REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/18272
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorSajewicz, Michał-
dc.date.accessioned2025-05-30T07:05:54Z-
dc.date.available2025-05-30T07:05:54Z-
dc.date.issued2024-
dc.identifier.citationBiałorutenistyka Białostocka, T. 16, 2024, s. 168-189pl
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/18272-
dc.description.abstractThe aim of the study is to establish the probable etymology of the surnames of the first inhabitants of Lewkowo Nowe village, who settled in this place at the turn of the 19th and 20th centuries and during the interwar period. The object of analysis is exclusively the surnamesthat are currently no longer recorded in the studied village. The surnames that are continuously used in Lewkowo Nowe since it was founded until the present as well as the surnames of the population who settled in the village after World War Two are the object of separate studies. Analysis of the material has shown that most of the studied surnames have retained their East Slavic character because they had developed under the influence of Belarusian and Ukrainian. However, some surnames contain features associating them with the Polish language. The largest group of the studied anthroponyms consists of patronymic surnames of Belarusian or Ukrainian origin with the suffixes -uk (more than half of the analyzed surnames). Underlying these surnames are most often the variant forms of Orthodox names, which were recorded in large numbers in the Polish -Belarusian-Ukrainian borderland. Less numerous are surnames derived from toponyms by means of the suffixes -ski/-cki and the surnames formed from appellatives. The number of toponymic- and appellative -derived surnames increased considerably after World War Two following the settlement in Lewkowo Nowe by people from other regions of Poland. When establishing the etymology of surnames recorded in the borderland areas it is essential to notice the strict relationship between the surname under analysis and the territory in which it is found. Studying the etymology of the surnames recorded in linguistic and cultural borderlands requires scholars to be especially thorough and cautious in drawing conclusions.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu w Białymstokupl
dc.subjectvillage of Lewkowo Nowepl
dc.subjectfirst inhabitantspl
dc.subjectsurnames currently not usedpl
dc.subjectetymologypl
dc.titleEtymologia nazwisk pierwszych mieszkańców Lewkowa Nowego w powiecie hajnowskim, obecnie już w tej wsi nieużywanychpl
dc.title.alternativeThe Etymology of the Surnames of the First Inhabitants of Lewkowo Nowe in the Hajnówka District, Currently No Longer Used in this Villagepl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holder© Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2024pl
dc.identifier.doi10.15290/bb.2024.16.09-
dc.description.Emailmsajewicz@gmail.compl
dc.description.BiographicalnoteMichał Sajewicz – prof. zw. dr hab., profesor emeritus, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, specjalność: językoznawstwo słowiańskie; autor monografii Odczasownikowe pejoratywne nazwy subiektów z formantem sufiksalnym w peryferyjnych gwarach białoruskich okolic Lewkowa Starego na Białostocczyźnie (Lublin 2019) i in. Zainteresowania badawcze: dialektologia, słowotwórstwo gwarowe ze szczególnym uwzględnieniem gwar białoruskich Białostocczyzny, antroponimia polsko-wschodniosłowiańskiego pogranicza językowego, socjolingwistyka, etnolingwistyka.pl
dc.description.AffiliationUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniepl
dc.description.referencesAbramowicz Zofia, Citko Lilia, Dacewicz Leonarda, Słownik historycznych nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Białostocczyzny (XV–XVII wiek), t. 1–2, Białystok 1997–1998.pl
dc.description.referencesškìn Ivan, Sloǔnìk belaruskìh ìmënaǔ, 2009 [Iван Яшкін, Слоўнік беларускіх імёнаў, 2009].pl
dc.description.referencesAtlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny, t. 1, red. Stanisław Glinka, Antonina Obrębska -Jabłońska, Janusz Siatkowski, Wrocław 1980.pl
