Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji:
http://hdl.handle.net/11320/18074
Pełny rekord metadanych
Pole DC | Wartość | Język |
---|---|---|
dc.contributor.author | Igliński, Grzegorz | - |
dc.date.accessioned | 2025-03-12T13:06:27Z | - |
dc.date.available | 2025-03-12T13:06:27Z | - |
dc.date.issued | 2022 | - |
dc.identifier.citation | Wincenty Lutosławski i literatura. Studia, redakcja naukowa Anna Janicka, Hanna Libera, Jarosław Ławski, Kraków - Białystok 2022, s. 185-208 | pl |
dc.identifier.isbn | 978-83-7624-179-1 | - |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11320/18074 | - |
dc.description.abstract | This paper attempts to explain the extent to which the creative work of Adam Mickiewicz was a source of inspiration for Wincenty Lutosławski and the degree to which it was the subject of interpretations in the light of his own philosophical opinions. The examples used are Lutosławski’s thoughts on Mickiewicz’s poem Widzenie [The Vision], which was unpublished during the poet’s lifetime. One particular work by Lutosławski was written in 1937 and is indisputably his own work. An earlier piece, from 1907, is anonymous but as it was published in the “Eleusis” magazine that was co-authored by Lutosławski, it is highly likely that the philosopher was also responsible for it. The paper discusses both those works separately. The interpretations contained in them are similar and the analysis of them indicates that they represent the approach to the Mickiewicz’s work from the perspective of the philosophy developed by Lutosławski. It is possible they are part of a search for confirmation or authentication of his beliefs. Firstly, both interpretations use the notion of “the soul” as the “liberated ego”. The nature of the ego (functions of the soul) consists of: thinking, feeling and will. Freedom, independence from the body as well as the existence of continual development of the creative power lead to the conclusion that the ego is characterised by immortality. Moreover, Lutosławski highlights the link between arts and nationalist-social tasks. For that purpose, he uses the romantic concept of irrational experience. The interpretations of Widzenie, in particular that of 1937, show that the value of arts is determined by the ability to stimulate social activity. The poetry reveals the links uniting individuals into the nation and, when it is based on the honest experience, its stimulating and unifying power is greater than that of historical knowledge. Both interpretations of Widzenie prove that their author (authors) felt some affinity with the poet with regards to their ideas. However, it is hard to consider those interpretations objective. Widzenie served Lutosławski’s purpose of illustrating his own science and he explains it by applying the categories he introduced. | pl |
dc.language.iso | pl | pl |
dc.publisher | Collegium Columbinum SJ | pl |
dc.relation.ispartofseries | Przełomy / Pogranicza;45 | - |
dc.subject | romantyzm | pl |
dc.subject | poezja | pl |
dc.subject | interpretacja | pl |
dc.subject | mistycyzm | pl |
dc.subject | objawienie | pl |
dc.subject | Bóg | pl |
dc.subject | jaźń | pl |
dc.subject | romanticism | pl |
dc.subject | poetry | pl |
dc.subject | interpretation | pl |
dc.subject | mysticism | pl |
dc.subject | revelation | pl |
dc.subject | God | pl |
dc.subject | self | pl |
dc.title | Jaźń wyzwolona. Wincenty Lutosławski o Widzeniu Adama Mickiewicza | pl |
dc.title.alternative | The Ego Liberated. Wincenty Lutosławski on Widzenie [The Vision] by Adam Mickiewicz | pl |
dc.type | Book chapter | pl |
dc.rights.holder | © Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2022 | pl |
dc.rights.holder | © Collegium Columbinum, Kraków 2022 | pl |
dc.rights.holder | © Anna Janicka, Hanna Libera, Jarosław Ławski, Białystok 2022 | pl |
