REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/19298
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorBednarczuk, Monika-
dc.date.accessioned2025-11-24T07:55:22Z-
dc.date.available2025-11-24T07:55:22Z-
dc.date.issued2024-08-
dc.identifier.citationZeitschrift für Slavische Philologie, t. 80, z. 2, (2024), s. 399-425pl
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/19298-
dc.descriptionOpen access od września 2025 (12 m-cy po publikacji w czasopiśmie)pl
dc.description.abstractThis article addresses the development dynamics of paranormal beliefs and practices in the Polish press and book market under socialism. 1989/1990 witnessed an explosion of New Age Thought, but the ground for this change had been laid during the previous two decades. The first part of the article provides an introduction to the issue of the occult and the paranormal in socialist Poland. The second part outlines the specificity of censoring practices, while the third examines the early efforts to integrate occult ideas and practices into the official culture and to receive support from scholars. The last two sections reveal that from the early 1970s onwards, more and more books, press articles, and magazines dealing with these subjects were released with the approval of officials. This was due both to the system’s interrupted and uneven liberalization, and the milieu’s willingness to become part of the official culture and to get entrenched in scientific organizations. Furthermore, it is likely that paranormal issues were considered relatively harmless and even a useful safety valve by the authorities.pl
dc.description.abstractIn diesem Beitrag wird die Entwicklungsdynamik paranormaler Ideen und Praktiken im sozialistischen Polen untersucht, mit Fokus auf Presse und Buchproduktion. In den neunziger Jahren kam es zu einer explosionsartigen Ausbreitung des New-Age-Denkens, doch der Grundstein dafür war bereits in den zwei Jahrzehnten zuvor gelegt worden. Der erste Teil des Beitrags bietet eine Einführung in die Problematik des Okkulten und Paranormalen im Sozialismus; dabei wird auf die Definition der Esoterik von Hartmut Zinser zurückgegriffen. Der zweite Teil behandelt die Zensurpraktiken, während der dritte Teil die Bemühungen einiger prominenter Mitglieder des okkulten Milieus um die Einspeisung bestimmter Themen in die offizielle Kultur und um die Unterstützung durch die akademische Community schildert. Die letzten beiden Sektionen machen darauf aufmerksam, dass seit den siebziger Jahren immer mehr Bücher, Presseartikel und Zeitschriften, die sich mit diesen Themen befassten, die Genehmigung der Zensurbehörde erhielten. Dies ist zum einen auf die unterbrochene und ungleichmäßige Liberalisierung des Systems zurückzuführen. Zum anderen war das okkulte Milieu aber stark bestrebt, Teil der offiziellen Kultur zu werden und sich in den wissenschaftlichen Organisationen zu verankern. Die Autorin stellt daher die These auf, dass paranormale und esoterische Themen von den Behörden als relativ harmlos oder gar als nützliches Sicherheitsventil angesehen wurden.pl
dc.description.sponsorshipThis work was supported by the National Science Centre (Poland) with the grant “In Search of Another Knowledge: Western Esotericism in Communist Poland,” DEC-2020/37/B/HS2/00894.pl
dc.language.isoenpl
dc.publisherCarl Winter Verlagpl
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/*
dc.subjectparapsychologiapl
dc.subjectezoteryzmpl
dc.subjectPRLpl
dc.subjectcenzurapl
dc.subjectparanormalnośćpl
dc.subjectpublikacjepl
dc.subjectlegitymizacja stowarzyszeń ezoterycznychpl
dc.titleWestern Esotericism and Parapsychology in Socialist Poland: Between Censorship and the Official Culturepl
dc.title.alternativeWestliche Esoterik und Parapsychologie im sozialistischen Polen. Zwischen Zensur und offizieller Kulturpl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderMonika Bednarczukpl
dc.description.Emailm.bednarczuk@uwb.edu.plpl
dc.description.AffiliationUniwersytet w Białymstokupl
dc.description.referencesAndrycz, Nina. 2003. Bez początku, bez końca. Warszawa: Książka i Wiedza.pl
dc.description.referencesAnton, Andreas. 2018. Das Paranormale im Sozialismus. Zum Umgang mit heterodoxen Wissensbeständen, Erfahrungen und Praktiken in der DDR. Berlin: Logos.pl
dc.description.referencesAsprem, Egil. 2018. The Problem of Disenchantment: Scientific Naturalism and Esoteric Discourse, 1900 – 1939. Albany (NY): State University of New York Press.pl
dc.description.referencesBarrat, Robert. 1974. “Czy umysł ma władzę nad materią.” No trans. Tygodnik Kulturalny 47: 5.pl
dc.description.referencesBator, Wiesław. 2005. “Sekcja magii transcendentalnej w Krakowskim Klubie Środowiskowym ‘Zaułek,’ czyli religia in statu nascendi.” In Zbigniew Pasek; Szymon Beźnic (eds.). Ezoteryzm, okultyzm, satanizm w Polsce, 213 – 218. Kraków: Libron.pl
dc.description.referencesBiuletyn nakładów prasy krajowej i zagranicznej roku 1973. Warszawa: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa–Książka–Ruch.pl
dc.description.referencesBiuletyn nakładów prasy krajowej i zagranicznej roku 1974. Warszawa: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa–Książka–Ruch.pl
dc.description.referencesBiuletyn nakładów prasy krajowej i zagranicznej roku 1978. Warszawa: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa–Książka–Ruch.pl
dc.description.referencesBiuletyn nakładów prasy krajowej i zagranicznej roku 1986. Warszawa: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa–Książka–Ruch.pl
dc.description.referencesBorowik, Irena; Doktór, Tadeusz (eds.). 2001. Pluralizm religijny i moralny w Polsce. Kraków: Nomos.pl
dc.description.referencesBoruń, Krzysztof. 1967a. “Dr Ochorowicz a nauka.” Tygodnik Demokratyczny 11: 6.pl
dc.description.referencesProkopiuk, Jerzy. 2004. Rozdroża, czyli zwierzenia gnostyka. Katowice: Wydawnictwo KOS.pl
dc.description.referencesRadzicki, Józef. 1960. Znachorstwo w aspekcie medyczno-sądowym, prawnym i społecznym. Warszawa: PAX.pl
dc.description.references[Redakcja]. 1960. “Najstarszy kurs bardzo długiej młodości.” Radar 1: 11 – 15.pl
dc.description.referencesRurański, Jerzy. 1984. “Życie pozaumysłowe.” Polityka 4: 7.pl
dc.description.referencesRzeczycka, Monika; Izabela Trzcińska (eds.). 2019a. Polskie tradycje ezoteryczne 1890 – 1939. Teozofia i antropozofia. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.pl
dc.description.referencesRzeczycka, Monika; Izabela Trzcińska (eds.). 2019b. Polskie tradycje ezoteryczne 1890 – 1939. Formacje, ludzie, idee. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.pl
dc.description.referencesS. 1968. “Czarodziejska różdżka.” Słowo Powszechne, August 24; press cutting, AAN 2/2514/0/-/2/1497, n. pag.pl
dc.description.referencesSchneider, Martin; Schmied-Knittel, Ina; Anton, Andreas; Schetsche, Michael. 2016. “Institutionalisierung ausgeschlossen. Zum Umgang mit paranormalen Wissensbeständen, Erfahrungen und Praktiken in der DDR.” In Anna Lux; Sylvia Paletschek (eds.). Okkultismus im Gehäuse: Institutionalisierungen der Parapsychologie im 20. Jahrhundert, 225 – 240. Berlin: de Gruyter Oldenbourg.pl
dc.description.referencesSchneider, Martin. 2016. “Die ‘Deutsche Gesellschaft Schutz vor Aberglauben’ und ihr Kampf gegen Parapsychologie und Okkultismus (1953 – 1963).” In Anna Lux; Sylvia Paletschek (eds.). Okkultismus im Gehäuse. Institutionalisierungen der Parapsychologie im 20. Jahrhundert, 277 – 306. Berlin: de Gruyter Oldenbourg.pl
dc.description.referencesSmolkin-Rothrock, Victoria. 2014. “The Ticket to the Soviet Soul: Science, Religion, and the Spiritual Crisis of Late Soviet Atheism.” The Russian Review 73.1: 171 – 197.pl
dc.description.referencesBoruń, Krzysztof. 1967b. “Zagadka Ossowieckiego.” Tygodnik Demokratyczny 14: 6.pl
dc.description.referencesSołowianiuk, Paulina. 2014. Jasnowidz w salonie, czyli spirytyzm i paranormalność w Polsce międzywojennej. Warszawa: Iskry.pl
dc.description.referencesSpychalski, Czesław. 1983. Radiestezja w domu i w ogrodzie. Poznań: Państwowe Wydawnictwa Rolnicze i Leśne.pl
dc.description.referencesStaniewski, Dariusz. 2022. “Leszek Szuman.” Magazyn Szczeciński 5, online: https://prestizszczecin.pl/magazyn/158/ludzie/leszek-szuman-gwiazdy-nie-mialy-przed-nim-tajemnic (01.12.2022).pl
dc.description.referencesStefański, Lech E. 1974. “Magia i psychotronika.” Literatura 32: 8 – 9.pl
dc.description.referencesStefański, Lech E.; Komar, Michał. 1977. “Od magii do psychotroniki. Czy wróżka prawdę powie?” Przekrój 1689: 20.pl
dc.description.referencesStefański. Lech E.; Komar, Michał. 1983. Od magii do psychotroniki, czyli ars magica. Warszawa: Wiedza Powszechna.pl
dc.description.referencesStromenger, Zuzanna. 1970. “Wstęp.” In Leonid Wasiljew. Tajemnicze zjawiska psychiki człowieka. Trans. Jerzy Stobiński, Leszek Stobiński, 5 – 7. Warszawa: Iskry.pl
dc.description.referencesSziede Maren; Zander, Helmut. 2015. “Von der Dämonologie zum Unbewussten: Die Transformation der Anthropologie um 1800. Perspektiven auf eine gesellschaftliche Innovation durch ‘nichthegemoniale’ Wissensproduktion.” In Maren Sziede; Helmut Zander (eds.). Von der Dämonologie zum Unbewussten. Die Transformation der Anthropologie um 1800, VII–XX. Berlin, Boston (MA): de Gruyter.pl
dc.description.referencesSzomański, Andrzej. 1959. “Stefan Ossowiecki – u progu wielkiej tajemnicy.” Za i Przeciw 27: 7; 28: 7; 29: 7; 30: 7; 31: 7; 32: 7; 33: 7; 34: 7; 35: 7; 39: 7.pl
dc.description.referencesSzuman, Leszek. 1978. Astrologiczna charakterystyka ludzi. Poznań: Centrala Usługowo-Wytwórcza “Różdżkarz.”.pl
dc.description.referencesBoruń, Krzysztof. 1974a. “Tajemnice zjawisk paranormalnych.” Dookoła Świata 30: 18 – 19; 36: 18 – 19.pl
dc.description.referencesSzuman, Leszek. 1982a. Astrologia i polityka. Gorzów Wielkopolski: Krajowa Agencja Wydawnicza, Gorzowski Klub Miłośników Fantastyki Naukowej.pl
dc.description.referencesSzuman, Leszek. 1982b. W kręgu znaków zodiaku. Gorzów Wielkopolski: Krajowa Agencja Wydawnicza, Gorzowski Klub Miłośników Fantastyki Naukowej.pl
dc.description.referencesSzuman, Leszek. 1983. Życie po śmierci. Gorzów Wielkopolski: Krajowa Agencja Wydawnicza, Gorzowski Klub Miłośników Fantastyki Naukowej.pl
dc.description.referencesTomala, Karol. 1977. Poszukiwania wód podziemnych i złóż mineralnych przez różdżkarzy i wahadlarzy. Poznań: Wielkopolskie Stowarzyszenie Różdżkarzy, Centrala Usługowo-Wytwórcza “Różdżkarz.”pl
