REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/18268
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorZaremba, Natalia-
dc.date.accessioned2025-05-29T10:40:42Z-
dc.date.available2025-05-29T10:40:42Z-
dc.date.issued2024-
dc.identifier.citationBiałorutenistyka Białostocka, T. 16, 2024, s. 72-88pl
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/18268-
dc.description.abstractThe subject of this article is the analysis of the motif of a jealous stepmother in selected Slavonic tales, such as Białośnieżka (from the collection Słowiańskie baśnie i bajki by Mieczysław Rościszewski), Czarci młyn (from the collection Baśnie wschodniosłowiańskie by Iwona Czapla) and Zła macocha (from the collection Baśnie, opowieści, gadki przez Oskara Kolberga Zebrane). This motif is an archetype of female rivalry, which has a destructive effect on the heroines and their families. The topic addressed in this paper is topical from the perspective of research on emotionality and family roles in literature, as fairy tales are an important source of knowledge about both public and private relationships. The aim of this paper was to identify the main causes of stepmother jealousy and to show its consequences through the lens of traditional beliefs and archetypes, such as the Great Goddess in her three emanations – White, Red and Black. The paper uses a “close reading” method, which involves reading the folk and mythological contexts present in the fairy tales examined as closely as possible. The analysis presented proved that jealousy in fairy tales is not just an emotion, but a force destroying family relationships. The figure of the stepmother, personifying jealousy and destruction, was contrasted with the stepdaughter, a symbol of renewal and life. It was also shown that the punishments meted out by the jealous stepmother were commensurate with the harm done, emphasising the didactic nature of the tale.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu w Białymstokupl
dc.subjectjealousypl
dc.subjectemotionspl
dc.subjectfeelingspl
dc.subjectfairy talepl
dc.subjectfolk talepl
dc.subjectstepmotherpl
dc.subjectstepdaughterpl
dc.subjectGreat Goddesspl
dc.subjectBlack Goddesspl
dc.subjectWhite Goddesspl
dc.titleZazdrość i jej tragiczne następstwa na podstawie baśniowej figury złej macochy w wybranych baśniach ze zbioru Słowiańskie baśnie i bajki Mieczysława Rościszewskiego, Baśnie wschodniosłowiańskie Iwony Czapli oraz tomu Baśnie, opowieści, gadki przez Oskara Kolberga Zebranepl
dc.title.alternativeJealousy and its Tragic Consequences Based on the Fairy Tale Figure of the Evil Stepmother in Selected Fairy Tales from the Collection of Słowiańskie baśnie i bajki by Mieczysław Rościszewski, Baśnie wschodniosłowiańskie by Iwona Czapla and the volume of Baśnie, opowieści, gadki przez Oskara Kolberga Zebranepl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holder© Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2024pl
dc.identifier.doi10.15290/bb.2024.16.05-
dc.description.EmailNatalia.zar11@wp.plpl
dc.description.BiographicalnoteNatalia Zaremba –– lic., studentka drugiego stopnia filologii polskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku; stypendystka Prezydenta Miasta Białegostoku dla szczególnie uzdolnionych studentów za rok akademicki 2023/2024; autorka artykułu Wizerunek łęczyckiego diabła w utworze Dole i niedole diabła Boruty Włodzimierza Piotrowskiego („Conversatoria Litteraria” 2024). Pracę magisterską (Motyw kreacji życia w mitologii słowiańskiej na podstawie „Wyśnionego dramatu” Jadwigi Marcinowskiej) pisze pod kierunkiem dr hab. Iwony E. Rusek, prof. UwB. Zainteresowania badawcze: utwory folklorystyczne, mitologia słowiańska, literatura polska XIX i XX wieku.pl
dc.description.AffiliationUniwersytet w Białymstokupl
dc.description.referencesBaluch Alicja, Uważne czytanie w kręgu liryki XX wieku, Kraków 2000.pl
dc.description.referencesCampbell Joseph, Bohater o tysiącu twarzy, przeł. Andrzej Jankowski, Poznań 1997.pl
dc.description.referencesCzabanowska-Wróbel Anna, Baśń w literaturze Młodej Polski, Kraków 1996.pl
dc.description.referencesCzapla Iwona, Baśnie wschodniosłowiańskie, Poznań 2024.pl
dc.description.referencesCzernik Stanisław, Trzy zorze dziewicze, Łódź 1984.pl
dc.description.referencesCzyżewska Marta, O symbolice barw. Peryfrazy z kolorami w języku niemieckim i polskim, „Acta Philologica” 2006, nr 32, s. 33–44.pl
dc.description.referencesGloger Zygmunt, Rok polski w życiu, tradycji i pieśni, Warszawa 1900.pl
dc.description.referencesGołębiowska-Suchorska Agnieszka, Dziewczę przędzie, Pan Bóg nitki daje. O spójności ludowej wizji świata, Bydgoszcz 2011.pl
dc.description.referencesGraves Robert, Biała Bogini. Gramatyka historyczna mitu poetyckiego, przeł. Ireneusz Kania, Warszawa 2008.pl
dc.description.referencesKempiński Andrzej Maria, Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.pl
dc.description.referencesKohli Anna, Trzy kolory Bogini, Kraków 2007.pl
dc.description.referencesKolberg Oskar, Baśnie, opowieści, gadki przez Oskara Kolberga Zebrane, Warszawa 1998.pl
dc.description.referencesKopaliński Władysław, Słownik symboli, Warszawa 1990.pl
dc.description.referencesKostecka Weronika, Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku, Warszawa 2014.pl
dc.description.referencesKowalski Piotr, Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa 1998.pl
dc.description.referencesLasoń-Kochańska Grażyna, Dziewczynka, macocha, czarownica. Obraz kobiety w baśni, „Literatura Ludowa” 2011, nr 4–5, s. 15-26.pl
dc.description.referencesLeszczyński Grzegorz, Baśń jako matryca doświadczeń egzystencjalnych, [w:] Kulturowe konteksty baśni, t. I, Rozigrana córka mitu, red. Grzegorz Leszczyński, Poznań 2005, s. 68–93.pl
dc.description.referencesLeszczyński Grzegorz, Tak, straszmy dzieci baśniami, https://www.rp.pl/kultura/art16625831-tak-straszmy-dzieci-basniami [dostęp: 5.05.2024].pl
dc.description.referencesLibera Zbigniew, Semiotyka barw w polskiej kulturze ludowej i w innych kulturach słowiańskich, „Etnografia Polska” 1987, t. XXXI, z. 1, s. 115–138.pl
dc.description.referencesLinde Samuel Bogumił, Słownik języka polskiego, t. 6, Warszawa 1860.pl
dc.description.referencesNeumann Erich, Wielka Matka. Fenomenologia kobiecości. Kształtowanie nieświadomości, przeł. Robert Reszke, Warszawa 2008.pl
dc.description.referencesPilawska Roksana, Baśnie jako przestrzeń socjalizacji – na przykładzie baśniowego wizerunku matki, „Kultura i Wychowanie. Podręcznik pedagogiczny” 2019, nr 1, s. 187–198.pl
dc.description.referencesPropp Władimir, Morfologia bajki magicznej, przeł. Paweł Rojek, Kraków 2011.pl
dc.description.referencesRościszewski Mieczysław, Słowiańskie baśnie i bajki, Poznań 2023.pl
dc.description.referencesRoux Jean-Paul, Krew. Mity, symbole, rzeczywistość, przeł. Marzena Chrobak, Kraków 2013.pl
dc.description.referencesRusek Iwona Elżbieta, „Jedz, laleczko…”, czyli o zaświatowym charakterze niektórych potraw, [w:] Rytuał i Śmierć. Studia o literaturze XIX wieku, Białystok 2022, s. 231–240.pl
dc.description.referencesRzepkowski Krzysztof, Złoty kciuk. Młyn i młynarz w kulturze zachodu, Warszawa–Toruń 2015.pl
dc.description.referencesSitniewska Roksana, Macocha, [hasło w:] Słownik polskiej bajki ludowej, red. Violetta Wróblewska, https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=104 [dostęp: 6.05.2024].pl
dc.description.referencesSitniewska Roksana, Włosy, [hasło w:] Słownik polskiej bajki ludowej, red. Violetta Wróblewska, https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=190 [dostęp: 10.05.2024].pl
dc.description.referencesSkrąbacz Danuta, Baśniowy świat Młodej Polski, Kraków 2000.pl
dc.description.referencesSłownik stereotypów i symboli ludowych, t. 2, Rośliny, cz. 5, Drzewa owocowe i iglaste, red. Jerzy Bartmiński, Lublin 2020.pl
dc.description.referencesStala Milena Alicja, Trzy zorze, Sandomierz 2021.pl
dc.description.referencesŚmiałowicz Katarzyna, Baśnie i odtwarzanie asymetrycznych relacji płciowych, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 27, s. 337–357.pl
dc.description.referencesWoźniak Adrianna Agata, Od braci Grimm po Pablo Bergera: postać Śnieżki jako przedmiot manipulacji kultury, [w:] Od antyku do popkultury: język, literatura i społeczeństwo, red. Katarzyna Jasiewicz, Nowy Sącz 2017.pl
dc.description.referencesWróblewska Violetta, Bajka ludowa jako świadectwo kulturowe – propozycja interpretacji, [w:] Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych, red. Elwira Wilczyńska, Violetta Wróblewska, Toruń 2021, s. 13–23.pl
dc.description.referencesWróblewska Violetta, Żelazne buty, [hasło w:] Słownik polskiej bajki ludowej, red. Violetta Wróblewska, https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=209[dostęp: 11.05.2024].pl
dc.description.referencesZadurska Olga, Sierota, [hasło w:] Słownik polskiej bajki ludowej, red. Violetta Wróblewska, https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=154 [dostęp: 11.05.2024].pl
dc.identifier.eissn2957-2088-
dc.description.volume16pl
dc.description.firstpage72pl
dc.description.lastpage88pl
dc.identifier.citation2Białorutenistyka Białostockapl
dc.identifier.orcid0009-0008-2585-9205-
Występuje w kolekcji(ach):Artykuły naukowe (WFil)
Białorutenistyka Białostocka, 2024, tom 16

Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)