dc.description.Biographicalnote | GRZEGORZ IGLIŃSKI – prof. dr hab., pracownik Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Reprezentant nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, specjalizuje się w badaniach nad literaturą okresu Młodej Polski i modernizmu europejskiego przełomu XIX i XX wieku. Najważniejsze monografie: Świadomość grzechu, cierpienia i śmierci w „Hymnach” Jana Kasprowicza (Olsztyn 1996); Pieśni wieczystej tęsknoty. Liryka Jana Kasprowicza w latach 1906–1926 (Olsztyn 1999); Magia serca i słowa w modernistycznych snach i wizjach (Warszawa 2005); Antyk – chrześcijaństwo – poezja. Rozważania o twórczości Jana Kasprowicza (Olsztyn 2014); Faun – Pan – satyr. Wyobraźnia fauniczna w poezji i sztuce Młodej Polski (Olsztyn 2018). | pl |
dc.description.Affiliation | Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie | pl |
dc.description.references | Dante Alighieri, Boska Komedia, przeł. E. Porębowicz, wstęp i red. M. Brahmer, przypisy J. Gałuszka, t. 1–2, wyd. 5, Warszawa 1984. | pl |
dc.description.references | Mickiewicz A., Dzieła, komitet red. Z.J. Nowak [i in.], t. 1: Wiersze, oprac. C. Zgorzelski, Warszawa 1993. | pl |
dc.description.references | Mickiewicz A., Dzieła, komitet red. Z.J. Nowak [i in.], t. 3: Dramaty, oprac. Z. Stefanowska, Warszawa 1995. | pl |
dc.description.references | Słowacki J., Genezis z Ducha. Pierwsze wydanie krytyczne z komentarzem treści i formy, cz. 1: Tekst i komentarz krytyczny z przemową ogólną, oprac. W. Lutosławski, Kraków 1903. | pl |
dc.description.references | Słowacki J., List do Jana Nepomucena Rembowskiego, [Kraków 1910]. | pl |
dc.description.references | [Belmont L.], Piasek profesora Lutosławskiego, „Wolne Słowo” 1908, nr 34–35, s. 6–9. | pl |
dc.description.references | Bukowska-Schielmann M., „Widzenie” – alchemia człowieka, [w:] Mickiewicz. Sen i widzenie, pod red. Z. Majchrowskiego i W. Owczarskiego, Gdańsk 2000, s. 97–112. | pl |
dc.description.references | Cieśla-Korytowska M., Co mnie dziwi w „Widzeniu” Mickiewicza, [w:] Mickiewicz mistyczny, pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2005, s. 208–216. | pl |
dc.description.references | Dernes-Sarnowska M., Koncepcja sztuki i twórczości Wincentego Lutosławskiego, [w:] Od Platona do współczesności, zbiór rozpraw pod red. S. Sarnowskiego i G.A. Dominiaka, Bydgoszcz 1999, s. 105-113. | pl |
dc.description.references | Duk J., „Widzenie”, [w:] Wiersze Adama Mickiewicza. Analizy, komentarze, interpretacje, pod red. J. Brzozowskiego, Łódź 1998, s. 165–172. | pl |
dc.description.references | Fiećko J., „Druga przestrzeń” według Mickiewicza. Kilka uwag o „Widzeniu”, [w:] Mickiewicz mistyczny, pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2005, s. 217–228. | pl |
dc.description.references | Floryńska H., Spadkobiercy Króla Ducha. O recepcji filozofii Słowackiego w światopoglądzie polskiego modernizmu, Wrocław 1976. | pl |
dc.description.references | Jaworski W., Eleuteryzm i mesjanizm. U źródeł filozofii społecznej Wincentego Lutosławskiego, Kraków 1994. | pl |
dc.description.references | Jokiel I., O funkcji symbolicznej wizji przestrzennych w „Widzeniu”, [w:] Wiersze Adama Mickiewicza. Analizy, komentarze, interpretacje, pod red. J. Brzozowskiego, Łódź 1998, s. 173–184. | pl |
dc.description.references | Kaczyński J., Wincenty Lutosławski jako interpretator i edytor Juliusza Słowackiego, [w:] Twórczość Słowackiego. Oryginalność – uniwersalność – recepcja. Materiały z konferencji w 180-lecie urodzin poety, Olsztyn, 21-23 listopada 1989, red. nauk. H.M. Małgowska, A. Kotliński, Olsztyn 1992, s. 173–185. | pl |
dc.description.references | Kasperski E., Mistyka a nauka o literaturze. Wokół „Rozmowy wieczornej” i „Widzenia”, [w:] Mickiewicz mistyczny, pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2005, s. 68–86. | pl |
dc.description.references | Ksiądz Robak [W. Lutosławski], Teoria rasy Słowackiego, „Eleusis” 1903, t. 1, s. 85–95. | pl |