dc.description.referencesBìryla Mìkalaj, Belaruskaâ antrapanìmìâ, Ulasnyâ ìmëny, ìmëny -mânuškì, ìmëny pa bacʹku, prozvìščy, Mìnsk 1966 [Бірыла Мікалай, Беларуская антрапанімія. Уласныя імёны, імёны -мянушкі, імёны па бацьку, прозвішчы, Мінск 1966].pl
dc.description.referencesBìryla Mìkalaj, Belaruskaâ antrapanìmìâ. 2. Prozvìščy, utvoranyâ ad apelâtyǔnaj leksìkì, Minsk 1982 [Бірыла Мікалай, Беларуская антрапанімія. 2. Прозвішчы, утвораныя ад апелятыўнай лексікі, Мінск 1989].pl
dc.description.referencesBìryla Mìkalaj, Belaruskaâ antrapanìmìâ. 3. Struktura ǔlasnyh mužčynskìh ìmën, Mìnsk 1982 [Бірыла Мікалай, Беларуская антрапанімія. 3. Структура ўласных мужчынскіх імён, Мінск 1982].pl
dc.description.referencesBreza Edward, Grzenia, Grzenkowicz, https://przodek.org/genealogia/nazwiska/grzenia-grzenkowicz [dostęp: 23.03.2023].pl
dc.description.referencesBubak Józef, Księga naszych imion, Wrocław–Warszawa–Kraków 1993.pl
dc.description.referencesCitko Lilia, Nazewnictwo osobowe północnego Podlasia w XVI w., Białystok 2001.pl
dc.description.referencesDacewicz Leonarda, Imiona w strukturze nazwisk dawnych mieszkańców polsko-litewsko-wschodniosło-wiańskiego pogranicza jako fakt kulturowy, [w:] Pogranicza, Kresy, Wschód a idee Europy, red. Jarosław Ławski, Białystok 2013, s. 267–280.pl
dc.description.referencesDalʹ Vladimir, Goretʹ – smysl, tolkovanie, značenie slova. Tolkovyj slovarʹ živogo velikorusskogo âzyka [Даль Владимир, Гореть – смысл, толкование, значение слова. Толковый словарь живого великорусского языка, https://vdal.ru/?f=%E3%EE%F0%E5%F2%FC&action=q [dostęp: 28.01.2025].pl
dc.description.referencesDobroński Adam Czesław, Niespełnione miasto, https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/medyk/miasta_naszego_regionu/mrn-marzec2011.pdf [dostęp: 12.03.2023].pl
dc.description.referencesEtymologia nazwisk, https://web.archive.org/web/20170926163014/http://stankiewicze.com/index.php?kat=44 [dostęp: 17.04.2023].pl
dc.description.referencesGanžina Irina, Slovarʹ sovremennyh russkih familij, Moskva 2001 [Ганжина Ирина, Словарь современных русских фамилий, Москва 2001].pl
dc.description.referencesGenealogiczna kartoteka – baza urodzeń, małżeństw i zgonów, https://geneteka.genealodzy.pl [dostęp: 22.04.2023].pl
dc.description.referencesKarp Sławomir, Józef Karp (ok. 1567–1637), marszałek wołkowyski – rys biograficzny, „Studia Podlaskie” 2016, nr 24, s. 7–40.pl
dc.description.referencesKolber Teresa, Nazwiska od nazw zwierząt w dziewiętnastowiecznych księgach parafialnych dekanatu wadowickiego, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis 62. Studia Linquistica” 2008, nr 4, s. 156–178.pl
dc.description.referencesKondratiuk Michał, O metodologii badań onomastycznych na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim i słowiańsko -bałtyckim, [w:] Badania dialektów i onomastyki na pograniczu polsko -wschodniosłowiańskim, red. Michał Kondratiuk, Białystok 1995, s. 195–203.pl
dc.description.referencesKondratiuk Michał, Problematyka badań onomastycznych w regionie białostockim, „Białostocczyzna” 1986, nr 2, s. 7–12.pl
dc.description.referencesKowalik -Kaleta Zofia, Dacewicz Leonarda, Raszewska-Zurek Beata, Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe nazwisk omówionych w Historii nazwisk polskich, Warszawa 2007.pl
dc.description.referencesLemtûgova V.P., Gaponenko I.O., Korni naših familij, Minsk 2018 [Лемтюгова В.П., Гапоненко И.О., Корни таших фамилий, Минск 2018].pl
dc.description.referencesMalec Maria, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994.pl
dc.description.referencesMaroszek Józef, Czy istniał „Monaster Przemienienia Pańskiego w Puszczy Narewskiej”?, „Białostocczyzna” 1991, nr 2/22, s. 33–36.pl
dc.description.referencesMichaluk Dorota, Dobra i miasteczko Narewka na tle dziejów regionu (do końca XIX wieku), Białystok–Narewka 1997.pl
dc.description.referencesMironowicz Antoni, Monaster Wniebowstąpienia Pańskiego w Puszczy Błudowskiej, Supraśl 2008.pl
dc.description.referencesMordań Michał, Chrześcijańskie dziedzictwo imiennicze utrwalone w nazwiskach mieszkańców Bielska Podlaskiego, Hajnówki i Siemiatycz, Białystok 2019.pl
dc.description.referencesMossakowska Barbara, Nazwiska mieszkańców Komornictwa Olsztyńskiego, Gdańsk 1993.pl
dc.description.referencesMytnik Irena, Imiona słowiańskie w antroponimii mieszczan i chłopów Wołynia w XVI w. Przyczynek do dydaktyki języka ukraińskiego jako obcego, „Lingwistyka Stosowana” 2010, nr 2, s. 151–159.pl
dc.description.referencesNaruszewicz -Duchlińska Alina, Geneza nazwisk, http://www.genezanazwisk.pl/[dostęp: 12.03.2023].pl
dc.description.referencesNazwiska polskie. Rozkład występowania nazwisk w powiatach, http://nlp.actaforte.pl:8080//Ndistr [dostęp: 12.03.2023].pl
dc.description.referencesNazwiska w Polsce, oprac. Barbara Czopek -Kopciuch, Halszka Górny, Małgorzata Magda -Czekaj, Elena Palinciuc -Dudek, Katarzyna Skowronek, Elżbieta Supranowicz, https://nazwiska.ijp.pan.pl [dostęp: 12.03.2023].pl
dc.description.referencesPetrovskij Nikandr, Slovarʹ russkih ličnyh imën, Moskva 2000 [Петровский Никандр, Словарь русских личных имён, Москва 2000].pl
dc.description.referencesRoŝenko Mikola, Âk nazivalisʹ našì predki, č. 1, Ìmena, „Nad Bugom i Narvoû” 1993, № 3–4, s. 35–37 [Рощенко Микола, Як називались наші предки, ч. 1, Імена, „Над Бугом i Нарвою” 1993, № 3–4, s. 3–37].pl
dc.description.referencesRoszczenko Mikołaj, Kleszczele, Bielsk Podlaski, Kleszczele 2002.pl
dc.description.referencesRymut Kazimierz, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno -etymologiczny, t. 1–2. Kraków 1999–2001.pl
dc.description.referencesSajewicz Michał, Imiennictwo męskie miasta Kleszczele i okolic na Podlasiu w połowie XVI stulecia, „Studia Białorutenistyczne” 2014, nr 8, s. 197–235.pl
dc.description.referencesSajewicz Michał, Nazwiska patronimiczne z formantem -uk w powiecie hajnowskim na Białostocczyźnie na tle ogólnopolskim, Lublin 2013.pl
dc.description.referencesSajewicz Michał, Najpopularniejsze nazwiska mieszkańców powiatu hajnowskiego na początku XXI wieku, [w:] Umysł otwarty. Historia – kultura – społeczeństwo, red. Maria Kleindienst -Mocarz, Andrij Saweneć, Lublin 2022, s. 241–257.pl
dc.description.referencesSkripnik Larisa, Dzâtkìvsʹka Nina, Vlasnì ìmena lûdej, Kiïv 2005 [Скрипник Лариса, Дзятківська Нина, Власні імена людей, Київ 2005].pl
dc.description.referencesSlovarʹ ukraïnsʹkoï movi, t. 1, red. Boris Grìnčenko (nadrukovano z vidannâ 1909 roku fotosposobom, Kiїv 1996 [Словарь української мови, т. 1, рeд. Борис Грінченко (надрукoвано з видання 1909 року фотоспособом), Київ 1996].pl
dc.description.referencesSłownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, oprac. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, t. 1–15. Warszawa 1880–1902.pl
dc.description.referencesSuperanskaâ Aleksandra, Sovremennyj slovarʹ ličnyh imën: Sravnenie. Proishoždenie. Napisanie. Moskva 2005 [Суперанская Александра, Современный словарь личных имён: Сравнение. Происхождение. Написание, Москва 2005].pl
dc.description.referencesTichoniuk Bazyli, Imiona i ich formy na pograniczu polsko -białoruskim od XVI w. do roku 1839, Zielona Góra 2000.pl
dc.description.referencesTichoniuk Bazyli, Transformacja nazwisk wschodniosłowiańskich w Polsce na przykładzie struktur antroponimicznych z sufiksem -uk/-czuk, [w:] Ze studiów nad językami i literaturami wschodniosłowiańskimi, red. Bazyli Tichoniuk, Włodzimierz Wilczyński, Zielona Góra 2004, s. 155–162.pl
dc.description.referencesTrìjnâk Ìvan, Slovnik ukraïnsʹkih ìmen, Kiïv 2005 [Трійняк Іван, Словник українських імен, Київ 2005].pl
dc.description.referencesUscìnovìč Anna, Sloǔnìk asabovyh ulasnyh ìmën, Minsk 2011 [Усціновіч Анна, Слоўнік асабовых уласных імён, Мiнск 2011].pl
dc.description.referencesWieś Lewkowo Nowe w liczbach, https://www.polskawliczbach.pl/wies_Lewkowo_Nowe [dostęp: 4.05.2023].pl
dc.description.referencesWykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części, https://www.gov.pl/web/mswia/wykaz-urzedowych-nazw-miejscowosci-i-ich-czesci [dostęp: 20.03.2023].pl
dc.identifier.eissn2957-2088-
dc.description.volume16pl
dc.description.firstpage168pl
dc.description.lastpage189pl
dc.identifier.citation2Białorutenistyka Białostockapl
dc.identifier.orcid0000-0001-8468-3010-
Występuje w kolekcji(ach):Białorutenistyka Białostocka, 2024, tom 16

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
BB_16_2024_M_Sajewicz_Etymologia_nazwisk_pierwszych_mieszkancow_Lewkowa_Nowego_.pdf416,54 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)