Instytucjonalne determinanty rozwoju gospodarczego na przykładzie gospodarek UE

Abstract

Przedmiotem badań był rozwój krajów należących do Unii Europejskiej. Problemem badawczym podjętym w pracy była znaczna skala nierówności rozwojowych występujących pomiędzy gospodarkami UE, a także niskie tempo rozwoju unijnych gospodarek potransformacyjnych.Na podstawie pogłębionej analizy literatury wybrano pięć instytucji o potencjalnie największym znaczeniu. Były to: prawa własności, regulatory działalności gospodarczej, należące do podsystemu instytucji formalnych; skłonność do zdobywania wiedzy, skłonność do oszczędzania, zaufanie społeczne, które można zaliczyć do grupy instytucji nieformalnych. W pracy ujawniono pozytywne związki wymienionych instytucji z rozwojem gospodarczym. Ponadto, skonstruowano, a także zweryfikowano, hierarchiczny model PLS-SEM, który ujawnił między innymi, że jakość instytucji silnie, pozytywnie i istotnie statystycznie oddziałuje na poziom rozwoju gospodarczego w krajach UE-27, zarówno w roku 2007, jak i 2019.Uzyskane wyniki analizy empirycznej pozostają w zgodzie z wnioskami sformułowanymi na podstawie utworzonych ciągów przyczynowo skutkowych, a także przytoczonymi badaniami empirycznymi innych naukowców. Na tej podstawie można przypuszczać, że związek instytucji i rozwoju ma nie tylko charakter relacji korelacyjnej, ale także przyczynowej.

The subject of the study was the development of the EU economies. The research problem undertaken in the study was the significant scale of development inequalities occurring among EU economies, as well as the low rate of development of EU post- transitional economies. On the basis of an in-depth analysis of the literature, five institutions of potentially the greatest importance were selected. These were: property rights, business regulators, belonging to the subsystem of formal institutions; propensity to acquire knowledge, propensity to save, and social trust, which can be categorized as informal institutions. The paper reveals the positive relationship of the mentioned institutions with economic development. In addition, a hierarchical PLS-SEM model was constructed, and also verified, which revealed, among other things, that the quality of institutions strongly, positively and statistically significantly affects the level of economic development in the EU-27 countries, both in 2007 and 2019. The obtained results of the empirical analysis are in line with the conclusions formulated on the basis of the created causal sequences, as well as the cited empirical studies of other researchers. On this basis, it can be assumed that the relationship between institutions and development is not only a correlative relationship, but also a causal one.