dc.description.references | Kułakowska J., „Widzenie” Adama Mickiewicza i „Zachwycenie” Juliusza Słowackiego jako przykłady aktywnego i biernego udziału człowieka w doświadczeniu mistycznym, „Ruch Literacki” 1995, nr 3, s. 363–378. | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Darwin i Słowacki, Warszawa 1909 (toż: „Sfinks” 1909, R. 2, t. 6, s. 176–198). | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Dogmatyka Słowackiego, [w:] Pamiętnik Zjazdu Historyczno-Literackiego im. J. Słowackiego we Lwowie…, zestawił W. Hahn, Lwów 1910, s. 84–93 (przedruk [w:] tegoż, Na drodze ku wielkiej przemianie, Warszawa–Kraków 1912, s. 301–320). | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Losy jaźni u Słowackiego, Lwów 1910 (odb. z „Pamiętnika Literackiego” 1909, R. 8, s. 3–21). | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Metafizyka w poezji Słowackiego, „Biblioteka Warszawska” 1909, t. 4, s. 431–452. | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Praca narodowa. Program polityki polskiej, Wilno 1922. | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Przyrodnicy a Słowacki, „Świat” 1909, nr 11, s. 5–6 (przedruk [w:] tegoż, Na drodze ku wielkiej przemianie, Warszawa–Kraków 1912, s. 321–331). | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Psychologia Słowackiego, „Głos Warszawski” 1909, nr 17, s. 2; nr 18, s. 1; nr 19, s. 2; nr 20, s. 2–3 (toż: „Kurier Poznański” 1909, nr 77–83). | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Widzenie Mickiewicza, Warszawa 1937 (odb. z „Przeglądu Współczesnego” 1937, nr 6 [182], s. 95–113). | pl |
dc.description.references | Lutosławski W., Zadania prac nad Słowackim, „Eleusis” 1909, t. 5, s. 1–4. | pl |
dc.description.references | Mazur A., „Snuć miłość” wariantem „Widzenia”? Rozważania nad symboliką mistyczną w dwóch wierszach Adama Mickiewicza, [w:] Symbolika mistyczna w poezji romantycznej. Słowacki i inni, pod red. G. Halkiewicz-Sojak, B. Paprockiej-Podlasiak, Toruń 2009, s. 69-81. | pl |
dc.description.references | Padoł R., Filozofia religii polskiego modernizmu, Kraków 1982. | pl |
dc.description.references | Piwińska M., „I ziarno duszy nagie pozostało”. Późne wiersze Mickiewicza w świetle twórczości genezyjskiej Słowackiego, [w:] tejże, Juliusz Słowacki od duchów, Warszawa 1992, s. 7–50. | pl |
dc.description.references | Saganiak M., Mistyczne doświadczenie jaźni: „Widzenie”, [w:] tejże, Człowiek i doświadczenie wewnętrzne. Późna twórczość Mickiewicza i Słowackiego, Warszawa 2009, s. 171–189. | pl |
dc.description.references | Seweryn D., O poezji mistycznej, [w:] Mickiewicz mistyczny, pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2005, s. 87–103. | pl |
dc.description.references | Sławiński J., Mistyka Adama Mickiewicza w świetle współczesnego przyrodoznawstwa, [w:] Księga w 170 rocznicę wydania „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza, pod red. J. Kolbuszewskiego, Wrocław 1993, s. 154–166. | pl |
dc.description.references | Świegocki K., „Stałem się osią w nieskończonym kole”. Lektura „Widzenia”, [w:] tegoż, Wizje człowieka i świata w poezji Mickiewicza, Norwida i Leśmiana, Łódź 2013, s. 115–130. | pl |
dc.description.references | Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku i współczesna, wyd. 8, Warszawa 1988. | pl |
dc.description.references | Wiersze religijne Mickiewicza: „Widzenie”, „Eleusis” 1907, t. 2, s. 66–75. | pl |
dc.description.references | Zeler B., „Widzenie”, [w:] Wiersze Adama Mickiewicza. Analizy, komentarze, interpretacje, pod red. J. Brzozowskiego, Łódź 1998, s. 185–196. | pl |
dc.description.volume | 45 | pl |
dc.description.firstpage | 185 | pl |
dc.description.lastpage | 208 | pl |
dc.identifier.citation2 | Wincenty Lutosławski i literatura. Studia, redakcja naukowa Anna Janicka, Hanna Libera, Jarosław Ławski | pl |
dc.conference | Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Wincenty Lutosławski i literatura. Estetyczne koneksje – filozofia – recepcja”, Białystok – Drozdowo, 11–12 października 2019 roku | pl |
dc.identifier.orcid | 0000-0002-1548-9211 | - |
Występuje w kolekcji(ach): | Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Wincenty Lutosławski i literatura. Estetyczne koneksje – filozofia – recepcja”, 11–12 października 2019 |
Pliki w tej pozycji:
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
G_Iglinski_Jazn_wyzwolona.pdf | 257,1 kB | Adobe PDF | Otwórz |
Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)