawa. Część pierwsza. Układ prawny i norma prawna, Poznań 1934.	pl
dc.description.references	Zoll Fryderyk, Międzynarodowe i międzydzielnicowe prawo prywatne, [w:] Encyklopedja Podręczna Prawa Prywatnego, założona przez Henryka Konica, pod red. Fryderyka Zolla i Jana Wasilkowskiego, t. II, Warszawa 1936, s. 885–935.	pl
dc.description.references	Zwyczaje Handlowe na Pomorzu, opracował i branżowo zestawił na podstawie orzeczeń Izby Przemysłowo‑Handlowej w Gdyni M.J. Korytowski starszy referendarz Izby Przemysłowo‑Handlowej w Gdyni, Gdynia 1938.	pl
dc.description.references	Zwyczaje handlowe. Zbiór orzeczeń o zwyczajach handlowych wydanych przez Izbę Przemysłowo‑Handlową we Lwowie w latach 1928–1938, Lwów 1939.	pl
dc.description.references	Żarnowski Janusz, Chłopi, [w:] Encyklopedia Historii Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999, s. 61.	pl
dc.description.references	Żarnowski Janusz, Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa 1973.	pl
dc.description.references	Żuromski Kazimierz, Ustawa Rzeszy Niemieckiej z 29.IX.1933 o dziedzicznych zagrodach chłopskich, „Przegląd Notarjalny” 1934, nr 13–14, s. 309–311.	pl
dc.identifier.eissn	2719-9991	-
dc.description.volume	24	pl
dc.description.issue	2	pl
dc.description.firstpage	633	pl
dc.description.lastpage	662	pl
dc.identifier.citation2	Miscellanea Historico-Iuridica	pl
dc.identifier.orcid	0000-0002-7265-0614	-
Występuje w kolekcji(ach):	Miscellanea Historico-Iuridica, 2025, tom XXIV, Z. 2

Pliki w tej pozycji:

Plik	Opis	Rozmiar	Format
MHI_24_2_R_Jastrzebski_Prawo_zwyczajowe_a_zwyczaj.pdf		213,89 kB	Adobe PDF	Otwórz

Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki

Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL