REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/18687
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorPoniatyszyn, Kajetan-
dc.date.accessioned2025-09-01T08:45:40Z-
dc.date.available2025-09-01T08:45:40Z-
dc.date.issued2025-
dc.identifier.citationBiałostockie Studia Literaturoznawcze, nr 26, 2025, s. 227-246pl
dc.identifier.issn2082-9701-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/18687-
dc.descriptionArtykuł jest znacząco rozszerzoną wersją obronionej przeze mnie w 2022 roku w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego pracy licencjackiej Kondycja współczesnego człowieka w tekstach Thomasa Ligottiego pisanej pod kierunkiem dr Kamili Kowalczyk, której serdecznie dziękuję za wskazówki i podpowiedzi dotyczące tekstu. W artykule przedstawiam część rozpoznań i elementów analizy wspomnianej pracy.pl
dc.description.abstractThis article analyzes selected spaces presented in two collections of short stories by Thomas Ligotti published in Poland: Teatro Grottesco and Songs of a Dead Dreamer. Focusing on the figures of dangerous houses, ruined neighbourhoods and a city located below the northern border, the author argues that in Ligotti’s work Ligotti’s work, the most important and meaningful elements are precisely the spaces and places in which the action takes place. In his opinion, the function of space presented in Ligotti’s stories cannot be reduced solely to the aspect of creating horror. Categories such as numinosum, ‘aesthetics of decay’ and Ruinenlust, which allow space to be linked to the psychophysical condition of the characters.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu w Białymstokupl
dc.rightsAttribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0)-
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/-
dc.subjectdepicted spacepl
dc.subjectgeopoeticspl
dc.subjectweird fictionpl
dc.subjectruinspl
dc.subjecthorrorpl
dc.titlePrzestrzenie grozy w zbiorach opowiadań Teatro Grottesco i Pieśni umarłego marzyciela Thomasa Ligottiegopl
dc.title.alternativeSpaces of Horror in the Short Story Collections Teatro Grottescoand Songs of a Dead Dreamerby Thomas Ligottipl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderUtwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.pl
dc.identifier.doi10.15290/bsl.2025.26.12-
dc.description.Emailkajetan.poniatyszyn@uwr.edu.plpl
dc.description.AffiliationInstytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Wrocławskipl
dc.description.referencesAguirre Manuel (1990), The Closed Space. Horror Literature and Western Symbolism, Manchester: Manchester University Press.pl
dc.description.referencesAguirre Manuel (2002), Geometria strachu. Wykorzystanie przestrzeni w literaturze gotyckiej, przeł. A. Izdebska, w: Wokół gotycyzmów: wyobraźnia, groza, okrucieństwo, red. G. Gazda i in., Kraków: Universitas, s. 15–32.pl
dc.description.referencesBal Mieke (2012), Narratologia. Wprowadzenie do teorii narracji, przeł. zbiorowe pod red. E. Kraskowskiej i E. Rajewskiej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.pl
dc.description.referencesBrawley Chris (2016), „The Icy Bleakness of Things”: The Aesthetics of Decay in Thomas Ligotti’s „The Bungalow House”, „Studies in the Fantastic”, nr 4, s. 82–100.pl
dc.description.referencesCarroll Noël (2004), Filozofia horroru albo paradoksy uczuć, przeł. M. Przylipiak, Gdańsk: słowo/obraz terytoria.pl
dc.description.referencesCox Katherine (2018), Postmodern Literary Labyrinths: Spaces of Horror Reimagined, w: The Palgrave Handbook to Horror Literature, red. K. Corstorphine, L.R. Kremmel, Nowy Jork: Palgrave Macmillan, s. 339–352.pl
dc.description.referencesDziemianowicz Stefan (2003), „Nothing is What It Seems to Be”: Thomas Ligotti’s Assault on Certainty, w: The Thomas Ligotti Reader: Essays and Explorations, red. D. Schweitzer, Holicong: Wildside Press, s. 38–53.pl