dc.description.referencesTracz, Bogusław. 2012. “Katowicka ścieżka Zen.” CzasyPismo 1: 146 – 157.pl
dc.description.referencesTracz, Bogusław. 2014. Hippiesi, kudłacze, chwasty. Hipisi w Polsce w latach 1967 – 1975. Katowice, Kraków: Instytut Pamięci Narodowej—Oddział w Katowicach, Libron.pl
dc.description.referencesVitanova-Kerber, Viktoria. 2022. “From Sofia’s Salons to the Mountain Ranges of Kozhuh: Social and Functional Dimensions of Esotericism in Late Socialist Bulgaria.” Baltic Worlds 14.4: 57 – 67.pl
dc.description.referencesvon Stuckrad, Kocku. 2010. Locations of Knowledge in Medieval and Early Modern Europe: Esoteric Discourse and Western Identities. Leiden: Brill.pl
dc.description.referencesWeaver, Zofia. 2015. Other Realities? The Enigma of Franek Kluski’s Mediumship. Hove: White Crow Books.pl
dc.description.referencesWijsen, Frans; von Stuckrad, Kocku (eds.). 2016. Making Religion: Theory and Practice in the Discursive Study of Religion. Leiden: Brill.pl
dc.description.referencesBoruń, Krzysztof. 1974b. “Czym zajmuje się psychotronika.” Dookoła Świata 44: 18 – 19; 50: 18 – 19.pl
dc.description.referencesWinnicka, Lucyna. 1976. “Na tropie cudów: Operował mnie Blanche.” Przekrój 1610: 19 – 20.pl
dc.description.referencesWinnicka, Lucyna. 1978a. “Cuda prawnie zastrzeżone.” Polityka 51: 14.pl
dc.description.referencesWinnicka, Lucyna. 1978b. “Guru wybierasz sobie sam.” Przekrój 1745: 6 – 7, 20.pl
dc.description.referencesWinnicka, Lucyna. 1979. “Jak we śnie—widzianymi szeroko oczami.” Przekrój 1768: 16 – 17.pl
dc.description.referencesWinnicka, Lucyna. 1982. “O metodzie biodynamicznej. Z wizytą u dr. inż. Juliana Osetka.” Przekrój 1941: 18.pl
dc.description.referencesWinnicka, Lucyna. 1986. Podróż dookoła świętej krowy. Katowice: Krajowa Agencja Wydawnicza.pl
dc.description.referencesZagrodzki, Janusz; Ruksza, Stanisław (eds.). 2004. Katowicki underground artystyczny po 1953 roku. Galeria Sztuki Współczesnej BWA: Katowicepl
dc.description.referencesŻak-Bucholc, Joanna. 2007. Przemienić świat i siebie. New Age i transformacja świadomości w “Nie z tej Ziemi” i “Czwartym Wymiarze.” Wrocław: Arboretum.pl
dc.description.referencesŻak-Bucholc, Joanna. 2014. “Prekursorzy Nowej Ery. Akademia Życia jako przykład alternatywnej wizji zdrowia.” In Ewa Chabros (ed.). Od kontrkultury do New Age. Wybrane zjawiska społeczno-kulturowe schyłku PRL i ich korzenie, 135 – 150. Wrocław: Oddział IPN we Wrocławiu.pl
dc.description.referencesZieleński, Jerzy. 1974. “Kto ma się parać parapsychologią.” Literatura 32: 9.pl
dc.description.referencesBoruń, Krzysztof; Boruń-Jagodzińska, Katarzyna. 1990. Ossowiecki. Zagadki jasnowidzenia. Warszawa: Epoka.pl
dc.description.referencesZinser, Hartmut. 2009. Esoterik. Eine Einführung. München: Fink.pl
dc.description.referencesZonn, Włodzimierz. 1975. “Między nauką a zabobonem, czyli o stosunku do tzw. paranauk.” Problemy 1: 26 – 27.pl
dc.description.referencesŻmigrodzki, Zbigniew (ed.). 2002. Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r. Wrocław: Nortom.pl
dc.description.referencesIPN Archives–Warsaw. File AIPN BU 01251/226—”Walter, Robert Adolf”; File AIPN BU 001043_1611—“Stefański, Lech.”pl
dc.description.referencesArchive of New Acts, Warsaw. Collection 2/1102/0 (Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk). File 2/1102/0/3.2.2/496; file 2/1102/0/5.1.2/2830; file 2/1102/0/7.3.3/3566.pl
dc.description.referencesArchive of New Acts, Warsaw. Collection 2/2514/0 (Telewizja Polska S.A. Zbiór wycinków prasowych). File 2/2514/0/-/2/1497; file 2/2514/0/-/2/69.pl
dc.description.referencesArchive of New Acts, Warsaw. Collection 2/2523/0 (Instytut Łączności w Warszawie). File 2/2523/0/-/1/83.pl
dc.description.referencesBoruń, Krzysztof; Manczarski, Stefan. 1977. Tajemnice parapsychologii. Warszawa: Iskry.pl
dc.description.referencesBudrowska, Kamila. 2010. Literatura i pisarze wobec cenzury PRL 1948 – 1958. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.pl
dc.description.referencesBudrowska, Kamila. 2020. “Białostocki urząd cenzury wobec środowiska intelektualnego i kulturalnego regionu w latach 1944 – 1959. Rekonesans badawczy.” Bibliotekarz Podlaski 1: 37 – 54.pl
dc.description.referencesBugaj, Roman. 1957. W poszukiwaniu kamienia filozoficznego. O Michale Sędziwoju, najsłynniejszym alchemiku polskim. Warszawa: Wiedza Powszechna.pl
dc.description.referencesBugaj, Roman. 1976. Nauki tajemne w Polsce w dobie Odrodzenia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.pl
dc.description.referencesBugaj, Roman. 1990. Eksterioryzacja. Istnienie poza ciałem. Warszawa: Sigma-NOT.pl
dc.description.referencesCamp, Lyon S. de; Crook de Camp, Catherine. 1970. Duchy, gwiazdy i czary. Trans. Wacław Niepokólczycki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.pl
dc.description.referencesDoktór, Tadeusz; Koseła, Krzysztof (eds.). 1984 – 1990. Ruchy pogranicza nauki i religii jako zjawisko socjopsychologiczne. 4 vols. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.pl
dc.description.referencesEvans, Bergen. 1964. Naturalna historia nonsensu. Trans. Halina Krachelska. Warszawa: Wiedza Powszechna.pl
dc.description.referencesFaivre, Antoine. 1994. Access to Western Esotericism. Albany (NY): State University of New York Press.pl
dc.description.referencesFürst, Julianne; McLellan, Josie (eds.). 2017. Dropping out of Socialism: The Creation of Alternative Spheres in the Soviet Bloc. Lanham (MD), Boulder (CO): Lexington Books.pl
dc.description.referencesGardner, Martin. 1966. Pseudonauka i pseudouczeni. Trans. Bronisław Krzyżanowski; Włodzimierz Zonn. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.pl
dc.description.referencesGeppert, Maksymilian. 1960. “Tajemna wiedza jogów—hipnoza—relax.” Przekrój 78: 10 – 11.pl
dc.description.referencesGodycka, Zofia; Sierżęgowa, Maria. 1975. “Spotkania z psychotroniką.” Literatura 35: 7.pl
dc.description.referencesGrudnik, Krzysztof. 2012. “Fenomen Oneironu między tradycją a nowatorstwem.” Horyzonty 3: 6 – 12.pl
dc.description.referencesGzella, Grażyna; Gzella, Jacek (eds.). 2013. Nie należy dopuszczać do publikacji. Cenzura w PRL. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.pl
dc.description.referencesHäberlen, Joachim. 2017. “Conclusion: Dropping Out of Socialism? A Western Perspective.” In Julianne Fürst; Josie McLellan (eds.). Dropping out of Socialism: The Creation of Alternative Spheres in the Soviet Bloc, 303 – 318. Lanham (MD), Boulder (CO): Lexington Books.pl
dc.description.referencesHadyna, Stanisław. 1974. “Refleksje po praskim Kongresie Parapsychologii.” Dookoła Świata 37: 18 – 19; 38: 18 – 19; 39: 19; 40: 18 – 19; 41: 19; 42: 18 – 19; 43: 19.pl
dc.description.referencesHall, Dorota. 2007. New Age w Polsce. Lokalny wymiar globalnego zjawiska. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.pl
dc.description.referencesHall, Dorota. 2014. “Od kontrkultury do New Age? Źródła i konteksty nowej duchowości w Polsce.” In Ewa Chabros (ed.). Od kontrkultury do New Age. Wybrane zjawiska społeczno-kulturowe schyłku PRL i ich korzenie, 151 – 159. Wrocław: Wydawnictwo IPN.pl
dc.description.referencesHammer, Olav. 2001. Claiming Knowledge: Strategies of Epistemology from Theosophy to the New Age. Leiden: Brill.pl
dc.description.referencesHanegraaff, Wouter. 2012. Esotericism and the Academy: Rejected Knowledge in Western Culture. Cambridge: Cambridge University Press.pl
dc.description.referencesHelbig-Mischewski, Brigitta. 1995. New-Age-Diskurs in der polnischen Literaturwissenschaft, Literaturkritik und Lyrik der 70er und 80er Jahre. Rekonstruktion eines Weltbildes. München: Sagner.pl
dc.description.referencesHerlinger, Juliusz J. 1984. Historie niewiarygodne. Warszawa: Nasza Księgarnia.pl
dc.description.referencesIłowiecki, Maciej. 1964. “Czytam twoje myśli.” Dookoła Świata 8: 16 – 17.pl
dc.description.referencesIłowiecki, Maciej. 1968. “Astrologia odrodzona.” Polityka 4, press cutting, AAN 2/2514/0/-/2/69, n. pag.pl
dc.description.referencesIłowiecki, Maciej. 1974. “Hajże na Klimuszkę.” Polityka 43: 16.pl
dc.description.referencesIvanova, Veneta. 2017. Occult Communism: Culture, Science and Spirituality in Late Socialist Bulgaria. Diss. University of Illinois at Urbana-Champaign.pl
dc.description.referencesJach, Krzysztof. 1960. “Telepatia naukowo badana.” Przekrój 791: 7.pl
dc.description.referencesJahoda, Gustav. 1971. Psychologia przesądu. Trans. Jerzy Jedlicki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.pl
dc.description.referencesJanuszewski, Adolf. 1985. ABC radiestezji. Warszawa: Sport i Turystyka.pl
dc.description.referencesJaworski, Marek. 1964. “Tajemnice paranormalności.” Dookoła Świata 51/52: 18 – 19.pl
dc.description.referencesJaworski, Marek. 1965. “Czy jasnowidzenie jest faktem?” Przekrój 1067: 1, 11.pl
dc.description.referencesJogi, Mahesh M. 1977. Zachęta do stworzenia idealnego społeczeństwa. Trans. Bogusław Rostworowski. Poznań: Wielkopolskie Stowarzyszenie Różdżkarzy, Centrala Usługowo-Wytwórcza “Różdżkarz.”pl
dc.description.referencesJokel, Edward. 1970. “[an interpretation of zodiac signs].” Opole 1: 34; 2: 34;3: 34; 4: 34; 5: 34; 6: 34; 7: 34; 8: 34.pl
dc.description.referencesJokel, Edward. 1971. “[an interpretation of zodiac signs].” Opole 1: 34; 2: 34; 3: 34; 4: 34; 5: 35; 6: 50; 7/8: 34; 9: 34;10: 34; 11: 34; 12: 34.pl
dc.description.referencesJokel, Edward. 1972. “[an interpretation of zodiac signs].” Opole 1: 34; 2: 34; 3: 34; 4: 34; 5: 34; 6: 34; 7: 34.pl
dc.description.referencesJones, Derek. 2001. Editor’s Note. In Jones, D. (ed.). Censorship: A World Encyclopedia. Vol. 1, xi–xviii. London, New York: Routledge.pl
dc.description.referencesKaden, Zofia. 1963. “Różdżka czarodziejska.” Ty i Ja 9: 49 – 50.pl
dc.description.referencesKaden, Zofia. 1964. “Telepatia.” Ty i Ja 10: 43 – 44.pl
dc.description.referencesKalkowski, Jan. 1970. “Czy istnieje postrzeganie pozazmysłowe.” Przekrój 1297: 10 – 11.pl
dc.description.referencesKamińska, Janina; Palczyński, Józef; Sieciński, Józef. 1976. “Podanie o zarejestrowanie Stowarzyszenia Zwykłego.” [application submitted to the Municipal Office of the city of Warsaw], scanned copy available at https://psychotronicy.org/1976-jesien/ (28.01.2023).pl
dc.description.referencesKarp, Hanna. 2008. Cuda na sprzedaż: Oblicza polskiej transformacji. Toruń: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej.pl
dc.description.referencesKlimuszko, Czesław. 1974. “Moje jasnowidzenie świata.” Literatura 39: 1 – 2, 4 – 5; 40: 3; 41: 6; 42: 5; 43: 13; 44: 12; 45: 12; 46: 14; 47: 14; 48: 14; 49: 14; 50: 14; 51/52: 18.pl
dc.description.referencesKlimuszko, Czesław. 1975. “Moje jasnowidzenie świata.” Literatura 1: 14; 2: 14; 3: 14; 4: 14; 5: 14.pl
dc.description.referencesKonarzewska, Wanda. 1974a. “Co to jest psychotronika.” Polityka 15: 14.pl
dc.description.referencesKonarzewska, Wanda. 1974b. “Galaktyki życia.” Literatura 47: 3.pl
dc.description.referencesKonarzewska, Wanda. 1975. “Co to jest psychotronika. Wywiad z dr. Zdenkiem Rejdakiem.” Trans. Milena Szweda. Literatura 1: 3.pl
dc.description.referencesKossak, Jerzy. 1977. Podstawy polityki kulturalnej PZPR. Warszawa: Książka i Wiedza.pl
dc.description.referencesKowalczyk, Edward. 1963. “‘Czarodziejska’ różdżka pod obserwacją fizyka.” Życie Warszawy, March 16; press cutting, AAN 2/2514/0/-/2/1497, n. pag.pl
dc.description.referencesKrok, Tomasz. 2015. Antymasońska komórka Episkopatu Polski w świetle badań i dokumentów (1946 – 1952). Gdynia, Kraków: Black Antlers.pl
dc.description.referencesKuvalayananda, Swami; S. L. Vinekar. 1970. Joga—indyjski system leczniczy. Podstawowe zasady i metody. Trans. Wiesław Kukla, Tadeusz Pasek. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich.pl
dc.description.referencesŁagosz, Zbigniew. 2013. “Robert Walter’s Struggle with the UB: The Unknown Story.” Studia Religiologica 4: 293 – 306.pl
dc.description.referencesŁagosz, Zbigniew. 2016. “Aparat represji wobec ezoteryków i ugrupowań ezoterycznych—zarys problematyki.” In Izabela Trzcińska; Agata Świerzowska (eds.). Tożsamość w ezoterycznych nurtach kultury, 47 – 58. Kraków: Libron.pl
dc.description.referencesŁagosz, Zbigniew. 2019. “Ezoterycy na służbie, czyli krótka historia współpracy środowisk ezoteryków ze służbami bezpieczeństwa na przykładzie Lecha Stefańskiego.” Hermaion 5: 148 – 158.pl
dc.description.referencesŁaszowski, Alfred. 1974. “Jak zostałem astrologiem.” Kierunki 11: 6 – 8.pl
dc.description.referencesLasota, Grzegorz. 1974. “Kto widzi jasno.” Polityka 43: 16.pl
dc.description.referencesLem, Stanisław. 1974. “O zjawiskach pozazmysłowych.” Kultura 45: 8, 10; 46: 8 – 9.pl
dc.description.referencesLessmann, Jerzy Z. 1974. “Poważna rozmowa na poważny temat z prof. dr. Stefanem Manczarskim. Czy można zobaczyć duchy?” Przekrój 1512: 11.pl
dc.description.referencesLessmann, Jerzy Z. 1975. “Prawda czy szarlataneria? Prof. dr Stefan Manczarski o eksperymentach Czesława Klimuszki.” Przekrój 1560: 11.pl
dc.description.referencesLessmann, Jerzy Z. 1976. “Elektromagnetyczna teoria spostrzegania pozazmysłowego. Prof. Stefan Manczarski.” Przekrój 1640: 16 – 17, 22.pl
dc.description.referencesLong, Max Freedom. 1974. “Magia Kahunów.” Literatura 32: 8.pl
dc.description.referencesLux, Anna. 2021. Wissenschaft als Grenzwissenschaft. Hans Bender (1907 – 1991) und die deutsche Parapsychologie. Berlin: de Gruyter Oldenbourg.pl
dc.description.referencesLux, Anna; Paletschek, Sylvia (eds.). 2016. Okkultismus im Gehäuse. Institutionalisierungen der Parapsychologie im 20. Jahrhundert. Berlin: de Gruyter Oldenbourg.pl
dc.description.referencesManczarski, Stefan. 1974. “Psychometria.” Literatura 32: 8.pl
dc.description.referencesMenzel, Birgit; Hagemeister, Michael; Rosenthal, Bernice G. (eds.). 2012. The New Age of Russia: Occult and Esoteric Dimensions. München, Berlin: Sagner.pl
dc.description.referencesMenzel, Birgit. 2007. “The Occult Revival in Russia Today and Its Impact on Literature.” The Harriman Review 16.1: 1 – 14.pl
dc.description.referencesMichalska, Malina. 1972. Hathajoga dla wszystkich. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich.pl
dc.description.referencesMraß, Peter (ed.). 2015. Oneiron—esoteryczny krąg artystów z Katowic. Katowice: KOS.pl
dc.description.referencesMusiał, Zbigniew. 1997. “Neookultyzm dwadzieścia lat później.” In Mieczysław Omyła (ed.). Skłonność metafizyczna. Bogusławowi Wolniewiczowi w darze, 207 – 230. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.pl
dc.description.referencesMusiał, Zbigniew; Wolniewicz, Bogusław. 1975. “Psychotronika jako neookultyzm.” Studia Filozoficzne 7: 155 – 168.pl
dc.description.referencesMustafa, Akhara Jussuf [Marcinkowski. Józef]. 1976. Pamiętnik jasnowidza. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.pl
dc.description.referencesNeugebauer-Wölk, Monika. 1999. “Esoterik im 18. Jahrhundert—Aufklärung und Esoterik. Eine Einleitung.” In Monika Neugebauer-Wölk; Holger Zaunstöck (eds.). Aufklärung und Esoterik, 1 – 36. Hamburg: Felix Meiner.pl
dc.description.referencesNiedźwiedzka-Sadowska, Elżbieta. 1974a. “Joga i zen.” WTK–Wrocławski Tygodnik Katolików 27: 8.pl
dc.description.referencesNiedźwiedzka-Sadowska, Elżbieta. 1974b. “Joga i zen. Czwarty wymiar: świadomość.” WTK–Wrocławski Tygodnik Katolików 28: 8, 10.pl
dc.description.referencesNiedźwiedzka-Sadowska, Elżbieta. 1974c. “Joga i zen. Jak ćwiczymy.” WTK–Wrocławski Tygodnik Katolików 30: 8.pl
dc.description.referencesNowak, Piotr. 2013. “Skuteczna czy nieskuteczna? Socjalistyczna cenzura w czasach terroru stalinowskiego: studium przypadku poznańskiego wydawnictwa Albertinum (Księgarni św. Wojciecha).” Toruńskie Studia Bibliologiczne 2: 31 – 47.pl
dc.description.referencesNowak, Piotr. 2019. “Władza i cenzura w Polsce Ludowej (1944 – 1989). Powiązania, relacje, wpływy. Garść uwag i refleksji.” Toruńskie Studia Bibliologiczne 2: 91 – 111.pl
dc.description.referencesOsiatyński, Wiktor. 1977. “‘Aura’ prawdę ci powie.” Kultura 1: 16pl
dc.description.referencesOsiatyński, Wiktor. 1974. “Reportaż z ‘innego świata’.” Kultura 43: 5.pl
dc.description.referencesPartridge, Christopher (ed.). 2014. The Occult World. London, New York: Routledge.pl
dc.description.referencesPilot, Marian. 1976. “Słowo wstępne.” In Akhara Jussuf Mustafa. Pamiętnik jasnowidza, 5 – 14. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.pl
dc.description.referencesPrinke, Rafał T. 1980. “Krótki zarys dziejów astrologii w Polsce.” Problemy Astrologii 1: 97 – 138.pl
dc.description.referencesPrinke, Rafał T.; Weres, Leszek. 1982. Mandala życia. Astrologia—mity i rzeczywistość. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.pl
dc.description.referencesProkopiuk, Jerzy. 1970. “Posłowie do wydania polskiego.” In Lyon S. de Camp; Catherine Crook de Camp. Duchy, gwiazdy i czary, 459 – 486. Trans. Wacław Niepokólczycki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.pl
dc.identifier.eissn2509-7482-
dc.description.volume80pl
dc.description.issue2pl
dc.description.firstpage399pl
dc.description.lastpage425pl
dc.identifier.citation2Zeitschrift für Slavische Philologiepl
dc.identifier.orcid0000-0003-3490-3446-
Występuje w kolekcji(ach):Artykuły naukowe (WFil)

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
M_Bednarczuk_Western_Esotericism_and_Parapsychology_in_Socialist_Poland.pdf1,16 MBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons