Biblioteka [w] transformacji. Materiały z VII ogólnopolskiej konferencji naukowej, Białystok, 14–15 września 2023 roku

Abstract

Biblioteki akademickie XXI w. funkcjonują w świecie dynamicznych zmian, wynikających przede wszystkim z rewolucji informatycznej oraz przeobrażeń w edukacji na poziomie wyższym. Zapoczątkowało je wprowadzenie w latach 90. XX w. profesjonalnych, zintegrowanych systemów bibliotecznych. Zmiany te obserwujemy obecnie we wszystkich dziedzinach bibliotekarstwa – od warsztatu bibliotekarza po procesy biblioteczne. Wymuszają one stałe wzbogacenie ofert bibliotek, polepszenie jakości świadczonych usług, nieustanne podwyższanie kwalifikacji pracowników, zmiany w sposobach gromadzenia, opracowywania czy udostępniania zbiorów, a także rozwijanie zasobów bibliotek cyfrowych oraz tworzenie instytucjonalnych repozytoriów. Współczesna biblioteka to centrum informacji i wiedzy integrujące różne usługi informacyjne, w tym dostępne także poza nią. Użytkownicy coraz częściej korzystają z jej zasobów oraz oferowanych przez nią usług zdalnie, za pośrednictwem internetu, czasem nawet nie zdając sobie sprawy, że to robią. Równocześnie biblioteki powinny pełnić rolę tzw. trzeciego miejsca – miejsca do pracy i nauki, ale także spotkań i relaksu (...). W jaki sposób tak zarysowane trendy nauki XXI w. znajdują swoje odzwierciedlenie w bibliotekach akademickich? Czy humanistyka cyfrowa oznacza zmianę paradygmatu funkcjonowania bibliotek, czy jedynie rozszerzenie dotychczasowych usług? Czy biblioteki udzielają naukowcom wsparcia na zasadzie partnerstwa, czy są jedynie usługodawcą? Jak radykalne i zasadnicze przemiany cywilizacyjne w nauce odbiły się w misji działania bibliotek uniwersyteckich? Na te – i inne – pytania odpowiedzi poszukiwali uczestnicy ogólnopolskiej konferencji naukowej „Biblioteka [w] transformacji”, która odbyła się w dniach 14-15 września 2023 roku w Białymstoku (...). Omawiano przywołane w tytule konferencji zagadnienie zarówno w ujęciu historycznym, jak i współczesny. Starano się także przewidzieć wyzwania, jakie czekają biblioteki w najbliższej przyszłości, wymieniono poglądy i doświadczenia. Pokłosie konferencji stanowi niniejsza publikacja. [Ze Wstępu]