dc.description.referencesEdensor Tim (2005), Industrial Ruins. Spaces, Aesthetics and Materiality, Nowy Jork: Bloomsbury Publishing.pl
dc.description.referencesEliade Mircea (1993), Sacrum, mit, historia, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.pl
dc.description.referencesFrydryczak Beata (2011), Historyczne formy waloryzacji ruin, „Studia Europaea Gnesnensia”, nr 3, s. 175–194.pl
dc.description.referencesGąsiorowski Eugeniusz (1987), Ruina jako miejsce pamięci i pomnik, „Ochrona Zabytków”, nr 3, s. 163–175.pl
dc.description.referencesGomel Elana (2018), Miasta kanibalistyczne. Poczwarne ciała miejskie we współczesnej fantasy, przeł. K. Olkusz, „Creatio Fantastica”, nr 1, s. 49–64.pl
dc.description.referencesGrunenberg Christoph (1997), Gothic: Transmutations of Horror in Late-Twentieth-Century Art, Boston: MIT Press.pl
dc.description.referencesGunia Wojciech (2022), Pneumatyczne, „Nowa Fantastyka”, nr 10, s. 17–22.pl
dc.description.referencesHas-Tokarz Anita (2006), „Horror architektoniczny”: o fizycznym i semantycznym statusie przestrzeni w literaturze i filmie grozy, w: Literatura i wyobraźnia. Prace ofiarowane Profesorowi Tadeuszowi Żabskiemu w 70 rocznicę urodzin, red. J. Kolbuszewski, Wrocław: Agencja Wydawnicza a linea, s. 465–486.pl
dc.description.referencesHas-Tokarz Anita (2010), Horror w literaturze współczesnej i filmie, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.pl
dc.description.referenceshttps://dflewisreviews.wordpress.com/2020/06/27/vistas-of-weird-fiction/ [dostęp 08.02.2024].pl
dc.description.referencesIzdebska Agnieszka (2002), Gotyckie labirynty, w: Wokół gotycyzmów. Wyobraźnia, groza, okrucieństwo, red. G. Gazda i in., Kraków: Universitas, s. 33–41.pl
dc.description.referencesIzdebska Agnieszka (2017), Gotycyzm/gotycyzmy – rekwizyty i metamorfozy, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka”, nr 30, s. 325–338.pl
dc.description.referencesJoshi Sunand Tryambak (2003), Thomas Ligotti: Escape from Life, w: The Thomas Ligotti Reader: Essays and Explorations, red. D. Schweitzer, Holicong: Wildside Press, s. 135–154.pl
dc.description.referencesKain Dawid (2023), Niejasne spektakle, Kraków: Wydawnictwo IX.pl
dc.description.referencesKing Stephen (2004), Lśnienie, przeł. Z. Zinserling,Warszawa:Wydawnictwo Albatros.pl
dc.description.referencesKobelska Adela (2020), Świat umiejscowiony. Myślenie geograficzne w nowoczesnym literaturoznawstwie polskim, w: Wiek teorii. Sto lat nowoczesnego literaturoznawstwa polskiego, red. D. Ulicka, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, s. 425–485.pl
dc.description.referencesKołyszko Mikołaj (2014), Groza jest święta. Mitologia literacka Howarda Phillipsa Lovecrafta i jej analiza dokonana antropologiczną metodą Claude’a Levi-Straussa, Chojnice: Wydawnictwo Wielokrotnego Wyboru.pl
dc.description.referencesKristeva Julia (2007), Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przeł. M. Falski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.pl
dc.description.referencesKubicka Halina (2010), Tam, gdzie czai się zło. Przestrzeń w horrorze jako mechanizm budzenia strachu, „Literatura i Kultura Popularna”, t. 16, s. 71–89.pl
dc.description.referencesKubicka Halina (2010), Terytoria strachu: przestrzenne mechanizmy budowania grozy w literaturze popularnej i we współczesnym filmie, w: Groza: społeczno-kulturowe mechanizmy kreowania emocji, red. B. Płonka-Syroka, M. Szymczak, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, s. 131–159.pl
dc.description.referencesLewis Desmond Francis, Wielhorski Sławomir (2017), Cloistered by Ravelled Bones & Ruined Walls, Bukareszt: Mount Abraxas Press.pl
dc.description.referencesLigotti Thomas (2014), Teatro Grottesco, il. R. Włodarski, przeł. W. Gunia i in., Warszawa: Wydawnictwo Okultura.pl
dc.description.referencesLigotti Thomas (2015), Songs of a Dead Dreamer and Grimscribe, Nowy Jork: Penguin Random House.pl
dc.description.referencesLigotti Thomas (2020), Sny umarłego marzyciela, il. S. Krykun, przeł. W. Gunia, M. Kopacz, Warszawa: Wydawnictwo Okultura.pl
dc.description.referencesLovecraft Howard Philips (2008), Nadnaturalny horror w literaturze, przeł. A. Ledwożyw i in., Warszawa: Fantasmagoricon.pl
dc.description.referencesNiezgoda Tomasz (2016), Bycie-w-prawdzie jako bycie-wobec-nicości w prozie Howarda Phillipsa Lovecrafta i Thomasa Ligottiego, w: Światy grozy, red. K. Olkusz, Kraków: Ośrodek Badawczy Facta Ficta, s. 69–87.pl
dc.description.referencesOlkusz Ksenia (2010), Współczesność w zwierciadle horroru. O najnowszej polskiej fantastyce grozy, Racibórz: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu.pl
dc.description.referencesOlkusz Ksenia (2016), Miasta Lovecraftiańskie, „Creatio Fantastica”, nr 3–4, s. 39–49.pl
dc.description.referencesOtto Rudolf (1999), Świętość: elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych, przeł. B. Kupis, Warszawa: Wydawnictwo „KR”.pl
dc.description.referencesPoniatyszyn Kajetan (2025), Weird fiction a horror. Uwagi terminologiczno-genologiczne, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 68, z. 1, s. 43–61.pl
dc.description.referencesRybicka Elżbieta (2014), Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas.pl
dc.description.referencesRybicka Elżbieta (2023), Do czego literaturze regionalnej potrzebne jest imaginarium grozy? O gotycyzowaniu Dolnego Śląska, „Wielogłos”, nr 1, s. 61–87.pl
dc.description.referencesSlany Katarzyna (2016), Groza w literaturze dziecięcej. Od Grimmów do Gaimana, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.pl
dc.description.referencesThomas Ligotti [hasło], w: Encyklopedia Fantastyki, http://encyklopediafantastyki.pl/index.php?title=Thomas Ligotti [dostęp: 08.02.2024].pl
dc.description.referencesTrzeciak Katarzyna (2012), (Nie)samowitość ciała w Cieniu i ciemności Thomasa Ligottiego, „Acta Humana”, nr 3, s. 63–72.pl
dc.description.referencesVistas of Weird Fiction, w: The Des Lewis Gestalt Real-Time Reviews, https://dflewisreviews.wordpress.com/2020/06/27/vistas-of-weird-fiction/ [dostęp 08.02.2024].pl
dc.description.referencesWitosz Bożena (2018), Centrum – prowincja, peryferie, marginesy. Wędrówka pojęć w świecie dyskursów, znaczeń i aksjologii, w: Wędrówka, podróż, migracja w języku i kulturze, red. E. Biłas-Pleszak i in., Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 13–24.pl
dc.description.referencesWróbel Łukasz (2021), Czy „spisek przeciwko ludzkiej rasie”? Filozofia człowieka w nowelistyce weird fiction Thomasa Ligottiego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF”, nr 1, s. 240–249.pl
dc.description.referencesWróbel Łukasz (2022), Człowiek – to brzmi... marnie. Pesymistyczna antropologia weird fiction, „Literatura i Kultura Popularna”, t. 28, s. 117–132.pl
dc.description.referencesyellowish haze, Ruinenlust w Weird Fiction, http://www.pessimus.pl/viewtopic.php?t=140 [dostęp 08.02.2024].pl
dc.description.referencesZatora Anna (2015), Użycie konwencji. Instrumentarium grozy i jego misja w Ciemno, prawie noc Joanny Bator, „Acta Humana”, nr 1, s. 211–225.pl
dc.identifier.eissn2720-0078-
dc.description.volume26pl
dc.description.firstpage227pl
dc.description.lastpage246pl
dc.identifier.citation2Białostockie Studia Literaturoznawczepl
dc.identifier.orcid0000-0002-4560-5615-
Występuje w kolekcji(ach):Białostockie Studia Literaturoznawcze, 2025, nr 26

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
BSL_26_2025_K_Poniatyszyn_Przestrzenie_grozy.pdf115,15 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons